Tiếng Việt từ TK 17: vài ghi nhận thêm về thì giá, trao đổi tiền bạc các loại, lợi – lời – lãi … (phần 21C)

Các thừa sai Dòng Tên đầu thế kỷ 17 học và ký âm tiếng Việt

Nguyễn Cung Thông[1]

Phần này bàn về giá tiền dùng trong hệ thống tiền tệ từ thời LM de Rhodes sang Á Đông truyền đạo. Đây là lần đầu tiên tên loại tiền này hiện diện trong tiếng Việt qua dạng con chữ La Tinh/Bồ (chữ quốc ngữ).

Tài liệu tham khảo chính của bài viết này là các tài liệu chép tay của LM Philiphê Bỉnh (sđd) và bốn tác phẩm của LM de Rhodes soạn: (a) cuốn Phép Giảng Tám Ngày (viết tắt là PGTN), (b) Bản Báo Cáo vắn tắt về tiếng An Nam hay Đông Kinh (viết tắt là BBC), (c) Lịch Sử Vương Quốc Đàng Ngoài 1627-1646 và (d) tự điển Annam-Lusitan-Latinh (thường gọi là Việt-Bồ-La, viết tắt là VBL) có thể tra tự điển này trên mạng, như trang http://books.google.fr/books?id=uGhkAAAAMAAJ&printsec=frontcover#v=onepage&q&f=false.

Tiếp tục đọc “Tiếng Việt từ TK 17: vài ghi nhận thêm về thì giá, trao đổi tiền bạc các loại, lợi – lời – lãi … (phần 21C)”

Indonesia-Vietnam EEZ pact sends firm message to China

ASEAN members strike South China Sea deal that upholds UNCLOS and tacitly rejects China’s nine-dash line

asiatimes By BICH TRAN – FEBRUARY 17, 2023

Vietnam and Indonesia agreed to delimit their respective Exclusive Economic Zones (EEZs) on 22 December 2022 after 12 years of negotiations. The agreement provides hope for the strengthening of the region’s commitment to international maritime norms and principles encapsulated in the 1982 United Nations Convention on the Law of the Sea (UNCLOS).

Tiếp tục đọc “Indonesia-Vietnam EEZ pact sends firm message to China”

Nỗi niềm quanh tấm giấy khai sinh

LAM ÐIỀN –  13:47 thứ Hai ngày 16/03/2020

(HNNN) – Tấm giấy khai sinh có mặt từ lâu và hiện vẫn đang được sử dụng ở hầu hết các quốc gia trên thế giới, trong đó có Việt Nam. Tại nước ta, vấn đề liên quan tới giấy khai sinh từng được đưa ra trước Quốc hội và rất nhiều vấn đề đã được giải quyết trên tinh thần bảo đảm thực hiện các quyền con người, quyền của trẻ em: “Có họ tên, quốc tịch và được bảo vệ giữ gìn bản sắc”.

Chị Đỗ Thị Tri với giấy khai sinh của mình.

Những chuyện rắc rối

Kể lại những chuyện liên quan tới tấm giấy khai sinh của mình, chị Đỗ Thị Tri, công nhân Khu công nghiệp Bình Phú (huyện Thạch Thất, Hà Nội) giọng đượm buồn: “Ông nội định đặt cho tôi tên “Chi”, mượn ý cỏ Lan chi mỏng manh nhưng có sức sống bền bỉ. Bố tôi lên UBND xã làm thủ tục nhưng đã không kiểm tra lại khi cán bộ làm giấy khai sinh “xuống bút” từ “Chi” thành “Tri”.

Tiếp tục đọc “Nỗi niềm quanh tấm giấy khai sinh”

Không thực, khó vực được đạo

HUY THỌ 18/02/2023 09:04 GMT+7

TTCTĐang là một đội bóng cực mạnh của làng bóng chuyền nam Việt Nam, đùng một cái CLB TP.HCM chỉ đặt chỉ tiêu trụ hạng năm nay. Vì đâu nên nỗi?

Đang là một đội bóng cực mạnh của làng bóng chuyền nam Việt Nam, đùng một cái CLB TP.HCM chỉ đặt chỉ tiêu trụ hạng ở giải vô địch quốc gia năm nay (khởi tranh từ 24-2). Vấn đề là từ HLV tài năng Bùi Huy Châm đến hàng loạt VĐV trụ cột của đội đều đã giũ áo ra đi. 

Ảnh: T.P.
Ảnh: T.P.

Nguyên nhân là đội bóng không còn tiền để trả lương – nhiều VĐV đã phải khiếu nại, thậm chí là kiện cáo. “Dù yêu đến mấy thì chúng tôi cũng còn cuộc sống, vốn đã chẳng dư dả gì, nay còn nợ lương, nợ tiền phí chuyển nhượng, làm sao chúng tôi sống?”. Đó là tâm sự của tay đập Nguyễn Văn Sang.

Tiếp tục đọc “Không thực, khó vực được đạo”

Vì đâu “Cánh đồng lớn” không lớn?

19/09/2022 | 06:28

TP “Cánh đồng lớn” (CĐL), trước đây là “Cánh đồng mẫu lớn”, là cánh đồng lúa được nông dân trồng một loại giống lúa xác nhận; nông dân được doanh nghiệp (DN) cung cấp giống, hướng dẫn kỹ thuật canh tác, bao tiêu sản phẩm… Mô hình này từng được xem là “hình mẫu tối ưu” cho mối liên kết “bốn nhà” trong sản xuất – tiêu thụ lúa gạo, tuy nhiên hiện cũng bộc lộ những bất cập nhất định trong quá trình triển khai.

Mô hình “Cánh đồng lớn” ở Đồng bằng sông Cửu Long bộc lộ những bất cập nhất định trong thực tế triển khai. ẢNH : CẢNH KỲ

Tiếp tục đọc “Vì đâu “Cánh đồng lớn” không lớn?”

An ninh kinh tế trong chiến lược phát triển và điểm yếu của Việt Nam

Trần Quốc Hùng (*) – Thứ Năm, 19/01/2023

Kinh tế Sài Gòn Online Trong bối cảnh cạnh tranh chiến lược và mâu thuẫn địa chính trị giữa Mỹ và Trung Quốc, tăng cường an ninh kinh tế đã trở thành mối quan tâm hàng đầu của nhiều nước và doanh nghiệp…

Đội thương thuyền của Việt Nam chỉ chiếm thị phần 7%, còn phần lớn phụ thuộc vào các công ty hàng hải nước ngoài. Ảnh: H.P

Tiếp tục đọc “An ninh kinh tế trong chiến lược phát triển và điểm yếu của Việt Nam”

Bóng đá Nhật: Vào đại học để thành ngôi sao

HUY ĐĂNG 18/02/2023 20:12 GMT+7

TTCTHầu hết những cầu thủ trẻ trên khắp thế giới khát khao tìm được một bản hợp đồng chuyên nghiệp ngay từ độ tuổi U18. Nhưng Kaoru Mitoma ngược lại, anh đã từ chối cơ hội sớm đổi đời để vào đại học…

Chính xác hơn, tiền vệ người Nhật chỉ tạm hoãn hành trình cầu thủ chuyên nghiệp. Anh chọn con đường giống như bao cầu thủ chuyên nghiệp khác của Nhật.

Mitoma được xem là một trong những cầu thủ rê bóng hay nhất Premier League hiện tại.  Ảnh: REUTERS
Mitoma được xem là một trong những cầu thủ rê bóng hay nhất Premier League hiện tại. Ảnh: REUTERS

Tiếp tục đọc “Bóng đá Nhật: Vào đại học để thành ngôi sao”

Sykes-Picot: Lines in the Sand (2 Eps)

Sykes-Picot: Lines in the Sand (Ep 1) | Al Jazeera World

Sykes-Picot: Lines in the sand (Ep 2) | Al Jazeera World

Al Jazeera English – 21-5-2016

This is the story of the secret deal between the British and French, concluded in May 1916, which aimed to carve up the Middle East in ways that most benefited the two European powers.

Modern world history has been heavily influenced by events in the Middle East, whose strategic importance has been magnified by both a global dependence on oil and the Israel-Palestine conflict. Tiếp tục đọc “Sykes-Picot: Lines in the Sand (2 Eps)”

Báo động nạn buôn người gia tăng trên toàn cầu do biến đổi khí hậu và xung đột

infonet.vietnamet.vn

Liên Hợp Quốc (LHQ) vừa công bố Báo cáo Toàn cầu lần thứ 7 về nạn buôn người, trong đó ghi nhận việc liên quan đến biến đổi khí hậu và xung đột tiếp diễn tại Ukraine khiến vấn nạn buôn người thêm trầm trọng.

Theo báo cáo, trong khi chưa có một phân tích toàn cầu có hệ thống về tác động của biến đổi khí hậu đối với nạn buôn người, thì các nghiên cứu cấp độ cộng đồng ở nhiều khu vực khác nhau trên thế giới chỉ ra rằng “các thảm họa do thời tiết gây ra là nguyên nhân gốc rễ của nạn buôn người”. Báo cáo do Văn phòng Liên Hợp Quốc về chống Ma túy và Tội phạm (UNODC) thực hiện dựa trên dữ liệu từ 141 quốc gia, được thu thập từ năm 2017 đến năm 2020, và phân tích 800 vụ xét xử tại tòa án.

Ảnh minh hoa

Báo cáo cho biết tác động của biến đổi khí hậu đã dẫn đến ảnh hưởng “ở nhiều cấp độ” đối với hoạt động nông nghiệp, đánh bắt cá và đặc biệt với các cộng đồng nghèo khác chủ yếu dựa vào khai thác tài nguyên thiên nhiên để kiếm sống.

Trong một cuộc họp báo, tác giả chính của nghiên cứu Fabrizio Sarrica giải thích, trong bối cảnh các cuộc khủng hoảng xảy ra chồng chéo, điều kiện sống khó khăn buộc nhiều người phải xa rời cộng đồng của họ, khiến họ dễ dàng trở thành mục tiêu của những kẻ buôn người. Chỉ riêng trong năm 2021, hơn 23,7 triệu người đã phải di dời do các thảm họa liên quan đến khí hậu trong nước, trong khi nhiều người chọn di cư đến các quốc gia khác.

Theo báo cáo của LHQ, khi điều kiện sống tại các khu vực trên thế giới ngày càng sa sút, hàng triệu người sẽ phải đối mặt với nguy cơ bị lạm dụng và bóc lột dọc các tuyến đường di cư.

Tuyên truyền cho người dân về phòng, chống mua bán người tại chợ phiên xã Pha Long, huyện Mường Khương (Lào Cai).

UNODC lưu ý rằng tình trạng gia tăng các trường hợp buôn người đã được ghi nhận ở Bangladesh và Philippines, sau khi các cơn bão và lốc xoáy tàn phá khiến hàng triệu người phải di dời. Hạn hán và lũ lụt ở Ghana và vùng Carribean – nơi hứng chịu bão và mực nước biển dâng cao – cũng buộc nhiều người phải di cư.

Tiếp tục đọc “Báo động nạn buôn người gia tăng trên toàn cầu do biến đổi khí hậu và xung đột”

Climate change and modern slavery are linked:

What’s the issue?

antislavery.org

Climate change and modern slavery are linked closely together in a vicious circle.

Climate-induced disaster, environmental degradation and growing scarcity of resources are affecting many communities, driving millions of people into poverty and forcing many to migrate in search of work, food or safety. In many cases, victims of the climate emergency will be left more vulnerable to forms of modern slavery, including human traffickingforced labour and child slavery.

Three of the ways that climate change and modern slavery are linked:

  • When people are forced to migrate, they face greater risks of human trafficking and forced labour. People who lose their livelihoods, income and ties to their community are often made vulnerable to exploitation, and in the worst cases, modern slavery, as they are forced to migrate. By 2050, the World Bank estimates that more than 143 million people will have been forced from their homes in sub-Saharan Africa, South Asia and Latin America because of climate change
  • The same industries that drive climate change leave people vulnerable to forced migration. Extractive industries and agricultural businesses in particular contribute to the emissions that drive climate change, while also profoundly damaging the land and water that ordinary people rely upon. This pushes many more people into poverty and forces them to leave their homes and communities, making them more vulnerable to people traffickers and at risk of slavery
  • Many victims of the climate emergency are exploited by businesses that contribute to the problem. Many of the people forced into migration by the climate emergency find themselves trafficked into forced labour, some within the very industries that are degrading the environment – completing a vicious circle in which climate change drives, and is driven by, modern slavery

Tiếp tục đọc “Climate change and modern slavery are linked:”

Wendy Sherman’s Remarks at Global China Event

US Department of State

REMARKS

WENDY R. SHERMAN, DEPUTY SECRETARY OF STATE

BROOKINGS INSTITUTION

WASHINGTON, DC

FEBRUARY 15, 2023

Good morning everyone. Thank you, Suzanne, for that introduction, and thank you to the team at Brookings for organizing today’s discussion.

You know, when we first talked about doing an event tied to your Global China program, the topic was, in a sense, evergreen. We could have planned this conversation virtually anytime.

The People’s Republic of China, the challenges it poses, the stakes for global norms and values, the strategies and policy choices demanded from the United States and our partners — these questions have stood front and center from the moment President Biden took office.

Tiếp tục đọc “Wendy Sherman’s Remarks at Global China Event”

Turmoil in global LNG markets is curbing long-term demand growth

February 15, 2023, IEEFA

  

Key Takeaways:

Russia’s invasion of Ukraine upended global LNG markets last year—spurring Europe to buy record amounts of LNG, and pushing prices to their highest level ever

In Asia, LNG has earned a reputation as an expensive and unreliable fuel source, clouding future demand

The EU is taking aggressive steps to trim gas consumption, which could render new LNG import capacity unneeded

Although LNG markets may remain tight for several years, the global LNG market will see a wave of new projects coming online in 2025-27—potentially leading to a supply-demand mismatch and financial risks for LNG suppliers and traders

_________

Tiếp tục đọc “Turmoil in global LNG markets is curbing long-term demand growth”

CFR – Daily News Brief – Feb. 17, 2023

Top of the Agenda

Munich Security Conference Focuses on Ukraine War Effort

Hundreds of Western officials are in Munich to discuss boosting support for Ukraine, which could include further military aid and stronger sanctions against Russia. In a video address to attendees, Ukrainian President Volodymyr Zelenskyy appealed for accelerated weapons deliveries (NYT) to defend against Russian forces. A report issued by the chair of the conference warned that “revisionist actors” are threatening the international order, but also said that the order should better address (DW) the interests of countries in Africa, Asia, and Latin America.

The leaders of countries including France, Germany, and the United Kingdom are expected to attend the security conference, while both Russia and Iran were uninvited (FT). Instead, the Belarusian and Russian presidents met separately to discuss their alliance. Meanwhile, Russian shelling in the eastern Ukrainian city of Bakhmut killed five people (Kyiv Independent) yesterday, Ukraine’s prosecutor general’s office said.
Tiếp tục đọc “CFR – Daily News Brief – Feb. 17, 2023”