Where is gallium in our bauxite? Gali – kim loại trọng yếu – đang nằm ở đâu trong quặng Boxit của Việt Nam?

Bài tiếng Việt theo sau bài tiếng Anh

Where is gallium in our bauxite?

Given the strategic role of gallium in the world’s economy and security, and the availability of gallium in bauxite, why there has been absolutely neither discussion on nor mentioning of gallium through all these years of heated discussions about bauxite in Việt Nam?

Gallium is listed as a critical mineral by many advanced economies and may very well exist in Vietnam’s bauxite mines.

Minerals that have important uses and no viable substitutes, yet face potential disruption in supply, are defined as critical to a nation’s economic and national security.”[1]  Oftentimes, the terms “critical mineral” and “strategic mineral” are used interchangeably – if a mineral is deemed critical, it is usually essential for a national strategy, be it an economic or a defense strategy.

Gallium, appearance: silvery blue

Gallium is a soft, silvery metallic element with an atomic number of 31 and the chemical symbol Ga. Gallium is used in a wide variety of products that have microelectronic components containing either gallium arsenide (GaAs) or gallium nitride (GaN). [2]

GaAs is able to change electricity directly into laser light and is used in the manufacture of optoelectronic devices (laser diodes, light-emitting diodes [LEDs], photo detectors, and solar cells), which are important for aerospace and telecommunications applications and industrial and medical equipment. [3]

GaAs is also used in the production of highly specialized integrated circuits, semiconductors, and transistors; these are necessary for defense applications and high-performance computers. For example, cell phones with advanced personal computer-like functionality (smartphones) use GaAs-rich semiconductor components. [4]

GaN is used principally in the manufacture of LEDs and laser diodes, power electronics, and radio-frequency electronics.[5]

Gallium technologies also have large power-handling capabilities and are used for cable television transmission, commercial wireless infrastructure, power electronics, and satellites. [6]

Gallium is also used for such familiar applications as screen backlighting for computer notebooks, flat-screen televisions, and desktop computer monitors.[7]

Gallium is classified as critical mineral by both the US and the EU.[8]

The world’s primary gallium producer is China (85%), followed by Germany (7%) and Kazakhstan (5%).[9]

Gallium is dispersed in small amounts in many minerals and rocks where it substitutes for elements of similar size and charge, such as aluminum and zinc. For example, gallium is found in small amounts (about 50 parts per million) in such aluminum-bearing minerals as diaspore-boehmite and gibbsite, which form bauxite deposits, and in the zinc-sulfide mineral sphalerite, which is found in many mineral deposits. [10]

At the present time, gallium metal is derived mainly as a byproduct of the processing of bauxite ore for aluminum; lesser amounts of gallium metal are produced from the processing of sphalerite ore from three types of deposits (sediment-hosted, Mississippi Valley-type, and volcanogenic massive sulfide) for zinc.[11]

While gallium and aluminum may come from the same bauxite, gallium is worth hundreds of times more than aluminum.  A raw comparison, without minor technical adjustments, for the prices of aluminum and gallium on Jan. 23, 2018 as provided by Shanghai Metal Market shows:

Shanghai Metal Market, Jan. 23, 2018

Price of aluminum ingot

Prices: 14340-14380 RMB/mt;  Average: 14360 RMB/mt [12];  Price in USD: 2.24 USD/kg [13]

Price of gallium 

High purity gallium (6N) FOB.
Prices: 255-265 USD/kg;  Average: 260 USD/kg

High Purity Gallium (7N) FOB:
Prices: 288-300 USD/kg;  Average: 294 USD/kg [14]

According to these prices, a kilogram of gallium is worth 116 kg to 131 kg of aluminum.

Now here is the question for Vietnam

With such a strategic role of gallium in the world’s economy and security, and the availability of gallium in bauxite, why there has been absolutely neither discussion on nor mentioning of gallium since 2007, when the bauxite projects were approved and the country started a long and heated discussion, still on today, about the two bauxite projects – Nhân cơ in Đăk Nông and Tân Rai in Lâm Đồng?

Each of these two projects has the annual production capacity of 650,000 metric tons of alumina (aluminum oxide – Al₂O₃).[15]

No small deals.

Yet, not a word on gallium.

This mystery may open the door to a host of natural questions:

• Did anyone at VINACOMIN know anything about gallium as a critical mineral?
• Did anyone at VINACOMIN know that bauxite is the primary source of gallium today?
• Did anyone at VINACOMIN talked with the general contractor of Nhân cơ and Tân Rai projects, Chalco (Aluminum Corporation of China Limited), the number-one alluminum producer of China (while China was, and still is, the number-one gallium producer of the world)?
• Did anyone at VINACOMIN ever talk to anyone in the Vietnamese Government about gallium?
• If VINACOMIN did talk about gallium with someone, what happened to the talk?
• Or if VINACOMIN really had no idea about gallium, then…?

This is a huge elephant in the middle of the conference room, and no one in the full room sees the elephant.

Truly, the mystery of the century.

We are really puzzled. Please help!

Trần Đình Hoành & Đào Thu Hằng [16]
____________

Gali – kim loại trọng yếu – đang nằm ở đâu trong quặng Boxit của Việt Nam?

Với vai trò đặc biệt quan trọng của Gali trong nền kinh tế và an ninh thế giới, và sự sẵn có của Gali trong Boxit, tại sao không hề có một thảo luận hoặc bất cứ thông tin nào về Gali trước nay tại Việt Nam?

Rất nhiều nước có nền kinh tế phát triển xếp Gali vào hàng khoáng kim loại trọng yếu, và Gali có thể đang tồn tại với trữ lượng lớn trong các mỏ quặng Boxit ở Việt Nam.

Các khoáng kim loại có vai trò quan trọng mà không thể thay thế được, nhưng đang đối mặt với nguy cơ nguồn cung cấp bị xáo trộn, được định nghĩa là kim loại trọng yếu cho nền kinh tế và an ninh quốc gia.[1] Thông thường, thuật ngữ “kim loại trọng yếu – critical mineral” và “kim loại chiến lược – strategic mineral” được dùng với nghĩa như nhau, bởi nếu một kim loại được coi là trọng yếu thì kim loại đó thường đặc biệt hữu dụng cho chiến lược quốc gia, dù đó là chiến lược kinh tế hoặc chiến lược quốc phòng.

Gali hay gallium, màu xanh ánh bạc

Gali là một nguyên tố kim loại mềm, ánh bạc, số nguyên tử là 31, ký hiệu hoá học là Ga. Gali được sử dụng rộng rãi trong các sản phẩm chứa các linh kiện vi điện tử chủ yếu ở dạng hợp chất Asenua-Gali (GaAs) hoặc Nitrua-Gali (GaN).[2]

GaAs được sử dụng trong các ứng dụng quan trọng của ngành công nghiệp hàng không, điện tử viễn thông và thiết bị y tế hiện đại. Trong đó, tác dụng của GaAs là đổi dòng điện trực tiếp thành tia laze và sử dụng trong sản xuất thiết bị quang điện hay tế bào quang điện (cực laze, đèn LED, bộ tách sóng và tế bào pin mặt trời).[3]

Hợp chất GaAs cũng được sử dụng để tạo nên các linh kiện điện tử bán dẫn của điện thoại di động thông minh (smartphone), máy tính xách tay và các siêu máy tính tốc độ cao sử dụng trong an ninh quốc phòng. Bởi để có các thiết bị này cần có những liên kết đặc biệt tạo ra bởi các mạch bán dẫn chứa GaAs.[4]

Hợp chất GaN được sử dụng chủ yếu trong sản xuất bóng đèn hiệu suất cao (đèn LED) và cực quang diodes, nguồn điện từ và máy phát sóng điện từ.[5]

Công nghệ Gali cũng được ứng dụng trong công nghệ truyền dẫn tốc độ cao, các đường dây cáp quang, hạ tầng thông tin truyền thông không dây, linh kiện điện tử về năng lượng, và các vệ tinh.[6]

Gali cũng được sử dụng cho các ứng dụng thông thường như đèn đáy màn hình của laptop, tivi màn hình phẳng, và màn hình máy tính để bàn.[7]

Cả chính phủ Mỹ và Liên Minh Châu Âu đều xếp Gali là một khoáng kim loại trọng yếu.[8]

Nhà cung cấp Gali chủ yếu trên thế giới là Trung Quốc (chiếm 85%) tiếp theo là Đức (7%) và Kazakhtan (5%).[9]

Về mặt tự nhiên, điều khiến Gali trở nên quý hiếm là do Gali chỉ được phân bố với lượng rất nhỏ hay gọi là dạng dấu vết tìm thấy trong các khoáng hay quặng của kim loại khác như quặng Nhôm – aluminum, quặng Kẽm – zinc. Ví dụ, Gali được tìm thấy trong quặng nhôm mà có thành phần chủ yếu là Boehmite và Gibbsite, là hai khoáng chính hình thành nên các mỏ quặng Boxit. Gali cũng có trong quặng kẽm sulfua là thành phần chính của quặng Sphalerit.[10]

Hiện nay, kim loại Gali được khai thác hay chiết tách chủ yếu ở dạng sản phẩm phụ của quá trình chế biến quặng Boxit để lấy Nhôm. Một lượng Gali nhỏ hơn được chiết tách từ quá trình chế biến quặng Sphalerir để lấy Kẽm từ ba loại mỏ quặng chính (loại trầm tích, loại thung lũng Mississippi, và loại sulfua núi lửa).[11]

Có thể thấy là kim loại Gali và Nhôm đều có thể chiết tách ra từ quặng Boxit, nhưng Gali có giá trị kinh tế gấp hàng trăm lần Nhôm. Một ví dụ so sánh giá thô của Gali và Nhôm (chưa điều chỉnh về các yếu tố kỹ thuật), trên Thị trường Kim loại Thượng Hải cho thấy:

Giá ngày 23.1.2018

Giá Nhôm thỏi

Giá 14340-14380 NDT/tấn; Trung bình 14360 NDT/tấn[12]; Tương đương với 2,24 USD/kg.[13]

Giá Gali

Gali nguyên chất (6N) FOB: 255-265 USD/kg; Trung bình 260 USD/kg
Gali nguyên chất (7N) FOB: 288-300 USD/kg; trung bình 294 USD/kg[14]

Theo so sánh giá này, một kilogram Gali đáng giá bằng 116 – 131 kilogram Nhôm.

Và đến đây chúng ta cần đặt câu hỏi cho Việt Nam

Với vai trò đặc biệt quan trọng của Gali trong nền kinh tế và an ninh thế giới, và sự sẵn có của Gali trong Boxit, tại sao không hề có một thảo luận hoặc bất cứ thông tin nào về Gali trước nay tại Việt Nam?

Bắt đầu từ năm 2007 khi các dự án Boxit ở Việt Nam được chính thức phê duyệt, cho đến ngày nay, nhiều cuộc thảo luận nóng bỏng trong cả nước đã xảy ra về hai dự án khai thác Boxit Nhân Cơ ở Đak Nông và Tân Rai ở Lâm Đồng. Nhưng không hề nghe nói gì về Gali.

Mỗi dự án trong hai dự án này có công suất hằng năm là 650.000 tấn alumin (Oxit nhôm – Al₂O₃).[15]

Chẳng là chuyện nhỏ.

Nhưng, chẳng hề có một từ nào bàn về Gali.

Đây là một bí ẩn có thể mở ra những câu hỏi hiển nhiên như:

• Có ai ở Tập đoàn Công nghiệp Than – Khoáng sản Việt Nam, VINACOMIN, biết rằng Gali là một kim loại trọng yếu?
• Có ai ở VINACOMIN biết rằng Boxit là nguồn chủ yếu để khai thác Gali hiện nay?
• Có ai ở VINACOMIN đã nói chuyện về Gali với nhà thầu xây dựng chính của dự án Nhân Cơ và Tân Rai, Tập đoàn Chalco (Tập đoàn Nhôm Trung Quốc), nhà sản xuất Nhôm hàng đầu Trung Quốc (trong khi Trung Quốc là nhà sản xuất Gali số 1 của thế giới)?
• Có ai ở VINACOMIN đã từng đề cập với ai trong Chính phủ Việt Nam về Gali?
• Nếu VINACOMIN đã từng nói chuyện với bất cứ bên nào về Gali, những gì đã xảy ra trong và sau các cuộc trao đổi?
• Hay là, VINACOMIN thực sự không hề biết bất cứ thông tin nào về Gali, như thế lại là câu chuyện khác…

Đây có lẽ là điều bất ổn khổng lồ đã không hề được đề cập trong các cuộc thảo luận về chiến lược quốc gia, hoặc dường như không ai nhìn ra vấn đề bất ổn khổng lồ này.

Đây là bí ẩn thời đại cần giải đáp cho Việt Nam.

Hãy cùng giúp chúng tôi tìm ra câu trả lời!

Trần Đình Hoành & Đào Thu Hằng[16]
_________________