Thực trạng quản lý và sử dụng rừng ở Việt Nam ý nghĩa đối với các quyền và thị trường các-bon rừng trong tương lai

mkresourcesgovenance.org

Việt Nam đang đẩy mạnh triển khai các cam kết quốc tế về giảm phát thải khí nhà kính theo Công ước khung của Liên Hợp Quốc về Biến đổi khí hậu và Thỏa thuận Paris, với mục tiêu đạt phát thải ròng bằng “0” vào năm 2050 do Thủ tướng Chính phủ công bố tại COP26. Trong chiến lược đó, rừng được xác định là một trong những trụ cột quan trọng nhất nhờ vào khả năng hấp thụ và lưu giữ các-bon tự nhiên, đồng thời có tiềm năng hình thành thị trường các-bon rừng – một cơ chế tài chính mới nhằm thúc đẩy bảo vệ và phát triển rừng theo hướng bền vững.

Hiện nay, Cục Lâm nghiệp và Kiểm lâm đang chủ trì xây dựng Nghị định về các-bon rừng và Bộ tiêu chuẩn các-bon rừng quốc gia, nhằm tạo nền tảng pháp lý thống nhất cho đo đạc, thẩm tra, chứng nhận và giao dịch tín chỉ các-bon từ rừng. Mặc dù sau hơn ba thập kỷ bảo vệ và phát triển rừng, Việt Nam đã đạt được nhiều kết quả đáng kể, hệ thống pháp luật hiện hành vẫn thiếu các quy định cụ thể về quyền các-bon rừng — bao gồm quyền sở hữu, quyền giao dịch, quyền định đoạt và quyền hưởng lợi từ kết quả giảm phát thải. Những khoảng trống này đặt ra nhiều câu hỏi cho các nhà hoạch định chính sách và các chủ rừng, đặc biệt trong giai đoạn chuẩn bị vận hành thị trường các-bon.

Trong bối cảnh đó, Mạng lưới Nghiên cứu Chính sách tổ chức webinar “Thực trạng quản lý và sử dụng rừng ở Việt Nam – Ý nghĩa đối với các quyền và thị trường các-bon rừng trong tương lai” nhằm phân tích và thảo luận các vấn đề nêu trên.

Webinar tập trung vào các nội dung:

  • Phân tích thực trạng quản lý và sử dụng rừng tại Việt Nam, bao gồm cấu trúc quyền của các nhóm chủ rừng và các vấn đề pháp lý liên quan.
  • Làm rõ khái niệm và nội hàm của quyền các-bon rừng, bao gồm các rủi ro, khoảng trống pháp lý và tác động tới các chủ thể khác nhau.
  • Thảo luận các hàm ý chính sách cho thị trường các-bon rừng, trong bối cảnh Việt Nam chuẩn bị ban hành Nghị định và Bộ tiêu chuẩn các-bon rừng.

Hậu họa phá rừng tự nhiên: Lũ ngập tràn, hạn khô khốc

thanhnien.vn Trang Thy 06/11/2024 05:28 GMT+7

Rừng tự nhiên ở xã Phổ Cường (TX.Đức Phổ, Quảng Ngãi) bị chặt phá để trồng keo và bạch đàn. Những chu kỳ từ 4 – 5 năm với việc phát dọn – đốt trụi – trồng mới – khai thác cứ thế tiếp diễn khiến rừng bị ‘tổn thương’ nghiêm trọng.

Nước lũ vào nhà

Bão số 6 (Trà Mi) đã tan nhưng người dân Phổ Cường vẫn còn lo lắng bởi chưa hết mùa mưa. Họ lo mưa lớn nước lũ tràn vào nhà gây nhiều thiệt hại. Trong tâm trí của họ vẫn còn ám ảnh đêm mưa vào tiết cuối thu 4 năm trước. Đêm đó, mưa như trút nước. Nửa đêm, nước tràn vào nhà khiến chị Nguyễn Thị Tươi và người thân phải kê cao đồ đạc bởi nền nhà bị ngập sâu hơn 20 cm.

“Mấy đợt trước, nước chỉ ngập ngoài sân rồi vô nhà bếp. Đêm đó ngập cả nhà trên lẫn nhà dưới luôn. Nước ngập là do mưa lớn, rừng phía sau nhà không còn giữ nước như xưa và cả việc làm đường nữa. Tuyến đường trước nhà (đường liên xã từ thôn Mỹ Trang, xã Phổ Cường đi thôn Vĩnh An, xã Phổ Khánh, TX.Đức Phổ) như đê ngăn nước nên rất nhiều nhà bị ngập”, chị Tươi cho biết.

Hậu họa phá rừng tự nhiên: Lũ ngập tràn, hạn khô khốc- Ảnh 1.
Không có sông suối nhưng nhà của người dân ở thôn Mỹ Trang vẫn bị ngập

Tiếp tục đọc “Hậu họa phá rừng tự nhiên: Lũ ngập tràn, hạn khô khốc”

Phantom Forests: Why Ambitious Tree Planting Projects Are Failing

e360.yale.edu

High-profile initiatives to plant millions of trees are being touted by governments around the world as major contributions to fighting climate change. But scientists say many of these projects are ill-conceived and poorly managed and often fail to grow any forests at all.

BY FRED PEARCE • OCTOBER 6, 2022

It was perhaps the most spectacular failed tree planting project ever. Certainly the fastest. On March 8, 2012, teams of village volunteers in Camarines Sur province on the Filipino island of Luzon sunk over a million mangrove seedlings into coastal mud in just an hour of frenzied activity. The governor declared it a resounding success for his continuing efforts to green the province. At a hasty ceremony on dry land, an official adjudicator from Guinness World Records declared that nobody had ever planted so many trees in such a short time and handed the governor a certificate proclaiming the world record. Plenty of headlines followed.

But look today at the coastline where most of the trees were planted. There is no sign of the mangroves that, after a decade of growth, should be close to maturity. An on-the-ground study published in 2020 by British mangrove restoration researcher Dominic Wodehouse, then of Bangor University in Wales, found that fewer than 2 percent of them had survived. The other 98 percent had died or were washed away.

Tiếp tục đọc “Phantom Forests: Why Ambitious Tree Planting Projects Are Failing”

Khi “luật rừng” hữu hiệu hơn

ĐỨC HOÀNG 25/10/2016 8:10 GMT+7

TTCTKhi người ta nói nhiều đến lũ lụt, xói mòn và việc những cánh rừng đang biến mất, có một thực tế quan trọng đang diễn ra nơi các thôn bản bên rừng: ở đây, trong việc bảo vệ rừng, thì luật pháp đang tỏ ra không hiệu quả bằng… luật rừng – luật lệ linh thiêng của những người đã sinh ra và lớn lên trong rừng.

Một phụ nữ Dao Đỏ ngồi bên nửa căn nhà còn lại sau trận sạt lở đá tháng 8-2016 ở xã Phìn Ngan, Bát Xát (Lào Cai) -Đỗ Mạnh Cường
Một phụ nữ Dao Đỏ ngồi bên nửa căn nhà còn lại sau trận sạt lở đá tháng 8-2016 ở xã Phìn Ngan, Bát Xát (Lào Cai) -Đỗ Mạnh Cường

Tiếp tục đọc “Khi “luật rừng” hữu hiệu hơn”

Vi Chring: Khi rừng cộng đồng chưa thực sự thuộc về cộng đồng

nature.org – 15/10/2020

Vi Chring - khi rừng cộng đồng chưa thực sự thuộc về cộng đồng -  ThienNhien.Net | Con người và Thiên nhiên

Từ năm 2007, cộng đồng thôn Vi Chring (xã Hiếu, huyện Kon Plông, tỉnh Kon Tum) được giao quản lý, bảo vệ 808 ha rừng sản xuất là rừng tự nhiên. Gần 15 năm trôi qua, họ đã bỏ ra không ít công sức miệt mài canh giữ với niềm tin sẽ được hưởng lợi từ rừng. Thế nhưng, bên cạnh một số hỗ trợ tài chính từ các dự án phi lợi nhuận và từ chính phủ, nhân dân thôn Vi Chring vẫn chưa được khai thác bền vững để thực sự hưởng lợi từ rừng.

Trong khi đó, việc thu hồi 9,87 ha rừng cộng đồng Vi Chring để xây dựng đường dây 500 kV mạch 3 đã cho thấy số phận mong manh của các khu rừng cộng đồng. Một mặt, người dân không được tiếp cận với phần gỗ vốn thuộc về họ được khai thác từ hành lang an toàn điện, nhưng mặt khác, một doanh nghiệp lại được giao tận thu gỗ, để rồi ngang nhiên tận thu cả vào phần rừng nằm ngoài phạm vi cho phép.

Tiếp tục đọc “Vi Chring: Khi rừng cộng đồng chưa thực sự thuộc về cộng đồng”

Cải cách lâm trường quốc doanh và bảo đảm quyền sử dụng đất của người DTTS

Lofara – Báo cáo nghiên cứu được trình bày trong hội nghị của Ngân hàng Thế giới về Đất đai năm 2016. Sau khi thống nhất, chính phủ Việt Nam đã quốc hữu hóa đất nông nghiệp và đất rừng trên cả nước. Trong khi đất nông nghiệp bị phi tập thể hóa trong công cuộc Đổi mới từ giữa những năm 1980, phần lớn rừng và đất rừng vẫn tiếp tục do các doanh nghiệp nhà nước quản lý. Đối với các thành viên của 53 nhóm dân tộc thiểu số được công nhận ở Việt Nam, việc hình thành các lâm trường quốc doanh (lâm trường quốc doanh) đồng nghĩa với việc chấm dứt các chế độ sở hữu theo tập quán, dẫn đến việc loại bỏ các vùng đất truyền thống được sử dụng cho nông nghiệp, săn bắn và thu hái lâm sản ngoài gỗ . Mặc dù trong những thập kỷ gần đây, sự đồng thuận đã được xây dựng dựa trên sự cần thiết phải thay đổi hệ thống lâm trường quốc doanh, tuy nhiên, trên thực tế còn lâu mới đạt được kết quả mong muốn. Xung đột về đất rừng giữa các lâm trường và người dân địa phương vẫn còn diễn ra phổ biến ở Việt Nam.

Tiếp tục đọc “Cải cách lâm trường quốc doanh và bảo đảm quyền sử dụng đất của người DTTS”

Cuộc vật lộn của một biểu tượng kinh tế quốc doanh

Hai thập niên qua, ngoại trừ vàng mã, phần lớn nhu cầu về giấy của người Việt đều tăng. Nhưng Tổng công ty giấy Việt Nam và Nhà máy Giấy Bãi Bằng lại nằm ngoài bức tranh này.

“Chế độ miền Bắc Việt Nam sẽ nhận được 200 triệu krona từ Thụy Điển trước khi cuộc chiến này kết thúc”, Bộ trưởng ngoại giao Thụy Điển Torsten Nilsson tuyên bố ngày 30/9/1969. Tiếp tục đọc “Cuộc vật lộn của một biểu tượng kinh tế quốc doanh”

Nóng bỏng cuộc chiến chiếm, giữ

TPVới nông dân, đất đai là tài sản lớn nhất. Với những kẻ rắp tâm tranh chiếm, đất là nguồn lợi béo bở phải giành cho được bằng bất cứ giá nào. Vì thế, ở đâu chính quyền buông lỏng trách nhiệm quản lý, ở đó máu có thể đổ xuống những mảnh đất vốn đã thấm mặn mồ hôi dân nghèo…

Công cụ trấn áp nông dân để giành đất của Công ty Long Sơn.
Công cụ trấn áp nông dân để giành đất của Công ty Long Sơn.

Khi nông dân thành tội phạm

Cho tới nay, các thủ phạm gây ra cuộc hỗn chiến trong vụ tranh giành đất lâm nghiệp xảy ra từ cuối năm 2017 ở tiểu khu 263, trên địa bàn xã Ea Bung, huyện Ea Súp (Ðắk Lắk) khiến 1 người chết, 7 người bị thương, vẫn còn đang bị tạm giam để điều tra, chưa được tòa xét xử. Tiếp tục đọc “Nóng bỏng cuộc chiến chiếm, giữ”

Teo tóp rừng Tây Nguyên – 3 bài

teo top rung tay nguyen - bai 2: mat rung, mat luon can bo hinh anh 1

Rừng của Công ty Lâm nghiệp Thuận Tân giao cho huyện Đăk Song quản lý đã biến thành vườn tiêu, nhà ở. Ảnh: T.K

***

Teo tóp rừng Tây Nguyên – bài 1: Phá rừng như… trẩy hội

authorĐặng Trung Kiên Thứ Ba, ngày 01/08/2017 06:00 AM (GMT+7)

(Dân Việt) Diện tích rừng ở Tây Nguyên đang teo tóp với tốc độ chóng mặt do sự bất lực, thậm chí là “buông tay” của nhiều đơn vị quản lý rừng. Nhiều điểm nóng tranh chấp phát sinh, việc thu hồi đất rừng theo chỉ thị của Thủ tướng Chính phủ cũng vô cùng nan giải. Tiếp tục đọc “Teo tóp rừng Tây Nguyên – 3 bài”

Tây Nguyên giao rừng tràn lan – 4 bài

***

Tây Nguyên giao rừng tràn lan
Bài 1: Rừng cộng đồng bị… “cộng đồng” phá!

SGGP 
Trong thời gian qua, các tỉnh Tây Nguyên đã giao nhiều diện tích rừng tự nhiên cho cộng đồng, cá nhân, nhóm hộ… để bảo vệ, quản lý và phát triển rừng. Nhưng mô hình giao rừng này đã nhanh chóng thất bại vì chủ nhân được giao rừng lại phá rừng hoặc bỏ mặc rừng bị phá.

Rừng Tây Nguyên có vai trò đặc biệt quan trọng, không những cho nội vùng mà còn chi phối rất lớn đến nguồn nước, môi trường sinh thái và phát triển kinh tế – xã hội của các tỉnh ven biển miền Trung, Đông Nam bộ và ĐBSCL. Trong những năm qua, các tỉnh Tây Nguyên đã thực hiện nhiều chính sách giao đất, giao rừng cho người dân và doanh nghiệp để bảo vệ rừng. Lợi dụng các chính sách này, nhiều cá nhân và doanh nghiệp đã ngang nhiên chặt phá, chuyển đổi rừng tràn lan để lấy đất sản xuất nông nghiệp.

Conserving Forests Could Cut Carbon Emissions As Much As Getting Rid of Every Car on Earth

Globalforestwatch.org

By Susan MinnemeyerNancy Harris and Octavia Payne

Cantonal Hojancha was once a major cattle ranching region. Most of this area was cleared for pasture only 30 years ago. Now, many of the residents have moved into the service industry, and the pasture land has slowly converted back to forest. Photo by Aaron Minnick (World Resources Institute)

New analysis from The Nature Conservancy, WRI and others estimates that stopping deforestation, restoring forests and improving forestry practices could cost-effectively remove 7 billion metric tons of carbon dioxide annually, or as much as eliminating 1.5 billion cars—more than all of the cars in the world today!

In fact, forests are key to at least six of the study’s 20 “natural climate solutions,” which could collectively reduce 11.3 billion metric tons of greenhouse gas emissions per year. That’s as much as halting global oil consumption, and would get us one-third of the way toward limiting global warming to 2 degrees C (3.6 degrees F) above pre-industrial levels — the threshold for avoiding catastrophic effects of climate change — by 2030.

Stopping Deforestation Offers the Biggest Benefit

Tiếp tục đọc “Conserving Forests Could Cut Carbon Emissions As Much As Getting Rid of Every Car on Earth”

Khai hoang vùng đất phèn, nhận được đắng cay và nước mắt

NN – 09/11/2017, 14:30 (GMT+7) Năm 2012, Vườn quốc gia Tràm Chim (huyện Tam Nông, Đồng Tháp) được công nhận là khu Ramsar thứ 4 của Việt Nam. Để có thành quả này, mấy mươi năm trước, hàng trăm con người đã không quản nắng mưa, ngày đêm lội sình lầy trồng rừng.

16-39-26_nh_1
VQG Tràm Chim nhìn từ tỉnh lộ 843

Để rồi hôm nay, thành quả họ nhận được là cái kết quá “đắng”, khiến không ít gia đình ly tán, tha phương, thậm chí có những người dính vòng lao lý.

Từ nhiều năm nay, gần 100 hộ dân ở ấp K12, xã Phú Hiệp, huyện Tam Nông vẫn kêu cứu trong vô vọng về việc công sức bao năm của họ được trả bằng cái giá quá rẻ mạt. Trong ánh mắt, trong lời nói của những người nông dân lam lũ ấy, niềm tin đã tắt. Tiếp tục đọc “Khai hoang vùng đất phèn, nhận được đắng cay và nước mắt”

3 lý do tại sao Quyền sở hữu tài sản là tối cần thiết cho hệ sinh thái môi trường lành mạnh.

English: 3 Reasons Property Rights Are Essential for Healthy Ecosystems

Chúng ta đều nghe đến những con số thống kê về sự sụp đổ hệ sinh thái. Hơn một tỉ người sống ở vùng khan hiếm nước. 30% rừng trên thế giới đã bị phá huỷ, và 20% bị suy thoái. Và gần 500 triệu người sống ở những vùng đất khô cằn ngày càng dễ bị ảnh hưởng bởi biến đổi khí hậu.

Tiếp tục đọc “3 lý do tại sao Quyền sở hữu tài sản là tối cần thiết cho hệ sinh thái môi trường lành mạnh.”

Vụ nổ súng chết người ở Đắk Nông: Cần ổn định cuộc sống cho dân nghèo

Vụ án do một nhóm dân dùng súng tự chế bắn chết 3 người, bị thương 16 người tại tiểu khu 1535, xã Quảng Trực huyện Tuy Đức, hiện đã có quyết định khởi tố vụ án, lệnh truy nã và quyết định khởi tố bị can Đặng Văn Hiến (SN 1976, trú tại huyện Tuy Đức) để điều tra về hành vi giết người, do Công an tỉnh Đắk Nông ban hành, Viện KSND tỉnh đồng ý, phê chuẩn.  

Nhiều người tụ tập trước nhà bị can Đặng Văn Hiến
Nhiều người tụ tập trước nhà bị can Đặng Văn Hiến

Tiếp tục đọc “Vụ nổ súng chết người ở Đắk Nông: Cần ổn định cuộc sống cho dân nghèo”

Lở làng – 4 kỳ

  • Lở làng: Câu chuyện của đất
  • Lở làng: Đơn xin ly dị… họ
  • Lở làng: Đột biến tan vỡ hôn nhân
  • Lở làng: Tạm ứng… làng văn hóa

***

Lở làng: Câu chuyện của đất

NN – 25/08/2014, 10:15 (GMT+7)

Chúng ta đang chứng kiến những vụ lở làng theo cả nghĩa đen lẫn nghĩa bóng. Làng quê nhiều nơi bây giờ như một bầy ong vỡ tổ. Ở trong đó người ta nháo nhào kiếm ăn, nháo nhào sống, nháo nhào họp họ tách họ, nháo nhào yêu đương và… ly dị.

Lở làng: Câu chuyện của đất
Chuyện bên gốc đa làng Tiếp tục đọc “Lở làng – 4 kỳ”