vietnam.panda.org – Từ xa xưa, gỗ đã là một vật liệu tuyệt vời nhất trong đời sống tiện ích và tinh thần của con người. Ban đầu, gỗ được dùng để sưởi ấm và xua đuổi thú rừng. Những chiếc tàu ngầm và máy bay đầu tiên cũng được làm bằng gỗ. Ngày nay, xung quanh chúng ta, trong nhà, tại nơi làm việc, nơi nào cũng thấy có mặt gỗ. Nhưng có bao giờ bạn tự hỏi: Đồ gỗ và cả giấy mà chúng ta đang dùng có nguồn gốc từ đâu?
Câu trả lời đơn giản là:
- Gỗ có thể đến từ những cánh rừng bị khai thác trái phép. Điều này cũng có nghĩa là các loài thú hoang dã, trong đó có các loài thú lớn như voi, hổ, tê giác dần mất đi sinh cảnh sống. Tình trạng sạt lở, xói mòn đất, lũ lụt ở hạ nguồn, biến đổi khí hậu đều là hệ lụy của việc những cánh rừng đầu nguồn bị xóa sổ.
- Gỗ có thể đến từ những cánh rừng trồng chưa được quản lý tốt, chưa phù hợp để duy trì tính đa dạng sinh học, sức sống và tiềm năng của rừng, chưa đảm bảo được được các yêu cầu về mặt xã hội và con người. Hiện tại trên thế giới mới chỉ có 10% diện tích rừng được quản lý bền vững.
- Gỗ có thể đến từ những cánh rừng trồng được quản lý bền vững. có trách nhiệm ở cả ba phương diện, kinh tế, môi trường và xã hội. Gỗ được khai thác từ những cánh rừng này đạt chứng chỉ quốc tế.
Chứng chỉ rừng
Chứng chỉ rừng là cơ chế để quản lý rừng, truy xuất và dán mác cho các sản phẩm gỗ và phi gỗ. Chất lượng quản lý rừng được tuân thủ theo một bộ tiêu chuẩn định sẵn.
Điểm ưu việt ở đây là chứng chỉ rừng không chỉ cải thiện tình trạng chặt phá rừng trái phép, nó còn qui định các chỉ số về xã hội và kinh tế của người lao động và cộng đồng, cũng như tính minh bạch của quá trình ra quyết định có liên quan.
Chứng chỉ FSC
Bộ tiêu chuẩn chứng chỉ của tổ chức FSC (Forest Stewardship Council – Hội đồng quản trị rừng quốc tế) là chứng chỉ được người dân ở các quốc gia phát triển đánh giá cao và cũng là bộ tiêu chuẩn WWF đề xuất áp dụng để đảm bảo trách nhiêm môi trường, lợi ích xã hội cho con người và mục tiêu kinh tế từ việc quản lý rừng.
FSC là một tổ chức phi chính phủ, phi lợi nhuận, hoạt động độc lập, với mục tiêu phát triển hoạt động quản lý rừng bền vững. Chứng chỉ quản lý rừng và chuỗi hành trình sản phẩm do FSC cung cấp được công nhận trên toàn thế giới.
Gỗ có chứng chỉ và ngành gỗ Việt Nam
Trong những năm gần đây, nền công nghiệp chế biến gỗ xuất khẩu của Việt Nam luôn đứng đầu Đông Nam Á, đứng thứ 2 châu Á, và đứng thứ 5 trên thế giới với kim ngạch đạt gần 7 tỷ USD vào năm 2016. Việt Nam là thị trường chế biến gỗ xuất khẩu lớn, tuy nhiên để đến được các thị trường giá trị cao đòi hỏi sản phẩm đạt chứng chỉ quản lý rừng có trách nhiệm.
Do nguồn nguyên liệu gỗ trong nước không đáp ứng đủ tiêu chuẩn nên Việt Nam phải nhập khẩu từ khoảng 4-4.5 triệu m3 nguyên liệu gỗ để làm hàng xuất khẩu. Hiện tại, diện tích rừng ở Việt Nam được cấp chứng chỉ FSC là 230,000ha, trong đó rừng trồng chiếm 146,000ha, một con số còn khá khiêm tốn.
Điều này khiến ngành chế biến gỗ Việt Nam lệ thuộc lớn vào nguồn gỗ nhập khẩu, đồng thời không tận dụng được nguồn gỗ nội địa và không tận dụng được những giá trị gia tăng trong sản xuất và chế biến, lãng phí nguồn lực của các doanh nghiệp trong nước vì sản xuất khối lượng lớn mặt hàng “có chứng chỉ về tính bền vững” chỉ để xuất khẩu.
Các hoạt động chính của WWF-Việt Nam
Chứng chỉ rừng được coi là một trong những sáng kiến sáng giá nhất trong thập kỷ trước để thúc đẩy công tác quản lý rừng theo hướng bền vững. Đây cũng là một trong những điểm chính trong tầm nhìn của WWF về một tương lai con người sống hòa hợp với thiên nhiên.
Tại Việt Nam, thông qua mạng lưới Kinh doanh lâm sản toàn cầu (GFTN) và dự án IKEA, WWF- Việt Nam đã hỗ trợ thành công ba doanh nghiệp trồng rừng đạt chứng chỉ FSC, 10 công ty chế biến gỗ đạt FSC về chuỗi hành trình sản phẩm, xây dựng và thể chế hóa một mô hình chứng chỉ rừng theo nhóm tại tỉnh Quảng Trị.
Hiện tại, thông qua dự án “Quản lý rừng bền vững và thương mại lâm sản có trách nhiệm”, WWF-Việt Nam sẽ tiến hành các hoạt động thúc đẩy thị trường nội địa đối với các sản phẩm gỗ có chứng chỉ thông qua người tiêu dùng. Qua đó tạo ảnh hưởng đến các doanh nghiệp chế biến và chuỗi bán lẻ để họ đưa mặt hàng này tới gần người tiêu dùng nội địa hơn.
Hoạt động này sẽ thúc đẩy thị trường nội địa đối với sản phẩm gỗ “có chứng chỉ” này để nhằm bảo vệ rừng và mang tới lợi ích cho người tiêu dùng cũng như doanh nghiệp Việt Nam.
Vì sao bạn nên sử dụng sản phảm có chứng chỉ?
- Góp phần bảo vệ môi trường và nguồn sinh thái
- Đóng góp vào việc đảm bảo quyền lợi của người dân sống gần rừng và người lao động
- Góp phần giảm thiểu sự lãng phí các nguồn tài nguyên từ rừng
- Bảo đảm được sử dụng sản phẩm “sạch” không có tác hại với sức khoẻ
- Ngoài ra, cũng góp phần giúp các doanh nghiệp quản lý và kinh doanh “sạch và xanh” có được chỗ đứng vững chắc, cạnh tranh với các doanh nghiệp khác
Bạn có thể làm gì để đồng hành cùng WWF-Việt Nam:
- Tìm hiểu về các sản phẩm gỗ “có chứng chỉ” đã có mặt tại Việt Nam
- Like trang fanpage và vote cho việc thúc đẩy sản phẩm gỗ “có chứng chỉ” tại Việt Nam
- Mua sắm đồ gỗ có chứng chỉ FSC khi có thể
- Chia sẻ thông tin, vận động cơ quan sử dụng các sản phẩm FSC, giấy FSC
- Kể cho bạn bè, người thân về gỗ có chứng chỉ FSC và quản lý rừng bền vững
CVD 