TĐ – Quy tụ nhiều sinh viên, du học sinh, dự án “Đi và Mở” mong muốn truyền thông điệp về vấn đề ô nhiễm môi trường qua các hình thức mới, sáng tạo như: nhạc kịch, kể chuyện, trò chơi…
Bảo vệ nguồn nước bằng nhạc kịch
Ô nhiễm môi trường và cạn kiệt tài nguyên thiên nhiên đang là vấn đề đáng lo ngại hiện nay, không chỉ ở Việt Nam mà ở tất cả các quốc gia khác. Trăn trở về thực trạng này, Nguyễn Minh Thắng (cựu sinh viên trường Đại học Kinh tế Quốc dân) cùng Khuất Thị Ly Na (đang theo học ngành sân khấu điện ảnh tại Pháp) khởi xướng dự án “Đi và Mở”.
Thắng chia sẻ: “Tên dự án là “Đi và Mở”, thể hiện hai giá trị cốt lõi mà dự án muốn hướng tới. “Đi” là sẵn sàng, chủ động và cam kết với việc hành động. “Mở” là sáng tạo, cởi mở và truyền cảm hứng.
Từ những giá trị đó, “Đi và Mở” mong muốn truyền tải thông điệp về vấn đề ô nhiễm môi trường theo một hình thức mới, sáng tạo hơn tới cộng đồng. Đặc biệt là cộng đồng dân cư sống tại vùng chịu ô nhiễm và giới trẻ. Qua đó, nâng cao nhận thức, thúc đẩy họ có những hành động thiết thực và kịp thời bảo vệ chính môi trường sống xung quanh mình”.

“Đi và Mở” được thành lập từ tháng 6/2014. Ly Na cho biết: “Dự án lựa chọn vấn đề đầu tiên là ô nhiễm nguồn nước và thực hiện tại 2 làng thuộc lưu vực sông Nhuệ và sông Đáy – 2 con sông bị ô nhiễm nặng”. Nhóm dự án lựa chọn nhạc kịch làm công cụ truyền tải thông điệp trực tiếp.
“Khai thác vấn đề từ một khía cạnh khác giúp chúng em nhận biết được điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội, thách thức của những dự án hiện có. Nhạc kịch khác biệt với các loại hình kịch nghệ khác ở chỗ: ngoài lời thoại của chính những diễn viên còn đan xen, lồng ghép thêm những lời ca, tiếng hát quen thuộc.
Qua đó, nội dung, thông điệp của dự án được đưa tới với người dân theo cách gần gũi. Và chính bản thân họ cũng có thể dễ dàng bị tác động về mặt tâm lý, nhận thức dễ dàng hơn”, Vũ Đức Đam Trang (Đại học Kinh tế Quốc dân), phụ trách truyền thông của dự án chia sẻ.
Tháng 8/2014, 2 đêm nhạc kịch “Dòng sông không chảy ngược” được trình diễn tại làng Khúc Thủy và Khê Tang (xã Cự Khê, Thanh Oai, Hà Nội); thu hút hơn 1.600 người dân xem trực tiếp. Điều đặc biệt, vở kịch có sự tương tác khi người dân địa phương tham gia xây dựng kịch bản, diễn xuất và đưa ra các giải pháp cải thiện môi trường như: sử dụng hầm biogas, phân loại rác thải, thu gom rác đúng nơi quy định…
“Khoảnh khắc đáng nhớ nhất đối với chúng em có lẽ là khi đám trẻ ở làng đứng hết dậy để nhìn xem nhân vật nữ chính ở đâu trên sân khấu. Người bạn của chúng em ngồi ở phía khán giả kể lại, có bác vỗ đùi hả hê khi nhân vật phản diện bị vạch mặt.

Sau đêm diễn, tuy trời đã tối muộn, nhưng nhiều cô bác trong làng vẫn thức để nấu miến cho các thành viên nhóm dự án. Tuy đối với nhiều người, đó không phải là chuyện gì quá to tát. Nhưng đối với nhóm, đó là những tình cảm chân thành và là thành công lớn nhất mà chúng em nhận được”, Hoàng Diệu Quỳnh (Đại học Ngoại thương Hà Nội), thành viên nhóm biên kịch của dự án tâm sự.
Vui cùng “Lớp học xanh”
Tiếp nối thành công từ buổi nhạc kịch “Dòng sông không chảy ngược”, năm nay, “Đi và Mở” tiếp tục thực hiện dự án nhỏ “Lớp học xanh”, nhằm giáo dục về môi trường cho trẻ em.
Tháng 5 vừa qua, dự án tổ chức thành công 2 buổi học cho các em học sinh ở xã Cự Khê và Hữu Hòa, huyện Thanh Oai, Hà Nội.

Không giống như lớp học truyền thống, “Lớp học xanh” đem tới không gian mở – nơi các em học sinh cấp 2 được nói lên quan điểm và góc nhìn của mình về những vấn đề trong môi trường sống xung quanh.
Dự án đưa các em đến với nhiều vấn đề môi trường qua những câu chuyện, trò chơi tương tác, câu đố và các hoạt động nhóm. Nhờ vậy, những thông điệp tưởng chừng khô khan về môi trường được các em tiếp nhận một cách hết sức gần gũi, tự nhiên.
Không chỉ vậy, “Lớp học xanh” còn cung cấp những kỹ năng đơn giản để các em có thể tham gia ngay vào việc cải tạo không gian sống của mình như: trồng cây xanh, tái chế những vật dụng quen thuộc…
Nguyễn Thùy Trang – trưởng ban bổ chức chuỗi hoạt động “Lớp học xanh” cho biết: “Rất nhiều người cho rằng những hoạt động giáo dục cho các em học sinh không có nhiều ý nghĩa và không tạo ra được thay đổi quá lớn, nhất là đối với những vấn đề chung như môi trường. Tuy nhiên, chúng tôi tin rằng, những hoạt động như thế này sẽ khơi dậy tinh thần chủ động của các em, tạo ra những thay đổi tích cực trong cộng đồng và lan tỏa tới nhà trường cũng như cha mẹ các em”.
“Lớp học xanh” thu hút được sự tham gia của gần 200 em học sinh cấp 2 tại địa phương. Sau buổi học, các em không chỉ có cho riêng mình những niềm vui nhỏ qua các trò chơi, mà còn được bồi dưỡng ý thức, niềm tin rằng, mình và các bạn có thể làm gì đó để môi trường sống xanh, sạch hơn.

Tiếp nối sau hoạt động này, “Đi và Mở” sẽ triển khai các chuyến đi thực tế tại những làng nghề ô nhiễm dành cho nhiều hội, nhóm hoạt động trong lĩnh vực môi trường và các sinh viên quan tâm. Thông qua hoạt động sáng tạo, các bạn trẻ của dự án mong muốn sẽ tiếp tục truyền cảm hứng, tạo nên những thay đổi bền vững và lan tỏa trong cộng đồng.
An Vinh