Chuỗi bài:
- Các đại sứ xem hầu đồng
- A Journey to the Spiritual World
- Vở diễn ‘Tứ Phủ’ tái hiện nghi lễ Hầu Đồng nguyên bản
***
Các đại sứ xem hầu đồng
07:25 ngày 28 tháng 02 năm 2016
TP – Tối 26/2, lần đầu tiên, một phái đoàn ngoại giao với sự tham gia của 22 đại sứ nước ngoài tại Việt Nam đã được chứng kiến màn trình diễn “Tín ngưỡng Thờ Mẫu Tam phủ của người Việt” tại Phủ Dầy, Nam Định, nơi khởi nguồn của Đạo Mẫu Việt Nam.
Trình diễn các giá hát văn hầu đồng. Ảnh: TTXVN.
Phát biểu sau buổi hầu đồng kéo dài hơn 2 tiếng tại Phủ Dầy, bà Katherine Muller-Marin, trưởng đại diện UNESCO tại Việt Nam xúc động nói, đây là lần đầu tiên bà được chứng kiến một nghi lễ độc đáo như vậy. Bà chia sẻ, bà hy vọng hồ sơ “Tín ngưỡng Thờ Mẫu Tam phủ của người Việt” sẽ sớm được UNESCO công nhận là di sản phi vật thể của nhân loại vào tháng 12 tới tại Ethiopia.
Không chỉ riêng bà Katherine, các đại sứ đều tỏ ra hứng thú khi được chứng kiến màn trình diễn do thanh đồng Trần Thị Huệ thực thi. Đối với họ, đây là một cơ may hiếm có. Đại sứ Kazaztan khi xem xong, rất hào hứng cho biết, ông sẽ kể về chuyến đi này với bạn ông đang công tác tại UNESCO ở Paris và đề nghị bạn ủng hộ Việt Nam.
Đại sứ Phạm Sanh Châu, Tổng thư ký Ủy ban quốc gia UNESCO Việt Nam cho biết, giống như thánh địa Mecca của Hồi giáo hay Rome của Thiên Chúa giáo phải tới tận nơi mới hiểu được không khí Thánh, việc tổ chức một đoàn ngoại giao tới Phủ Dầy lần này cũng nhằm mục đích giúp họ cảm nhận được không khí linh thiêng của nơi khai sinh ra đạo Mẫu Việt Nam.
A Journey to the Spiritual World
VNA – Hau dong – the old ritual of Mother Goddess worship – has found new life as meaningful entertainment for the public when it was held for the first time at Cong Nhan Theatre, No.42 Trang Tien, Hoan Kiem District, Hanoi. The performance seemed to give viewers the feeling of being on a spiritual journey.
Hau dong, a spirit possession ritual of the Mother Goddess Religion – one of the main religions in Vietnam, holds both spiritual and folk artistic meanings. Vietnam is now submitting the profile of “The Mother Goddess Religion of the Vietnamese” to UNESCO for recognition of this distinctive belief as an intangible cultural heritage of humanity.
According to Ngo Duc Thinh, Director of Vietnam Belief Culture Research and Preservation Centre in Hanoi and Vice Chairman of the Asian Folklore Council who is known as a leading expert in the Mother Goddess Religion in Vietnam, the religion has four issues associated with the community. First, it considers nature as mother and worships her. Second, it gives people living in this world three things: happiness, prosperity and longevity. These are the eternal wishes of humankind. Third, it clearly reflects patriotism, which has become the people’s spirit and belief.
![]()
|
|
This is shown by the fact that almost 50 genies worshipped by the Mother Goddess religion are historical celebrities who have rendered great services to the nation, such as Tran Hung Dao worshipped as Saint Tran. Fourth, the religion is a multi-cultural belief. This is the sole significance because it exists only in Vietnamese beliefs. Of these 50 genies, over ten are from ethnic minorities, showing that from early time the Vietnamese people were aware of cultural integration. The religion is fair to everybody, regardless of ethnicity, and is willing to open the door to receive multi-cultures. This is the issue of mankind that the whole world is calling for.
The Vietnamese believe that “Tu phu” (Four Palaces) are where spirits of the four places reside, including Thien Phu (Heaven), ruled by Mau Thuong Thien (Mother Goddess of the Upper Sky), Nhac Phu (Forest) ruled by Mau Thuong Ngan (Mother Goddess of the Forest), Thuy Phu (Water) ruled by Mau Thoai (Mother Goddess of Water) and Dia Phu (Earth) ruled by Mau Dia (Mother Goddess of Earth). The Four Palaces are where spirits reside in Vietnamese indigenous religion.
To bring the worship of Mother Goddesses close to the public, to retain the beauty of Vietnam’s cultural heritage and introduce it to a global audience, a series of Hau dong performances have been produced, including the “Tu Phu” performance that has drawn much attention from the public.
In the Hau dong ritual, followers become mediums for 36 various spirits. Sessions involve a number of artistic elements, such as music, singing, dance and the use of costumes. During the “Tu phu” program, three typical sessions were performed. They included “De nhi” representing the beauty and uniqueness of the Vietnamese costumes; “Ong Hoang Muoi” representing the strength, spirit and patriotism of the Vietnamese; and “Co be” representing innocence and love for life.
All sessions of the performance really impressed viewers with its content and the combination of performing art, singing, dancing and music.
Mother Goddess worship and Hau dong have become part of Vietnamese people’s spiritual life. The belief comes from people and lives in people’s hearts.
|
Vở diễn ‘Tứ Phủ’ tái hiện nghi lễ Hầu Đồng nguyên bản
19:00 ngày 28 tháng 02 năm 2016
TPO – Nghi lễ Hầu Đồng theo con mắt của một số người vẫn là mê tín, dị đoan, buôn thần, bán thánh; tuy nhiên vở diễn ‘Tứ phủ’ đã trả lại nguyên bản cái hay cái đẹp, sự trong sáng, tinh tế của nghệ thuật trong Đạo Mẫu.
Tứ Phủ là một vở diễn của công ty Nhà Hát Việt (Viettheatre) được lấy cảm hứng từ nghi lễ Lên Đồng trong văn hoá Đạo Mẫu của Việt Nam. Vở diễn là công sức và tâm huyết của đạo diễn Việt Tú, người đã dành 3 năm tìm hiểu và 1 năm lên ý tưởng dàn dựng chương trình với mong muốn tạo dựng được nghi lễ Hầu Đồng gốc của người Việt.
‘Tứ Phủ’ trả lại nguyên bản cái hay cái đẹp, sự trong sáng, tôn vinh sự lộng lẫy, tinh tế của nghệ thuật trong Đạo Mẫu để giới thiệu với bạn bè, quốc tế mỗi lần ghé thăm Hà Nội. Chương trình đã được diễn ra đều đặn gần 6 tháng nay tại Rạp Công Nhân với tần suất 12 ca diễn/ tháng.
Tứ Phủ (Four Palaces) là một chuyến du hành vào cõi tâm linh ấn tượng với sự kết hợp giữa những nét đẹp tinh tế nhất của tinh thần Đạo Mẫu, nghi lễ Lên Đồng với hiệu ứng của âm thanh, ánh sáng, hình ảnh trình chiếu độc đáo trong suốt 45 phút trình diễn. Tứ Phủ gồm 3 chương: Chầu Đệ Nhị – Ông Hoàng Mười – Cô Bé Thượng Ngàn.



Vở diễn vừa thể hiện cách nhìn trung thực về văn hoá, tư duy của tác giả trong cấu trúc của tác phẩm trả lại những gì đẹp đẽ, tinh tế và nguyên bản nhất của nghệ thuật trong Đạo Mẫu.
Bên cạnh những bộ môn như Rối nước, tuồng, chèo, ca trù…. một trong những loại hình nghệ thuật dân gian đặc biệt có không gian diễn xướng sinh động, đa giác quan bậc nhất có lẽ là hát văn trong Tín ngưỡng Đạo Mẫu, nghi lễ Lên Đồng vừa có đàn, vừa có hát, trang phục lộng lẫy, tinh thần diễn xướng đặc biệt nổi bật yếu tố tâm linh, tạo ra sự quan tâm đặc biệt với cộng đồng những người yêu văn hoá trên thế giới.
Hiểu biết về đạo Mẫu và tín ngưỡng thờ Mẫu cũng như Lên Đồng, Hát Chầu văn chưa được đầy đủ, theo con mắt của một số người, đây vẫn là mê tín, dị đoan, buôn thần, bán thánh do một số cá nhân cố tình thực hành sai, bóp méo tín ngưỡng để trục lợi cá nhân. Nhưng thực sự, đây là một tín ngưỡng rất đẹp của dân tộc, rất độc đáo của Việt Nam.

Hồ sơ sẽ được UNESCO xem xét đánh giá vào tháng 12/2016 tại kỳ họp thứ 11 của Ủy ban Liên Chính phủ Công ước Bảo vệ Di sản văn hóa phi vật thể (Công ước 2003) tại Ethiopia.
Ảnh: HQM