CÂU HỎI
- Nông nghiệp hữu cơ là gì?
- Tôi có thể nhận được thông tin về tiêu thụ và giá cả của hàng hóa hữu cơ?
- Loại hình hỗ trợ kinh tế nào để chuyển sang sản xuất nông nghiệp hữu cơ?
- Tôi có thể nhận được thông tin về các phương pháp nông nghiệp hữu cơ và các hệ thống quản lý ở đâu?
- Nông nghiệp hữu cơ có thể sản xuất đủ lương thực cho tất cả mọi người không?
- Lợi ích môi trường của nông nghiệp hữu cơ là gì?
- Tại sao thực phẩm hữu cơ đắt hơn so với thực phẩm thông thường?
- Việc tiêu thụ thực phẩm hữu cơ có tăng tiếp xúc với chất gây ô nhiễm sinh học không?
- Ý nghĩa của một nhãn hữu cơ?
- Sản phẩm hữu cơ được chứng nhận có ý nghĩa gì?
Loạt bài Nông nghiệp Hữu cơ của FAO
TRẢ LỜI
- Nông nghiệp hữu cơ là gì?
Có nhiều cách giải thích và định nghĩa đối với nông nghiệp hữu cơ, tựu chung lại có thể nói rằng nó là một hệ thống dựa trên quản lý hệ sinh thái hơn là đầu vào nông nghiệp bên ngoài. Nông nghiệp hữu cơ là một hệ thống bắt đầu xem xét tác động môi trường và xã hội bằng cách loại bỏ việc sự dụng các yếu tố đầu vào nhân tạo, ví dụ như phân bón tổng hợp, thuốc trừ sâu, thuốc thú y, hạt giống và động vật biến đổi gen, chất bảo quản, phụ gia và chiếu xạ. Những chất nhân tạo này được thay thế bằng biện pháp quản lý gắn với một địa điểm cụ thể để duy trì độ phì nhiêu của đất đai và ngăn chặn sâu bệnh.
“Nông nghiệp hữu cơ là một hệ thống quản lý sản xuất toàn diện, thúc đẩy và tăng cường sự lành mạnh hệ sinh thái nông nghiệp, bao gồm đa dạng sinh học, chu kỳ sinh học và hoạt tính sinh học của đất. Nông nghiệp hữu cơ nhấn mạnh việc sử dụng các phương thức quản lý thực tiễn trong việc ưu tiên cho việc sử dụng các yếu tố đầu vào phi nông nghiệp – off-farm*, tính đến các điều kiện khu vực đòi hỏi các hệ thống thích nghi bản địa. Điều này được thực hiện bằng cách sử dụng, nơi mà các phương pháp có thể áp dụng, nông học, sinh học, và cơ khí, cũng như trái với việc sử dụng các nguyên liệu tổng hợp, thực hiện bất kỳ chức năng cụ thể trong hệ thống.” (FAO/WHO Codex Alimentarius Commission- Codex – Ủy ban tiêu chuẩn thực phẩm quốc tế, 1999).
Hệ thống nông nghiệp hữu cơ và các sản phẩm không phải luôn luôn được chứng nhận và cũng được kể đến như là “nông nghiệp hữu cơ hoặc sản phẩm không có chứng nhận”. Điều này không bao gồm các hệ thống nông nghiệp mà theo mặc định không sử dụng nguyên liệu đầu vào tổng hợp nhân tạo (ví dụ như hệ thống mà thiếu các thực hành về tái tạo và suy thoái đất). Ba nguồn ảnh hưởng khác nhau có thể nhận dạng cho nông nghiệp hữu cơ.
- Người tiêu dùng hoặc nông nghiệp hữu cơ theo định hướng thị trường. Sản phầm được xác định rõ ràng thông qua chứng nhận và dán nhãn. Người tiêu dùng có một quyết định một cách có ý thức về thực phẩm của họ được sản xuất như thế nào, các chế biến, xử lý và tiếp thị. Do đó, người tiêu dùng có ảnh hưởng mạnh mẽ trong sản xuất hữu cơ
- Dịch vụ nông nghiệp hữu cơ. Ở các nước như trong liên minh Châu Âu (EU), trợ cấp cho nông nghiệp hữu cơ có sẵn để tạo ra hàng hóa và dịch vụ môi trường , chẳng hạn như giảm ô nhiễm nước ngầm hoặc tạo ra một cảnh quan đa dạng sinh học hơn.
- Nông dân thúc đẩy nông nghiệp hữu cơ. Một số nông dân tin rằng nông nghiệp thông thường là không bền vững và đã phát triển chế độ thay thế của sản xuất để cải thiện sức khỏe gia đình, kinh tế trang trại và/ hoặc tự chủ. Ở nhiều nước đang phát triển, nông nghiệp hữu cơ được áp dụng như một phương pháp để cải thiện an ninh lương thực hộ gia đình, để đạt mục tiêu giảm chi phí đầu vào. Sản xuất không nhất thiết phải được bán trên thị trường hoặc được bán mà không có sự phân biệt về giá như những sản phẩm không được chứng nhận. Ở các nước phát triển, các nông trại nhỏ đang ngày càng phát triển những kênh cung cấp sản phẩm hữu cơ trực tiếp không được chứng nhận cho người tiêu dùng. Tại Hoa Kỳ (USA), nông dân tiếp thị với số lượng nhỏ các sản phẩm hữu cơ mà không cần phải chứng nhận chính thức.
- Tôi có thể nhận được thông tin về tiêu thụ và giá cả của hàng hóa hữu cơ ở đâu?
Mặc dù nông nghiệp hữu cơ vẫn chỉ là một ngành công nghiệp nhỏ (2% số lượng thực phẩm toàn cầu), nông nghiệp hữu cơ ngày càng quan trọng trên toàn thế giới. Khó để thu thập thông tin do thiếu số liệu thống kê chính thức và mức độ bảo mật của các tổ chức kinh doanh với sản phẩm hữu cơ. Tuy nhiên, mối quan tâm đang gia tăng đối với các thông tin về bản chất của động lực thị trường hữu cơ. Điều này sẽ hỗ trợ trong việc lập kế hoạch dài hạn của những thứ mà sản xuất cung cấp, trong số lượng và chất lượng.
Thế giới của nền Nông nghiệp hữu cơ – thống kê và xu hướng hội nhập năm 2011 gồm thông tin về tình hình toàn cầu của nền nông nghiệp hữu cơ. Nhằm giúp cho quốc gia hoặc thông tin dựa vào hàng hóa tại trang dữ liệu của quốc gia và các mục Tiếp thị và Thương mại của mục “Links” trên web này. EU cũng có thông tin thống kê về nông nghiệp hữu cơ giữa các quốc gia thành viên.
- Loại hình hỗ trợ kinh tế nào để chuyển sang sản xuất nông nghiệp hữu cơ?
Nhiều quốc gia phía bắc (ví dụ các nước thành viên của EU và Hoa Kỳ) cung cấp hỗ trợ tài chính cho việc chuyển đổi sang nông nghiệp hữu cơ, cũng như một số nước đang phát triển (ví dụ Tunisia). Điều này có thể rất quan trọng đối với kinh tế trang trại vì thời gian chuyển đổi thường dẫn đến sản lượng giảm sút do phải mất thời gian cho hoạt động sinh học đầy đủ của các hệ sinh thái được phục hồi. Sự can thiệp có thể đến trong một loạt các hình thức bao gồm bồi thường thiệt hại (như trong thời kỳ sản phẩm chuyển đổi không được bán như hàng hữu cơ), tích hợp các chi phí phát sinh (ví dụ như chứng nhận) hoặc hỗ trợ cho viecj phát triển cơ sở hạ tầng (ví dụ như việc mua máy móc thiết bị hoặc để cơ cấu lại các ngôi nhà ở nông thôn). Sự hỗ trợ này này có thể có sẵn trong thời gian chuyển đổi, nhưng cũng có thể, trong một số trường hợp, là thời gian sau đó, hoặc dưới vỏ bọc là một kế hoạch khác. Các khoản thanh toán thường được thực hiện như là một khoản tiền cụ thể cho mỗi hecta, nhưng cũng có thể bao gồm cắt giảm thuế hoặc các điều kiện ưu đãi về tín dụng. Hỗ trợ trực tiếp có thể được bổ sung bằng giúp đỡ tài chính gián tiếp. Điều này đi kèm trong hình thức đầu tư nghiên cứu, khuyến nông và đào tạo cho nông dân, và phát triển thị trường hữu cơ (ví dụ các chiến dịch nâng cao nhận thức). Giá cao hơn của thực phẩm hữu cơ trả bởi của người tiêu dùng cho các sản phẩm hữu cơ cũng tạo một động lực kinh tế cho người nông dân. Trợ giúp dành cho các nông dân, tuy vậy, phụ thuộc vào từng quốc gia.
Để biết thêm chi tiết bạn nên liên hệ với bộ phận chuyên trách về nông nghiệp hữu cơ ở đất nước mình. Điều này có thể bao gồm Bộ môi trường, nông nghiệp hoặc thương mại (hoặc tương đương), chính quyền khu vực và/hoặc chính quyền địa phương hoặc có lẽ là một cơ quan chuyên ngành. Thông tin về việc hỗ trợ các sáng kiến và chính sách của các nước Châu Âu có thể được tìm thấy trong các báo cáo quốc gia trên trang web của Organic Farming in Europe. Đối với Hoa Kỳ, tìm trên các trang của National Organic Programme.
- Tôi có thể nhận được thông tin về các phương pháp nông nghiệp hữu cơ và các hệ thống quản lý ở đâu?
Hệ thống quản lý của một trạng trại hữu cơ là chìa khóa để thành công. Tuy nhiên, có nhiều lỗ hổng thông tin và kiến thức về các kỹ thuật thường là khan hiếm, đặc biệt ở các nước đang phát triển. Thông tin kỹ thuật cần phải được mang tính cụ thể về địa điểm và sản phẩm. Những tiến bộ cho tới nay phần lớn là những đầu tư tư nhân, bao gồm cả việc người tiêu dùng sẵn lòng chi trả cho các sản phẩm hữu cơ và sáng tạo của nông dân và mong muốn thực hiện trang trại thử nghiệm. Các viện nghiên cứu đang bắt đầu chú ý đến các thực hành nông nghiệp hữu cơ, tiếp cận và cải thiện sự hiểu biết về nguồn tài nguyên thiên nhiên và tương tác trong hệ thống hữu cơ đang được nghiên cứu.
(Còn nữa)
Dịch bởi Trần Hà Liên – Kỹ sư công nghệ môi trường – Đại Học Bách Khoa Hà Nội
CVD 