Khi người Trung Quốc đến làng Lat Thahae – ngôi làng tọa lạc trên một khúc cong đục ngầu của một nhánh sông Mê Kông, họ vẽ nguệch ngoạc mấy chữ tiếng Trung lên các bức tường nhà cửa, trường học và chùa chiền.
Một gia đình sống trôi nổi trên sông Mê Kông ở Campuchia vào tháng 12, gần khu vực con đập được đề xuất. Các quan chức và công ty Trung Quốc hy vọng rằng việc xây dựng các đập mới trong khu vực sẽ bù đắp cho sự tăng trưởng chậm lại ở quê nhà. (Ảnh: Sergey Ponomarev/The New York Times).Không ai trong ngôi làng biệt lập ở miền bắc Lào này hiểu những chữ đó có nghĩa là gì. Nhưng chữ có nghĩa là “phá bỏ” ấy ảnh hưởng đến số phận của hàng trăm cộng đồng dọc theo dòng sông lớn châu Á.
Hanoi, 24 October 2019 – The Mekong Delta is one of the most vulnerable deltas to climate change, particularly sea level rise. However, the social and economic developments in the region also have a significant impact on the land. Urbanisation, land-use transformation, intensification of economic activities and human protection against natural disasters has led to the large-scale extraction of fresh groundwater, heavy loading of infrastructure, upstream dykes and dam construction as well as loss of habitat and biodiversity. These human activities have accelerated the sediment starvation, salinisation, land subsidence and erosion. The Rise and Fall research program, a cornerstone in the Vietnam – the Netherlands delta collaboration, addresses these challenges with the Dutch multi-disciplinary approach in delta management by following four lines of research: fresh groundwater reserves, saline intrusion to surface water, land subsidence and governance. This research program plays an important role in the development of strategies and policies for the sustainable development of Mekong Delta with the significant findings as follow.
Mekong delta is much lower than previously assumed
Từ Alaska tới Australia, các nhà khoa học đang quay sang hiểu kiến thức của người bản địa để hiểu hơn về thế giới tự nhiên. Những gì các nhầ khoa học đang học được giúp họ có những khám phá mới về mọi thứ, từ việc bang tan chảy ở Bắc Cực, cho tới bảo vệ nguồn cá biển, và kiểm soát động vật hoang dã.
Trong khi đang phỏng vấn những người lớn tuổi sống tại Inuit, Alaska để tìm hiểu thêm kiến thức của họ về cá voi trắng beluga và cách các loài động vật phản ứng với những thay đổi ở Bắc Cực, nhà nghiên cứu Henry Huntington dường như đã mất mạch cuộc trò chuyện khi những người thợ săn vùng Alaska đột nhiên chuyển từ chủ đề cá voi trắng sang chuyện về hải ly. Tiếp tục đọc “Kiến thức bản địa: Các nhà sinh thái học đang học được điều gì từ người bản địa”→
BVR&MT – Liên minh cứu sông Mê Công đã chọn đúng hôm nay (8/10/2019) – ngày bắt đầu quá trình tham vấn trước đối với dự án đập Luang Prabang – để phát hành thông cáo kêu gọi hủy bỏ con đập. Xin được trích đăng nội dung thông cáo để độc giả tiện theo dõi:
Sông Mê Công đoạn qua Nam Lào (Ảnh: PanNature)
“Mê Công đang đối mặt với một cuộc khủng hoảng. Biến đổi khí hậu và các con đập lớn trên dòng chính và các dòng nhánh đang khiến dòng chảy và mực nước sông Mê Công trở nên khó lường hơn. Từ mức thấp kỷ lục trong tháng 6 và tháng 7 đến lũ lụt lớn ở nhiều vùng trong lưu vực vào tháng 8 và tháng 9, các đập thủy điện đã làm trầm trọng thêm tác động đến sông và người dân. Các đập lớn, đặc biệt là các đập được lên kế hoạch cho dòng chính là một nguyên nhân quan trọng – chứ không phải câu trả lời – cho cuộc khủng hoảng sông Mê Công. Tiếp tục đọc “Liên minh cứu sông Mê Công kêu gọi hủy bỏ đập Luang Prabang”→
Lộ trình chấm dứt gạch nung: Những khó khăn từ thực tế (Kỳ 1)
Cập nhật lúc 07:18, Thứ Hai, 26/11/2018 (GMT+7)
Theo Quyết định 35/2014/QĐ-UB, ngày 13-10-2014 của UBND tỉnh về lộ trình chấm dứt sản xuất gạch đất sét bằng lò thủ công, đến năm 2020, toàn bộ các lò gạch nung phải chấm dứt hoạt động. Tuy nhiên quá trình triển khai thực hiện ở các địa phương gặp không ít khó khăn.
Hoạt động sản xuất gạch tại HTX công nghiệp Ea Uy, huyện Krông Pắc.
Hình chụp ngày 14 tháng 4 cho thấy một du khách đi ngang đụn cát hay “Toppathatsay” trên bờ sông Mekong đánh dấu năm mới ở Lào hay “Pi Mai” tổ chức ở Luang Prabang. [Ảnh: Manan Vatsyayana/AFP]
Một lần nữa, sông Mekong xuống thấp đến mức kỷ lục, đe dọa việc sản xuất hoa màu, ngư nghiệp và sinh kế của 70 triệu người giữa việc phát triển thái quá và những báo động tàn khốc. Nhưng hạn hán năm nay, lần thứ hai trong vòng 3 năm, có thể đánh dấu một bước ngoặt và một tương lai đen tối.
Tiết lộ bất ngờ này có nghĩa là 12 triệu người Việt Nam có thể sẽ cần phải sơ tán
• Tác giả Charles Schmidt vào ngày 28 tháng 8 năm 2019
Kết quả kiểm tra chính xác cho thấy đồng bằng sông Cửu Long rộng lớn trung bình chỉ cao hơn 0,8 mét so với mực nước biển thay vì 2,6 mét theo trích dẫn chính thức. Ảnh: Linh Phạm Getty Images
Theo một nghiên cứu mới của Philip Minderhoud, nhà địa lý học tại Đại học Utrecht, Hà Lan, 12 triệu người có thể bị di dời do lũ lụt ở đồng bằng sông Cửu Long tại Việt Nam trong vòng nửa thế kỷ tới. Minderhoud và các đồng nghiệp đã đi đến kết luận ngạc nhiên này sau khi phân tích các phép đo trên mặt đất của địa hình sông Mê Kông mà chính phủ Việt Nam giữ kín khỏi các nhà khoa học phương Tây trong nhiều năm. Kết quả được công bố hôm nay trên tạp chí Nature Communications, cho thấy độ cao của sông Mê Kông trên mực nước biển trung bình chỉ 0,8 mét, thấp hơn gần hai mét so với ước tính thường được trích dẫn dựa trên dữ liệu vệ tinh miễn phí có sẵn. Tiếp tục đọc “Biện pháp đo độ cao mới cho thấy biến đổi khí hậu có thể nhanh chóng nhấn chìm đồng bằng sông Cửu Long”→
Số đập tăng vọt trong lưu vực Mekong, như đập nầy ở Thái Lan, được dự đoán là sẽ thay đổi lưu lượng sông trong những năm sắp đến, có khả năng làm nhiều vùng trở nên khó sống. [Ảnh: Jack Kurtz/Zuma]Keo Yeun gật đầu với 2 thanh sắt rồi với vũng nước đục ngầu gần đó. Vừa nhún vai vừa nói: “Nó không phải là phép thần thông. Tôi đang làm thí nghiệm về nước để sống còn.” Tiếp tục đọc “VƯỢT QUA THAY ĐỔI KHÍ HẬU Ở ĐÔNG NAM Á BẰNG KỸ THUẬT CỔ ĐIỂN VÀ HIỆN ĐẠI”→
Ground truthing shows the vast Mekong Delta averages only 0.8 meter above sea level instead of the 2.6 meters officially quoted. Credit: Linh Pham Getty Images
A stunning 12 million people could be displaced by flooding in Vietnam’s Mekong Delta within half a century, according to new research led by Philip Minderhoud, a geographer at Utrecht University in the Netherlands. Minderhoud and his colleagues arrived at that surprising conclusion after analyzing ground-based measurements of the Mekong’s topography that the Vietnamese government shielded from Western scientists for years. The results, published today in Nature Communications, show the Mekong’s elevation over sea level averages just 0.8 meter, which is almost two meters lower than commonly quoted estimates based on freely available satellite data. Tiếp tục đọc “New Elevation Measure Shows Climate Change Could Quickly Swamp the Mekong Delta”→
Chính phủ các nước, đặc biệt tại châu Á, vẫn tiếp tục đổ tiền vào than đá, tác nhân lớn nhất gây biến đổi khí hậu.
Trước hệ lụy khó lường của biến đổi khí hậu, những thông tin về vị thế ngày càng suy giảm của than đá đã làm dấy lên tia hy vọng về một tương lai bớt u ám hơn của thế giới. Ngày càng nhiều quốc gia muốn giảm dần việc sử dụng than đá và tiến tới xóa bỏ hoàn toàn, một phần nhờ khí đốt giá rẻ và chi phí năng lượng gió và mặt trời giảm mạnh.
Hà Nội, ngày 13 tháng 5 năm 2019 – Trong bối cảnh hàng ngàn đập thuỷ điện đang được quy hoạch trên toàn cầu, trong đó có cả khu vực Tiểu vùng sông Mekong Mở rộng, một báo cáo mới đây của WWF và Uỷ ban Bảo vệ Thiên nhiên khẳng định năng lượng tái tạo có thể giải quyết thách thức toàn cầu về năng lượng và khí hậu mà không cần phải hy sinh những dòng sông chảy tự do cũng như những lợi ích đa dạng mà chúng mang lại cho con người và thiên nhiên. Tiếp tục đọc “Năng lượng tái tạo có thể giúp đạt mục tiêu toàn cầu về khí hậu và năng lượng đồng thời giữ được các dòng sông chảy tự nhiên”→
TTO – Trong khi nhiều địa phương tại Đắk Lắk như Ea Súp, Buôn Đôn, Buôn Ma Thuột, Cư M’gar… bị ngập lụt, thì tại huyện M’Đrắk lại khô hạn suốt 4 tháng qua làm hơn 1.000 ha cây trông chết khô.
Nation commemorates the once huge Okjokull glacier with plaque that warns action is needed to prevent climate change
A ceremony to mark the passing of Okjokull, Iceland’s first glacier lost to climate change. It once covered 16sq km but has melted to a fraction. Photograph: Jeremie Richard/AFP/Getty Images
Iceland has marked its first-ever loss of a glacier to climate change as scientists warn that hundreds of other ice sheets on the subarctic island risk the same fate.
As the world recently marked the warmest July ever on record, a bronze plaque was mounted on a bare rock in a ceremony on the barren terrain once covered by the Okjökull glacier in western Iceland.
Ngày 21/08/2019, Hội thảo Ra mắt Liên minh Hành động vì Khí hậu Việt Nam đã diễn ra tại Thành phố Huế với sự tham dự của gần 100 đại diện đến từ đa dạng các doanh nghiệp, tổ chức phi chính phủ, phi lợi nhuận, các nhà cung cấp tài chính, cộng đồng người tiêu dùng, đại diện các trường đại học, cơ quan nghiên cứu, hỗ trợ kỹ thuật,đại diện các hiệp hội tiên phong thúc đẩy phát triển Xanh ở Việt Nam. Hội thảo được tổ chức nhằm chính thức ra mắt Liên minh Hành động vì Khí hậu Việt Nam, đồng thời kêu gọi sự tham gia của các bên liên quan cùng đóng góp cho mục tiêu thích ứng và ứng phó với biến đổi khí hậu ở Việt Nam.
Hội thảo mở ra cơ hội để hàng trăm đại diện từ các khối ban ngành liên quan cùng hội tụ, cùng chung sức đồng lòng khẳng định quyết tâm hành động cùng thích ứng và ứng phó với vấn nạn biến đổi khí hậu. Tọa đàm “Sáng kiến Xanh Hành động vì Khí hậu” là điểm sáng của ngày hội ra mắt Liên minh, tạo không gian thảo luận giữa các thành viên trong việc thực hiện chương trình Triệu Ngôi nhà Xanh, thúc đẩy ứng dụng năng lượng tái tạo, các giải pháp sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả cấp hộ gia đình, tòa nhà văn phòng, nhà xưởng, doanh nghiệp vừa & nhỏ, cùng các giải pháp xanh khác. Tiếp tục đọc “Ra mắt Liên minh Hành động vì Khí hậu Việt Nam”→
Một lần nữa, vào mùa hè và mùa thu năm 2018 ở Bắc bán cầu đã mang đến cho chúng ta một nạn dịch cháy rừng lớn.
Nạn cháy rừng không chỉ đốt rừng, nhà cửa và những công trình khác, mà buộc hàng nghìn người và động vật phải di dời và cháy rừng và là nguyên nhân gây ra gián đoạn lớn nhất trong cuộc sống của con người. Gánh nặng khổng lồ của việc chữa cháy đơn giản đã trở thành một nhiệm vụ quanh năm tốn hàng tỷ đô la, chưa nói tới tổn phí của sự tàn phá. Màn khói có thể kéo dài tới trăm hoặc thậm chí nghìn dặm, ảnh hưởng tới chất lượng không khí và tầm nhìn. Nhiều người cho rằng điều trở nên rất rõ ràng là nguyên nhân từ con người của biến đổi khí hậu có vai trò lớn làm tăng đáng kể nguyên nhân cháy rừng.
Tuy nhiên, dường như vai trò của biến đổi khí hậu hiếm khi được để cập trong nhiều hoặc thậm chí hầu hết các câu chuyện tin tức về vô số đám cháy và bão nhiệt. Một phần là do vấn đề quy vào sự liên quan thường không rõ ràng. Lập luận cho rằng luôn có những vụ cháy rừng và làm thế nào để chúng ta quy kết bất kì vụ cháy rừng cụ thể nào liên quan tới biến đổi khí hậu?
Ở vai trò là một nhà khoa học về khí hậu, tôi có thể nói đây là một cách đặt vấn đề sai. Như là Nóng lên toàn cầu không gây ra cháy rừng. Nguyên nhân gần như thường là sự bất cẩn của con người ( như tàn thuốc, lửa trại không được dập đúng cách, v.v.) hoặc tự nhiên, từ “sét khô” theo đó giông bão tạo ra sét nhưng mưa nhỏ. Hơn là, sự nóng lên toàn cầu làm tăng nguy cơ cháy rừng.
Ngay cả như vậy, có sự phức tạp và biến đổi từ đám cháy này sang đám cháy khác, và do đó, sự quy kết có thể trở nên phức tạp. Thay vào đó, cách nghĩ về điều này là từ quan điểm của khoa học cơ bản – trong trường hợp này là khoa học vật lý.
