Báo cáo này và cuộc khảo sát các nhà điều hành toàn cầu đánh giá cách nhìn nhận của các công ty về sự đột phá và những điều họ đang thực hiện. Tập trung vào lĩnh vực dịch vụ tài chính, chăm sóc sức khỏe và năng lượng, báo cáo phân tích điều gì đang tạo ra sự đột phá trong các ngành, điều gì sẽ định hình sự đột phá trong tương lai và sự phản ứng khác nhau ở mỗi công ty để tận dụng những thách thức và cơ hội mà đột phá mang lại.
GIỚI THIỆU
Khái niệm cổ điển của sự sang tạo đột phá – disruptive innovation – do giáo sư Clayton Christensen, trường Kinh doanh Harvard, đưa ra là các công ty mới thành lập sử dụng công nghệ để cung cấp những sản phẩm và dịch vụ thay thế rẻ hơn. Đột phá có thể cũng xảy ra khi xuất hiện những phương tiện thuận tiện hơn để tạo ra sản phẩm và dịch vụ. Dù là ngành kinh doanh nào, vẫn luôn có những công ty đột phá và công ty bị ảnh hưởng bởi sự đột phá.
Những công ty đột phá thường là những công ty mới, và những công ty chịu ảnh hưởng của đột phá thường là những công ty lớn,lâu năm trong một thị trường, đôi khi có thể là những công ty hàng đầu (như Blockbuster trong video). Nhưng như nghiên cứu này chỉ rõ, những công ty đi trước không dễ dàng trở thành nạn nhân. Thức tỉnh bởi sự phát triển nhanh của công nghệ đang tạo ra các loại hình kinh doanh mới và các công ty hàng đầu có thể không giữ vững được vị trí, các công ty ở tất cả các quy mô đang phải theo dõi sát sao xu thế phát triển và có nhiều cố gắng để đạt được sự đột phá trong khả năng của mình.
Báo cáo này và cuộc khảo sát các nhà điều hành toàn cầu đánh giá cách nhìn nhận của các công ty về sự đột phá và những điều họ đang thực hiện. Tập trung vào lĩnh vực dịch vụ tài chính, chăm sóc sức khỏe và năng lượng, báo cáo phân tích điều gì đang tạo ra sự đột phá trong các ngành, điều gì sẽ định hình sự đột phá trong tương lai và sự phản ứng khác nhau ở mỗi công ty để tận dụng những thách thức và cơ hội mà đột phá mang đến.
NHỮNG KẾT QUẢ CHÍNH TÌM THẤY NHƯ SAU
PHẦN LỚN CÁC CÔNG TY LO SỢ SỰ ĐỘT PHÁ VÀ PHẢN ỨNG LẠI CHÚNG, HƠN LÀ CHỦ ĐỘNG DẪN ĐẦU
Cuộc khảo sát cho thấy đa số giám đốc điều hành (6/10) nhận định rằng quản lý cấp cao nhìn nhận đột phá như là một sự đe dọa hơn là cơ hội. Điều này giúp giải thích tại sao 6/10 cũng cho biết công ty của họ phản đối sức mạnh đột phá hơn là thúc đẩy hoặc đi đầu. Trong môi trường hiện nay, điều này gần như là quá chậm trễ. Các công ty buộc phải tự thách thức bản thân để thấy được sự đột phá là một cơ hội. Rất nhiều công ty đang suy xét đúng hơn về thách thức: 60% công ty đầu tư tài chính vào các chiến lược đột phá, và số phần trăm tương đương đã thiết lập, hoặc đang cân nhắc, một vai trò mới tập trung riêng cho đột phá.
CÔNG NGHỆ KHÔNG PHẢI LÚC NÀO CŨNG LÀ NGUYÊN NHÂN MANG LẠI ĐỘT PHÁ – MÀ THƯỜNG LÀ SỰ THAY ĐỔI NĂNG ĐỘNG VỀ KHÁCH HÀNG VÀ CÁC QUY ĐỊNH
Trái với những gì mọi người thường nghĩ, trong mọi lĩnh vực, thay đổi công nghệ không phải là nguồn động lực chính của sự đột phá, cuộc khảo sát cho thấy. Trong các lĩnh vực có quy định nghiêm ngặt, như dịch vụ tài chính và năng lượng, sự thay đổi về các luật định tạo ra nhiều sự đột phá nhất. Sự thay đổi trong hành vi của khách hàng chiếm vị trí thứ 2 (và đứng thứ 1 trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe). Tiến bộ của công nghệ chỉ đứng thứ 3, mặc dù vậy, chúng đã có tác động lớn đến việc xem xét lại quy định và tạo ra những hành vi mới của khách hàng.
NGƯỜI TIÊU DÙNG LỚN TUỔI CÓ TIỀM NĂNG ĐỘT PHÁ LÂU DÀI, NGAY CẢ VỚI CÔNG NGHỆ
Các doanh nghiệp chú ý nhiều đến thế hệ trẻ trong việc dự đoán xu hướng nhu cầu trong tương lai, nhưng cuộc khảo sát chỉ ra rằng “thị trường bạc” (những người lớn hơn 60 tuổi) tạo nên nhiều sự đột phá hơn. Các giám đốc điều hành chăm sóc sức khỏe có thể chắc chắn về điều đó – 86% tin rằng thế hệ người già là nguồn động lực lớn cho sự thay đổi đột phá, ngay cả khi đem so sánh với các công nghệ mới nổi như phân tích dữ liệu hoặc mạng lưới thiết bị kết nối Internet (loT).
Để biết thêm thông tin về ảnh hưởng của thị trường bạc đối với sự đổi mới, có thể tham khảo “Can demographics drive disruption?” (“Đối tượng khách hàng có thể định hướng cho sự đột phá?”), The Disrupters, The Economist Films.
CÁC MÔ HÌNH HỢP TÁC, GỒM CÓ ĐỐI THỦ CẠNH TRANH VÀ QUAN HỆ HỢP TÁC, ĐANG GIÚP CÁC CÔNG TY GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ ĐỘT PHÁ
Các mối quan hệ trong kinh doanh có thể gồm các liên minh chiến lược, liên doanh và các công ty lớn làm việc hợp tác vớicác công ty mới thành lập. Trong số các công ty được khảo sát, gần 1/3 đã thiết lập mối quan hệ chiến lược với một công ty khác trong lĩnh vực của mình, và 1/4 hợp tác với 1 công ty ngoài lĩnh vực của mình. 1/5 tham gia dự án hợp tác với những công ty start-up mang tính đột phá.
NGÀY CÀNG NHIỀU CÔNG TY CHẤP NHẬN “QUAN NIỆM HỢP TÁC”
Sự hợp tác liên ngành như đã mô tả ở trên đánh dấu sự thừa nhận của các nhà lãnh đạo kinh doanh về sự hợp tác giữa các ngành sẽ mang đến sự thay đổi trong việc tạo ra các mô hình kinh doanh lâu đời. Điều này giải thích sự đột phá hiện nay trong dịch vụ tài chính, nhờ vào sức mạnh sáng tạo của các công ty công nghệ tài chính (fintech), và trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe, nơi các doanh nghiệp đi trước và các công ty start-up đang áp dụng dữ liệu đồ sộ và công nghệ hướng tới người tiêu dùng (ví dụ như các thiết bị mang theo trên người) để chăm sóc bệnh nhân và các vấn đề về y tế. Hợp tác cũng mang đến đột phá sớm cho các ngành năng lượng, với nhiều mô hình mới dựa trên sự phân phối năng lượng quy mô nhỏ ví dụ như sản phẩm năng lượng tái tạo.
TỔ CHỨC CÓ MỤC ĐÍCH LIÊN KẾT CHẶT CHẼ LÀ HOẠT ĐỘNG QUẢN LÝ QUAN TRỌNG NHẤT CÓ THỂ NUÔI DƯƠNG VĂN HÓA SÁNG TẠO ĐỘT PHÁ
Trong các công ty sáng tạo, nhân viên muốn được đổi mới liên tục hơn là buộc phải làm ở một vị trí công việc. Niềm đam mê này được nuôi dưỡng bởi những mục đích có định hướng rõ ràng và mạnh mẽ của tổ chức, tạo ra những cam kết mạnh mẽ hơn những mục tiêu kinh tế hạn hẹp. Các yếu tố như sự cạnh tranh nội bộ, không gian làm việc sâu và những khích lên vật chất đều góp phần, nhưng quan trọng nhất là năng lực quản lý để liên kết mục đích của tổ chức góp phần lớn hơn nuôi dưỡng văn hóa sang tạo. Mặc dù vậy, với những người trong lĩnh vực tài chính, phần thưởng vật chất có tác dụng hơn những yếu tố khác.
Các nguồn lực đột phá ở các lĩnh vực riêng lẻ thể hiện như thế nào? Làm thế nào mà các nhà lãnh đạo, của công ty đi trước và những công ty mới thành lập nhìn ra các thách thức và cơ hội, và làm thế nào để giải quyết chúng? Từ kết quả các cuộc phỏng vấn và điều tra, báo cáo này xem xét sự đột phá đang định hình lại các lĩnh vực dịch vụ tài chính, sức khỏe và năng lượng như thế nào.
CÓ THỂ HỌC HỎI ĐIỀU GÌ TỪ NHỮNG CÔNG TY CÔNG NGHỆ TÀI CHÍNH – FINTECH
Các tổ chức tài chính lớn có thể từng có lần cảm thấy bị cô lập khỏi những thay đổi đột phá do phải tuân theo những quy định ngặt nghèo của quản lý ngành. Mặc dù vậy, đổi mới đột phá đang diễn ra ở nhiều lĩnh vực trong ngành, nhờ vào sự phát triển nở rộ của các công ty công nghệ tài chính (fintech). Trong nửa thập kỷ vừa qua phân khúc thị trường mới đã được tạo ra bởi những công ty như TransferWise trong chuyển tiền ngang hàng, như Kickstarter trong huy động vốn đại chúng, và Betterment trong robo tư vấn. Các công ty khởi nghiệp, công ty mới chia tách và công ty đòi hỏi thách thức đang tìm cách phá vỡ thị trường bằng cách sử dụng dòng tiền lưu hành khép kín, trí tuệ nhân tạo (AI) và phân tích dự đoán. Rất nhiều giám đốc điều hành ngành tài chính trong điều tra này kỳ vọng sự thay đổi quy định sẽ tạo ra các mô hình kinh doanh mới, ngay cả những lĩnh vực đang được bảo vệ, như tiết kiệm.
Một số tổ chức lớn đang làm việc để sớm đưa ra thị trường những dịch vụ dựa trên công nghệ đột phá. Một ví dụ là Wells Fargo, một ngân hàng Hoa Kỳ. Ngân hàng này đang vận hành 6 phòng thí nghiệm cải tiến và một trung tâm xúc tiến khởi nghiệp, tất cả nhằm khám phá ra cách sử dụng các công nghệ mới – gồm sinh trắc học, thực tế ảo và gia tăng, trí tuệ nhân tạo, và rất nhiều thứ khác – để cải thiện trải nghiệm của khách hàng. Ngân hàng không chỉ cạnh tranh mà còn dựa trên nghiên cứu của các công ty fintech khác, một vài nghiên cứu trong số đó đã được đầu tư. Bipin Sahni, người đứng đầu bộ phận nghiên cứu phát triển và cải tiến (R&D) của Wells Fargo, nhấn mạnh rằng sự thu hồi vốn của ngân hàng từ những nguồn đầu tư như vậy không phải thu nhập tài chính mà là khả năng tiếp cận sớm tới dịch vụ và công nghệ tiên tiến.
Tôi luôn thấy bản thân mình rất may mắn khi được làm việc với các công ty Fintech. Chúng tôi luôn muốn được tiếp cận với những người tài giỏi như vậy – họ không chỉ mang đến những ý tưởng mới mà còn giúp thay đổi văn hóa trong ngân hàng.” Bipin Sahni, người đứng đầu bộ phận R&D và cải tiến, Wells Fargo
Các tổ chức tài chính đồng thời cũng tìm cách đạt được hiệu quả tương tự bằng cách mua lại các công ty mới thành lập. Khi được hỏi phương pháp nào có hiệu quả nhất để tạo ra nền văn hóa đổi mới đột phá trong tổ chức, ngay lập tức câu trả lời của mọi người trong cuộc khảo sát là “mua lại và hợp nhất các công ty khởi nghiệp đột phá, thu nhận văn hóa và cách tiếp cận của họ”.
Nhiều ngân hàng lớn cũng đang hợp tác với nhau để duy trì vị trí dẫn đầu trong sự thay đổi do công nghệ đột phá mang đến. Khối liên minh đa ngân hàng đã được hình thành trong những năm vừa qua, ví dụ như, để phát triển những hướng khác nhau của hệ thống thanh toán – blockchain (chuỗi các khối). Trong cuộc khảo sát, 31% người trả lời trong lĩnh vực tài chính chỉ ra rằng họ đã hình thành liên minh hợp tác chiến lược với các đối tác trong ngành trong những năm vừa qua để giải quyết các nguồn lực đột phá.
NHỮNG NHÀ SÁNG TẠO LỚN VÀ NHỮNG NHÀ SÁNG TẠO NHỎ
American Express, một tập đoàn dịch vụ tài chính của Hoa Kỳ, là một “gã khổng lồ – Goliath” đang tìm cách học hỏi từ “David” – những các công ty công nghệ tài chính – Fintech trong các dự án nghiên cứu hợp tác và xúc tiến, nhằm tài trợ cho các ý tưởng mới và đưa vào tổ chức những năng lượng đột phá. Những điều này cần được thực hiện trong toàn bộ tập đoàn, nếu muốn sự đổi mới được đột phá, hoặc nếu công ty muốn đạt được hiệu quả từ sự đột phá, Paul Fabara, giám đốc quản lý rủi ro cho biết. “Không thể chỉ có một đơn vị riêng lẻ, hoặc một vài người cố gắng đổi mới,” ông cho biết. “Để sự sang tạo có tính đột phá, nó cần được thực hiện ngay từ nhân viên – những người làm việc trực tiếp với khách hàng, họ sẽ suy nghĩ làm sao để có thể phục vụ khách hàng tốt hơn.
Ông Fabara cho rằng, trong tài chính, những thay đổi nhỏ trong qui trình có thể dẫn đến sự đổi mới, nếu tự bản thân nó không gây đột phá, thì nó cũng giúp công ty giải quyết thách thức đột phá trong thị trường. Giống như các đồng nghiệp trong cuộc khảo sát, ông tin rằng những quy định mới có thể dẫn tới sự đột phá trong ngành. Khi các cơ quan lập pháp đòi hỏi sự minh bạch hơn với những phàn nàn của khách hàng, công ty phải triển khai các phân tích tiên tiến để đáp ứng yêu cầu. Trong quá trình này, công ty đã tìm ra nhiều trường hợp và những phiền toái khách hàng gặp phải, dẫn đến những thay đổi quan trọng trong một số sản phẩm và dịch vụ khách hàng.
Beth Viner, tổng giám đốc của Kickstarter, một công ty đột phá trong lĩnh vực của mình, đồng tình với những suy nghĩ của Fabara. Không phải mục đích lợi nhuận giúp mang đến nguồn huy động vốn cộng đồng, mà là sự theo đuổi sang tạo theo những cách lớn hay nhỏ. “Sự sang tạo không phải lúc nào cũng là sự thay đổi hoàn toàn mới. Đôi khi nó chỉ là những thay đổi nhỏ dần dần; đôi khi là những thay đổi cơ bản, có ảnh hưởng đáng kể. Đó là sự định hướng lại một cách liên tục của chúng ta tới thế giới bên ngoài.”
(còn nữa)
CVD 