Giới thiệu khái niệm Unbundling – Tách nhỏ các hợp phần là gì? Và vấn đề Tách nhỏ giá điện, tách nhỏ các công ty trong ngành điện
Unbundling là một quá trình mà một công ty (tập đoàn) với nhiều ngành kinh doanh khác nhau giữ lại hoạt động kinh doanh cốt lõi trong khi bán lại tài sản, dòng sản phẩm, các bộ phận hoặc công ty con. Unbundling được thực hiện vì nhiều lý do, nhưng mục tiêu luôn là tạo ra công ty hoặc tập đoàn hoạt động tốt hơn.
Unbundling cũng có thể đề cập đến việc cung cấp các sản phẩm hoặc dịch vụ riêng biệt mà trước đây đã được gộp chung.
MỤC ĐÍCH CHÍNH CỦA TÁCH NHỎ CÁC CÔNG TY
- Để cải thiện hoạt động hiệu quả, một công ty có thể “unbundle” bằng cách bán tài sản, dòng sản phẩm, bộ phận hoặc công ty con.
- Unbundling cũng có thể đề cập đến việc cung cấp các sản phẩm hoặc dịch vụ riêng biệt mà trước đây được gộp chung.
- Nếu giá cổ phiếu của công ty hoạt động kém, hội đồng quản trị có thể kêu gọi “unbundling” để tăng vốn hoặc phân phối tiền mặt cho các cổ đông nếu họ tin rằng quy trình này sẽ giúp cải thiện hiệu suất của công ty
Vấn đề tách nhỏ các công ty, và bóc tách giá điện trong ngành điện tại Mỹ
Với sự phát triển của thị trường điện mặt trời gần đây, có rất nhiều sự chú ý đến hình thức kinh doanh của các công ty điện.
Gần đây chúng tôi đã phác thảo nhiều thách thức và một vài cách tiếp cận chính mà Viện Rocky Mountain đang thực hiện để tạo ra các giải pháp thực sự cho “Khoảng lặng trước cơn bão mặt trời”. Những cách tiếp cận này gồm những công việc của Phòng thí nghiệm sang tạo về Điện (E-Lab), với nỗ lực tập trung vào nhu cầu xây dựng lại cấu trúc giá điện. Nói một cách đơn giản, giá điện cần cung cấp tín hiệu chính xác hơn, phản ánh chi phí và giá trị thực tế trong hệ thống điện.
Trong ngành điện, đằng sau cấu trúc giá không được công bố mà chuyển thành giá điện trả trước mà một công ty điện đưa ra cho khách hàng và thông qua đó, bù đắp lại chi phí. Trong khi có vô số các biến thể về chủ đề này trên khắp đất nước, cấu trúc giá chủ yếu cho người dân và doanh nghiệp nhỏ là giá gộp, tính theo lượng. Nói cách khác, khách hàng trả một tỷ lệ trung bình duy nhất nhân với số lượng điện năng tiêu thụ.
Điều đó có nghĩa là một công ty điện đánh giá tất cả các chi phí đặc thù của mình, từ việc bảo trì một nhà máy điện đốt than lớn đến một trạm biến áp trên đường phố – gộp các chi phí này lại, sau đó phân bổ các chi phí cho các nhóm khách hàng khác nhau. Thông thường, người dân và doanh nghiệp nhỏ xem các chi phí này được phân bổ cho họ tính theo đô la trên mỗi số điện (kWh). Một khía cạnh quan trọng của phương pháp này là tất cả các chi phí, dù cố định hay biến đổi, đều được phân bổ thông qua giá theo lượng điện tiêu thụ. Càng dùng nhiều điện, bạn càng trả nhiều tiền.
Một cỡ không vừa với tất cả
Về mặt lịch sử, cấu trúc một giá cho tất cả đã hoạt động tốt- cấu trúc này phục vụ cho việc bù đắp thỏa đáng cho công ty điện, điều đó thật đơn giản và bởi hầu hết hoặc tất cả các chi phí của công ty điện được tính cho khách hàng trên mỗi số điện, cung cấp động lực khuyến khích khách hàng sử dụng điện tiết kiệm hiệu quả. Nhưng, như chúng tôi đã mô tả trong Mô hình kinh doanh mới cho Lợi thế về Phân phối, với sự thâm nhập ngày càng sâu của năng lượng tái tạo, giá gộp, tính theo lượng tiêu thụ đang nhanh chóng trở nên không phù hợp. Trong một hệ thống như vậy, cấu trúc hiện tại sẽ không bù một cách thích hợp cho dịch vụ của công ty điện và khách hàng sẽ không có động cơ đúng đắn để đầu tư công nghệ – điều có thể mang lại lợi ích cho khách hang và toàn bộ hệ thống.
Chúng ta cần cấu trúc giá hợp lý phản ánh chính xác hơn các chi phí và giá trị. Làm điều đó có thể đòi hỏi một mức độ nào đó về giá được bóc tách – tính riêng biệt cho các thành phần chi phí khác nhau. Mặc dù giá gộp, tính theo khối lượng chưa được giải quyết ở nhiều nơi trên nước Mỹ, nhưng điều quan trọng là phải chủ động bắt đầu đánh giá, kiểm tra và triển khai các giải pháp mới ngay bây giờ. Làm như vậy có thể giảm bớt xung đột và mở đường cho sự tích hợp liền mạch hơn giữa các mức đáng kể của năng lượng mặt trời và tài nguyên năng lượng tái tạo phi khác.
Nhiều mô hình có thể cho bóc tách và / hoặc phản ánh chính xác hơn chi phí và giá trị của các nguồn năng lượng phân tán đã được đề xuất, từ giá cả theo thời gian sử dụng đến chi phí dự phòng cho đến giá của điện mặt trời. Nhưng cuối cùng, làm thế nào để chúng ta hiểu rõ được các lựa chọn, và một cấu trúc giá khả thi nào cân bằng các nhu cầu về cả độ chính xác và đơn giản?
Bóc tách giá điện
“Chúng tôi đã có một cơ hội quan trọng để khám phá câu hỏi này như là một phần của cuộc họp tại E-lab. Trong một buổi làm việc chuyên sâu, chúng tôi đã yêu cầu một nhóm đa dạng những người tham gia E-lab – bao gồm đại diện từ các công ty điện, cơ quan quản lý và công ty năng lượng mặt trời – để giải quyết vấn đề này, đưa ra khuyến nghị về những đặc điểm nào mà mô hình giá mới nên có và xác định làm thế nào e-Lab có thể phát triển công việc này tốt nhất. Mặc dù chúng ta không thể tuyên bố đã giải quyết được (chưa giải quyết được) vấn đề một số hiểu biết chính đã xuất hiện giúp đưa ra một đường hướng cho các cấu trúc giá mới, hiệu quả.
Mục tiêu của bất kỳ cấu trúc giá mới nào là để đảm bảo khách hàng chi trả công bằng cho những gì họ sử dụng và nhận lại công bằng cho những gì cung cấp. Vì vậy, ví dụ, nếu một khách hàng có điện mặt trời trên mái nhà nhưng vẫn sử dụng lưới điện cho năng lượng ban đêm, khách hàng nên trả tiền cho dịch vụ đó. Và mặt khác, nếu điện mặt trời trên mái nhà cung cấp công suất hoặc các dịch vụ khác cho lưới điện, khách hàng cũng nên được trả tiền cho điều đó.
Có bốn bước khái quát để bóc tách giá hiệu quả:
Tách biệt những gì được sử dụng và những gì được cung cấp. Bằng cách đo riêng và sau đó ghi vào hóa đơn của khách hàng, chi phí và giá trị có thể được phản ánh chính xác hơn. Cấu trúc này có khả năng khắc phục hậu quả không lường trước của các chương trình công tơ điện hai chiều hiện nay (net metering) – một số khách hàng xem điện mặt trời là miễn phí và do đó ít có động lực tiết kiệm.
Trong các nhóm được sử dụng so với các nhóm được cung cấp, phân chia các thành phần chi phí / giá trị ở một mức độ nào đó. Có vẻ như không cần thiết, cũng không phải là một ý tưởng hay, khi bóc tách mọi thành phần chi phí hoặc giá trị riêng lẻ.
Các thành phần chi phí và lợi ích chính có thể bao gồm các tác động đối với:
tổn thất năng lượng và đường dây;
phát điện, truyền tải và khả năng phân phối;
dịch vụ phụ trợ;
chi phí dịch vụ khách hàng;
chi phí của bất kỳ chính sách hoặc chương trình nào mà công ty điện chịu trách nhiệm thực hiện;
chi phí nhiên liệu;
và tác động môi trường.
Các giá trị khác như giảm carbon, lợi ích sức khỏe hoặc công việc có thể được phản ánh như là một phần của khuyến khích bổ sung.
Xác định cơ chế phục hồi thích hợp cho các thành phần tách rời. Một số chi phí dịch vụ của công ty điện có thể cố định và một số khác thay đổi.
Chi phí cố định có thể gồm các hoạt động không thể tránh khỏi và bảo trì cơ sở hạ tầng, chi phí đầu tư và trả lương nhân viên, trong khi chi phí biến đổi là những chi phí thay đổi theo lượng điện sản xuất, bao gồm chi phí nhiên liệu và năng lượng mua.
Bất kể nguồn gốc của chi phí, có một quyết định riêng về việc thành phần nào được đưa ra cho khách hàng là một khoản phí cố định hay thay đổi.
Ví dụ, xem xét tỷ lệ dân cư lịch sử. Trong trường hợp này, một chi phí cố định công ty điện được đưa vào giá mỗi số điện. Chi phí thực tế của công ty điện và khách hàng trên mỗi đơn giá là cố định, nhưng số tiền khách hàng trả phụ thuộc vào lượng điện tiêu thụ, do đó sẽ thay đổi. Một phần của cuộc thảo luận đó nhất thiết liên quan đến việc đánh giá những tín hiệu hành vi nào mà công ty điện đang cố gắng gửi đến và cách tốt nhất để làm điều đó là gì.
Nếu thích hợp, hãy thêm ưu đãi để nhận ra giá trị bổ sung không được ghi nhận trong giá cả của công ty điện. Ưu đãi này có thể được thiết kế để giảm dần theo thời gian, tương tự như thang ưu đãi trượt của Sáng kiến Mặt trời California dựa trên lượng công suất phát được lắp đặt, để phản ánh chi phí tiếp tục giảm của công nghệ năng lượng mặt trời.
Một số giá trị là ngắn hạn và một số khác là dài hạn. Điều quan trọng là phải biết và nhận ra sự khác biệt để giá trị lâu dài được chi trả và để những tác động dài hạn đó có thể được xây dựng một cách hiệu quả trong quy hoạch hệ thống. Ví dụ, liệu điện mặt trời ở vị trí tốt có bù đắp được nhu cầu phân phối hoặc nâng cấp mở rộng công suất không?
Đã đến thời điểm cho giá và thời gian
“Giá cả là một chủ đề then chốt và sự đồng thời với việc giảm chi phí năng lượng tái tạo, tăng sự chấp nhận và tăng sự chú ý về chủ đề này có nghĩa là thời điểm đã đến.
Trong tương lai, e-Lab đang nghiên cứu vấn đề này theo nhiều cách. Cuối tháng này, chúng tôi sẽ đưa ra một đánh giá toàn diện về các nghiên cứu chính được thực hiện cho đến nay để đánh giá chi phí và lợi ích của điện mặt trời. Được thực hiện như một phần dự án emPower của e-Lab và dự án Mô hình kinh doanh năng lượng mặt trời đổi mới của Viện Rocky Mountain do DOE tài trợ, đánh giá là bước đầu tiên để vượt ra khỏi những câu hỏi mang tính hùng biện và bắt đầu thấy dữ liệu là con đường xây dựng nền tảng vững chắc từ đó cấu trúc giá và mô hình kinh doanh hiệu quả hơn có thể được tạo ra.
Trong vài tháng tới, chúng tôi sẽ tiếp tục hướng tới làm rõ về một cấu trúc giá tốt thì ra sao và tiếp tục phát triển một giả thuyết hoặc các nhận định. Chúng tôi cũng sẽ phối hợp với các chuyên gia trong ngành và các bên liên quan, đặc biệt là những người đang chạy các dự án thí điểm và thu thập dữ liệu thực tế, để tìm hiểu và điều chỉnh cấu trúc giá đó. Cuối cùng, chúng tôi sẽ tìm cách làm việc trực tiếp với một hoặc nhiều công ty điện để điều chỉnh nhận định của chúng tôi, kiểm tra và cuối cùng thực hiện.