English: Growing up in a digital world: benefits and risks
Công nghệ kỹ thuật số đã và đang thay đổi mạnh mẽ trẻ em và thanh thiếu niên. Internet và các phương tiện truy cập Internet, như là máy tính bảng, điện thoại thông minh, cùng với các nền tảng truyền thông xã hội và ứng dụng nhắn tin, đã trở thành một phần quan trọng của cuộc sống giới trẻ khắp thế giới. Công nghệ kỹ thuật số đã thay đổi cách giáo dục và học tập của trẻ em và thiếu niên, cách giới trẻ kết bạn và duy trì tình bạn, cách giới trẻ dùng thời gian rảnh, và sự tham gia của giới trẻ trong xã hội rộng lớn hơn.
Báo cáo của UNICEF về Tình hình trẻ em thế giới năm 2017: Trẻ em trong Thế giới kỹ thuật số chỉ ra rằng cứ 3 người dùng Internet thì có 1 người nhỏ hơn 18 tuổi và 71% người từ 15 đến 24 tuổi đang trực tuyến, họ trở thành nhóm tuổi kết nối nhiều nhất trên thế giới. Tuy nhiên, cái gọi là khoảng cách kỹ thuật số là rất lớn: 346 triệu thanh niên là không có Internet, trong đó thanh niên Châu Phi bị ảnh hưởng nhiều nhất (60% không có Internet so với 4% ở Châu Âu). Những người trẻ thiếu kỹ năng kỹ thuật số, sống ở vùng sâu vùng xa hoặc nói ngôn ngữ thiểu số cũng đang bị bỏ lại phía sau trong việc khai thác những cơ hội mà công nghệ kỹ thuật số có thể mang lại. Những lợi ích này bao gồm việc tiếp cận với giáo dục, đào tạo, và cả việc làm, thứ có thể giúp phá vỡ chu kỳ của cái nghèo đói trong nhiều thế hệ, và giúp tiếp cận tin tức và thông tin để bảo vệ sức khỏe, bảo vệ an toàn và các quyền của người trẻ.
Cùng với những cơ hội đáng kể thời đại kỹ thuật số mang lại, còn có một loạt các rủi ro và tác hại. Công nghệ kỹ thuật số đã làm tăng quy mô bóc lột và lợi dụng tình dục trẻ em. Tội phạm tình dục trẻ em đã tăng khả năng tiếp cận trẻ em thông qua hồ sơ mạng xã hội không được bảo vệ và diễn đàn trò chơi trực tuyến. Những tiến bộ công nghệ đã cho phép các cá nhân phạm tội và các đường dây buôn bán người thoát khỏi phát hiện thông qua các nền tảng được mã hóa và việc tạo ra các danh tính giả, đồng thời cho phép tội phạm truy đuổi nhiều nạn nhân cùng một lúc.
Người trẻ không chỉ có nguy cơ bị bóc lột bởi người lớn; trẻ em cũng có thể có được những bức ảnh tình dục hoặc rất riêng tư của bạn bè và chia sẻ hình ảnh kể cả khi khi có hoặc không có sự đồng ý của cá nhân người đó. Những tiến bộ kỹ thuật số có nghĩa là sự ức hiếp không còn ở cổng trường nữa; sự ức hiếp trên mạng là một phương pháp mới để những kẻ ức hiếp làm tổn thương và làm nhục nạn nhân chỉ bằng một nút bấm. Các từ ngữ và hình ảnh được đăng trực tuyến được thiết kế để gây hại cũng khó xóa, làm tăng nguy cơ trở thành nạn nhân.
Những lo ngại về thời gian trẻ em sử dụng công nghệ kỹ thuật số và ảnh hưởng của công nghệ đối với hoạt động thể chất và sức khỏe tinh thần của trẻ em cũng tăng lên. Bằng chứng cho thấy việc sử dụng vừa phải công nghệ kỹ thuật số có thể có lợi cho sức khỏe tinh thần của trẻ em, trong khi việc sử dụng quá mức có thể gây hại. Các mối quan hệ xã hội của trẻ em dường như được tăng lên nhờ công nghệ kỹ thuật số, đặc biệt là khi hầu hết các mối quan hệ xã hội của trẻ em hiện đang là trực tuyến. Bằng chứng về hoạt động thể chất là hỗn hợp và cần nghiên cứu tốt hơn trong lĩnh vực này.
Tác động của cảm xúc thỏa mãn mà trẻ em có được nhờ công nghệ trực tuyến nên là trọng tâm của các nghiên cứu trong tương lai. Một số trang web và ứng dụng chứa nguy cơ đối với sức khỏe của thanh thiếu niên dễ bị tổn thương, chẳng hạn như những trang web và ứng dụng khuyến khích tự làm hại bản thân, tự tử hoặc chứng sợ ăn. Một số khác hỗ trợ các hoạt động chưa cho phép ở tuổi vị thành niên, như là đánh bạc. Một cuộc khảo sát năm 2017 cho thấy 3% thanh thiếu niên từ 11-16 tuổi ở Vương quốc Anh đã tiêu một phần tiền của mình vào cờ bạc trực tuyến và 7% đã sử dụng tài khoản của cha mẹ, dù có hoặc không có sự cho phép của họ.
Bất chấp những vấn đề này, sự phổ biến và sử dụng các công nghệ kỹ thuật số sẽ tiếp tục phát triển. Tuy nhiên, có một khoảng cách giữa các thế hệ về kiến thức kỹ thuật số và khả năng đọc viết. Giáo viên và phụ huynh cần được đào tạo để dạy các kỹ năng kỹ thuật số và an toàn trực tuyến cho trẻ em. Một báo cáo được công bố vào ngày 4 tháng 1 bởi Ủy viên Trẻ em của Anh nhấn mạnh, giáo viên và phụ huynh cũng rất quan trọng trong việc giúp người trẻ đánh giá các nguồn thông tin và tin tức đáng tin cậy cũng như điều hướng các áp lực mạng xã hội. Trường học cũng là một diễn đàn quan trọng để thảo luận về nạn bắt nạt ức hiếp trên mạng và các chương trình chống bắt nạt cần phải bao gồm hành vi quấy rối trực tuyến.
Một số trẻ em chưa bao giờ tham gia Internet trực tuyến hoặc có ít quyền truy cập và đang bỏ lỡ những lợi ích của việc kết nối. UNICEF khuyến nghị rằng các chiến lược thị trường để thúc đẩy cạnh tranh giữa các nhà cung cấp, thuế và các ưu đãi khác cho các công ty công nghệ có thể giúp giảm chi phí tiếp cận. Trong khi đó, các công ty kỹ thuật số có trách nhiệm bảo vệ người dùng trẻ tuổi khỏi bị tổn hại. WePROTECT – Liên minh toàn cầu nhằm chấm dứt bóc lột tình dục trẻ em trực tuyến, có sự tham gia của các công ty công nghệ, tổ chức quốc tế và các quốc gia, là một ví dụ điển hình về cách tiếp cận phối hợp nhiều bên liên quan để giải quyết mối đe dọa không biên giới này.
Trẻ em và thanh thiếu niên có nhiều lợi ích nhất và chịu nhiều rủi ro nhất từ công nghệ kỹ thuật số. Trẻ em và thanh thiếu niên phải được đặt lên hàng đầu trong các chính sách kỹ thuật số quốc gia và toàn cầu, không chỉ để bảo vệ các em khỏi tác hại trực tuyến mà còn cho phép công nghệ giúp các em phát huy hết tiềm năng của mình.
Bài viết này xem xét các rủi ro và lợi ích của công nghệ kỹ thuật số đối với trẻ em và thanh thiếu niên, nhóm mà “được hưởng nhiều lợi ích nhất cũng như chịu nhiều rủi ro nhất từ các công nghệ kỹ thuật số”.
Gia Bảo chuyển ngữ
CVD 