[TÓM TẮT CHÍNH SÁCH] Quyền tiếp cận thông tin và những rào cản vô hình

 AA – Quyền tiếp cận thông tin là một trong các quyền cơ bản của con người và đóng vai trò quan trọng trong quá trình phát triển của Việt Nam. Hiến pháp năm 1992 quy định rõ trách nhiệm của chính phủ trong việc thúc đẩy và bảo vệ quyền công dân. Quyền tiếp cận thông tin được quy định và phát triển trong Tuyên ngôn Nhân quyền (UDHR) và điều 19 trong Công ước Quốc tế về các Quyền Dân sự và Chính trị (ICCPR), đảm bảo quyền của công dân được tìm hiểu, tiếp nhận và truyền đạt thông tin và tư tưởng dưới mọi hình thức.

Nghiên cứu “Tiếp cận thông tin tại Cộng đồng Nông thôn” do Liên minh Châu Âu (EU) tài trợ thuộc dự án Xã hội Dân sự Trao quyền cho Cộng đồng Nông thôn (Số: NSA 306828) được ActionAid Việt Nam (AAV) tiến hành trong thời gian từ 2013 đến 2017. Tóm tắt kết quả nghiên cứu thể hiện trong tài liệu này cố gắng làm rõ mối quan hệ giữa việc thực hiện Quyền tiếp cận thông tin (đặc biệt là trong cộng đồng người dân tộc thiểu số) và trách nhiệm giải trình của các cơ quan nhà nước. Vấn đề tiếp cận thông tin của người dân tại 2 tỉnh Hà Giang và Cao Bằng đã nhấn mạnh sự cần thiết ban hành Luật tiếp cận Thông tin và củng cố cơ chế để đảm bảo quyền tiếp cận thông tin tại các cấp.

Cho đến trước khi có Hiến pháp nước CHXHCN Việt Nam năm 2013, quyền tiếp cận thông tin mặc dù được nhà nước quan tâm nhưng chưa được luật hóa. Với sự lan tỏa và tầm ảnh hưởng đến chóng mặt của mạng Internet và các phương thức truyền thông mới, thông tin đang ngày càng dễ tiếp cận hơn bao giờ hết. Tuy nhiên người dân Việt Nam, đặc biệt là các nhóm dân tộc thiểu số vẫn gặp nhiều khó khăn trong việc tiếp cận thông tin từ nhiều phía, trong đó có các cơ quan Nhà nước ở tất cả các cấp. Điều này hạn chế rất nhiều khả năng giám sát của xã hội đối với các hoạt động của thị trường và Nhà nước, trong đó có Chính phủ và các cơ quan địa phương, qua đó gián tiếp hạn chế một số quyền chính trị và xã hội cơ bản của công dân.

Cho đến khi nghiên cứu được hoàn thành, Việt Nam vẫn chưa có luật (hiện hành) và cơ chế đảm bảo quyền tự do tiếp cận thông tin. Quyền tiếp cận thông tin chỉ được đề cập trong một số luật liên quan. Chỉ đến Hiến pháp 2013 lần đầu tiên quyền tiếp cận thông tin được chính thức hóa. Điều 25 của Hiến pháp Việt Nam 2013 nêu rõ: “Công dân có quyền tự do ngôn luận, tự do báo chí, tiếp cận thông tin, hội họp, lập hội, biểu tình. Việc thực hiện các quyền này do pháp luật quy định”1. Tuy nhiên do chưa có Luật tiếp cận thông tin2 nên việc thực hiện và giám sát thực hiện quyền tiếp cận thông tin của công dân Việt Nam còn là một điều xa vời. Nghiên cứu này đã cho thấy mặc dù người dân có quyền tiếp cận thông tin nhưng còn nhiều rào cản vô hình và hữu hình ngăn cản hoặc làm hạn chế công dân có nhu cầu thực hiện quyền của mình.

 

Trả lời

Điền thông tin vào ô dưới đây hoặc nhấn vào một biểu tượng để đăng nhập:

WordPress.com Logo

Bạn đang bình luận bằng tài khoản WordPress.com Đăng xuất /  Thay đổi )

Twitter picture

Bạn đang bình luận bằng tài khoản Twitter Đăng xuất /  Thay đổi )

Facebook photo

Bạn đang bình luận bằng tài khoản Facebook Đăng xuất /  Thay đổi )

Connecting to %s

%d người thích bài này: