- TĐH: Thông tin về hai cuộc tuần hành ở HCM City ngày 30/4/2016 và Hà Nội ngày 1/5/2016 không có trên báo chí trong nước, nên mình đành phải lấy từ các nguồn tin bên ngoài.
Sau bản tin tếng Anh là 2 video clips của truyền hình SBTN ở Mỹ. Các bạn cần lưu ý là công ty TV này không thân thiện với nhà nước VN, nên lời lẽ và phân tích có thể không trung lập. Hai người phát ngôn chính thức trên hai clips này là hai linh mục DCCT.
Về việc tôm cá chết hằng loạt, chúng ta cần chờ điều tra của các khoa học gia, nhưng mình đã có sưu tầm thông tin cho mình và đã tạm kết luận El Nino làm nước biển ở miền Trung nóng lên, là thủ phạm chính. Các nguồn pollution, nếu có ảnh hưởng đến tôm cá ở biển, là thủ phạm phụ.
Dù kết quả cuối cùng cho biết thế nào, chúng ta cần đợi các khoa học gia xác định.
Hundreds of people demonstrated in Vietnam on Sunday against a Taiwanese firm they accuse of causing mass fish deaths along the country’s central coast, with some also blaming the government for a sluggish response to a major environmental disaster.
Though an official investigation has found no links between the fish deaths and a $10.6 billion coastal steel plant run by a unit of Taiwan’s Formosa Plastics, public anger against the company has not abated.
Hundreds gathered in Hanoi holding banners that said: “Formosa destroying the environment is a crime” and “Who poisoned the central region’s waters?”
Others said: “Formosa out of Vietnam!” and took aim at the government for being aloof in what it now describes as one of its worst environmental disasters.
Demonstrations are rare in Vietnam and uniformed and plain-clothes police are usually quick to suppress them. On Sunday they cleared traffic to allow demonstrators to do a lap of a big lake in the heart of Hanoi.
Huge numbers of dead fish have appeared at farms and on beaches since April 6, impacting 200 km (124 miles) of coastline in four provinces, with no known cause.
The environment minister has demanded Hung Nghiep Formosa Ha Tinh dig up its waste pipe at the steel project to enable government to monitor its discharge.
The government’s initial probe said the cause could be “red tide”, when algae blooms and produces toxins, or a release of toxic chemicals by humans.
What has stoked public anger was a comment by a Formosa official who said Vietnam had to choose between catching fish and shrimp and building a modern steel industry.
“Here is Vietnam’s territory and there shall never be any case in which a Formosa steel plant has the right to tell the Vietnamese people to choose,” protester Cao Vinh Thinh said.
Several hundred protesters marched in Ho Chi Minh City, the economic hub, according to multiple accounts on Facebook, which is used by 30 millions Vietnamese.
State-controlled media has not reported any of the demonstrations.
Social media and witnesses said protests also took place in central Quang Binh province on Friday, with fishermen throwing fish on the highway after failing to sell their catch. The accounts could not be verified by Reuters.
The government on Saturday ordered the trade and agriculture ministries to help buy seafood caught during deep-sea fishing.
(Reporting by Ho Binh Minh; Additional reporting by Nguyen Ha Minh; Editing by Martin Petty and Kim Coghill)
CVD 
Thanks a Hoành for sharing
Em cũng tạm kết luận là nhiệt độ nước biển tăng đột ngột do ảnh hưởng của El Nino là nguyên nhân chính. Ô nhiễm kim loại nặng và hóa chất là yếu tố phụ đi kèm và luôn luôn là yếu tố tác động tổng hợp trong các hiện tượng thảm hoạ môi trường và nhiễm độc. Rất ít khi chỉ có 1 nguyên nhân.
(ví dụ động đất gây ra sóng thần, và tai nạn hạt nhân….)
Khi nhiệt độ nước tăng nhanh thì đương nhiên nông độ ô xy trong nước giảm (DO – dissolved oxygen) cá chết rất nhanh. Nhiệt độ tăng cũng kéo theo hàng loạt các ảnh hưởng khác mà trong tài liệu Thu Hương đã shared có nêu. https://cvdvn.net/2016/05/02/tham-khao-cac-cau-hoi-thuong-gap-khi-co-hien-tuong-ca-chet-vi-sao-va-nen-lam-gi/
Nhiệt độ tăng cũng làm hòa tan các hóa chất và kim loại nặng khác nhanh hơn. Môi trường nước sẽ acid hơn.
Tác động nhiễm độc cấp tính gây chết động vật hay chết người đột ngột của kim loại nặng là rất ít. Trừ khi ăn phải cả 1 cục thủy ngân. Ảnh hưởng của ô nhiễm KLN như thỷ ngân có tính lâu dài di truyền và tích tụ sinh học như Dioxin hay là phóng xạ vậy.
Việc Formosa sả thải quá tiêu chuẩn là có khả năng, nhưng vì thải ra biển, và nồng độ được hòa loãng nên ảnh hưởng ô nhiễm từ Formosa (nếu có) sẽ mang tính lâu dài và tích tụ độc tố nhiều hơn
Tóm lại, lúc chờ kết luận thì các nhà khoa học và chính quyền cần làm rõ cho người dân biết
1. Cá chết hàng loạt do là do đâu? Nếu là do hiện tượng Elnino nước biển nóng lên. Và điều này ngoài tầm kiểm soát của con người. Các tác động ô nhiễm môi trường khác là yếu tố phụ tổng hợp.
Nếu cá đã bị nhiễm độc KLN, mà chết hàng loạt, theo mình có lẽ lại là điều tốt hơn là cá sống. Vì cá bị nhiễm độc KLN mà sống và đi vào chuỗi thức ăn thì nguy hại hơn rất nhiều. Có thể giống như Minamata disaster ở Japan (https://en.wikipedia.org/wiki/Minamata_disease).
Khi cá đã chết, cần thu gom và xử lý đúng cách, sẽ giảm được tác động
Tảo độc cũng có thể là nguyên nhân nhưng vùng biển VN không có tiền sử tảo độc. Nếu có thì có thể do nước biển nóng lên, các dòng hải lưu thay đổi và đưa tảo độc từ vùng khác đến.
2. Cá có nhiễm độc Kim loại năng cấp tính hay là đang nhiễm độc ở quá mức độ cho phép hay không?
Để trả lời câu hỏi này yêu cầu các test với máy móc hiện đại tốn kém vì các chỉ số KLN rất nhạy và đo đạc rất khó chính xác cả nước thải và ở cá. Ở VN có lẽ có 1, 2 nơi có đủ máy móc hiện đại như vậy.
Đây cũng là dịp tốt để rà lại hệ thống xử lý nước thải và môi trường trong các ngành công nghiệp của Việt Nam điều mà trước nay bộ Môi trường làm không xuể và ít tiếng nói. Đặc biệt là mấy khu như Formosa. Cần đầu tư nhiều hơn cho vấn đề môi trường và bảo vệ sức khỏe người dân, cũng như là các vấn đề môi trường liên quan đến phát triển kinh tế và đảm bảo an nình
ThíchThích
Tks Hằng.
Mình gom vào đây các comments liên quan mà mình đã có ở bài khác:
Rất có thể tôm cá chết hằng loạt là vì nước biển ấm lên quá nhiều vì ảnh hưởng của El Nino. Hải sản chết hằng loạt ở bờ biển Chili.
________
Ảnh El Nino cho thấy VN (bờ biển miền trung) là một trong những vùng nóng của El Nino
Nguồn: http://www.theweathernetwork.com/us/news/articles/winter-forecast/60483
__________
Mình có nghe nói đến tảo đỏ trên báo chí VN. Thông tin mình có là “red tides” trong những vùng nước biển ấm. Một loại organism có tên là dinoflagellates phát triển nhiều làm nước đỏ và các organism có các độc tố làm hải sản chết.
https://books.google.com/books?id=m9440si1ptUC&pg=PA108&lpg=PA108&dq=warm+sea+water+and+red+fungus&source=bl&ots=QxdOJz-QhB&sig=Un764DfaDwMFgQbiFWh5uPkj_xg&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwiwz5iC6bvMAhXGJR4KHflaB94Q6AEIOzAE#v=onepage&q=warm%20sea%20water%20and%20red%20fungus&f=false
ThíchThích
Điểm lại một số tượng thời tiết bất thường của VN và châu Á từ đầu năm
Rất có thể thời điểm tháng 3 tháng 4 là chuyển giao từ rất nóng El Nino qua rất lạnh La Nina, khiến cho sinh vật biển thích ứng không kịp
Dự báo của trung tâm Thời tiết của Ủy ban khí tượng và đại Dương của US cho biết này 14.4
A transition to ENSO-neutral is likely during late Northern Hemisphere spring or early summer 2016, with an increasing chance of La Niña during the second half of the year.
Hình này cho thấy nhiệt độ cao bất thường của vùng Đông Nam Á trong đó có VN từ tháng 1 đến tháng 3, sau đó giảm dần từ tháng 4
http://www.cpc.ncep.noaa.gov/products/analysis_monitoring/enso_advisory/ensodisc.html
Nhấp để truy cập ensodisc.pdf
Dự báo của Cục môi trường Singapore cũng có quan sát tương tự về El Nino. Trong đó có vùng biển ở VN bị ảnh hưởng
http://www.nea.gov.sg/weather-climate/forecasts/el-nino-la-nina-status-update
Năm 2016 được dự báo là năm nóng nhất trong lịch sử toàn cầu
Thông tin mới update trong tháng 4, trong đó có VN và khu vực Đông Nam Á:
Từ đầu năm VN ảnh hưởng hạn hán nặng nhất trong 100 năm
Vietnam hit by worst drought in 90 years http://www.channelnewsasia.com/news/asiapacific/vietnam-hit-by-worst/2562802.html
Deadly heat wave is shattering all-time records in Southeast Asia and India: http://mashable.com/2016/04/29/asia-heat-wave-india/#uoiW01114mqO
Châu Á đang bị ảnh hưởng bở shock nhiệt: http://www.voanews.com/content/punishing-heat-wave-sets-records-across-asia/3304515.html
Why is 2016 smashing heat records? http://www.theguardian.com/environment/2016/mar/04/is-el-nino-or-climate-change-behind-the-run-of-record-temperatures
Cộng thêm những nguồn ô nhiễm trên biển được thải ra từ đất liền. Sinh vật biển nhạy cảm như cá dễ bị ảnh hưởng là điều có thể dự đoán được. Đây là những hiện tượng môi trường toàn cầu, trong đó VN cũng bị hứng chịu và những hiện tượng này sẽ còn tiếp diễn lâu dài và nghiêm trọng hơn
Điều cấp bách và bài học cho VN là ứng phó với thảm họa môi trường kịp thời (dù bất cứ nguyên nhân gì) để đảm bảo tính mạng và sinh kế của người dân. Khi cháy nhà cần tìm cách giúp dân đảm bảo tính mạng và tài sản trước. Sau đó tìm và xử lý thủ phạm liên quan
ThíchThích
Em cám ơn Hằng và anh Hoành.
ThíchThích