Nhà máy thủy điện Hồi Xuân có tổng mức đầu tư trên 3,3 nghìn tỷ đồng “đắp chiếu” nhiều năm do thiếu vốn. Nhiều công trình dân sinh không thực hiện đúng cam kết.
Chủ đầu tư nhà máy thủy điện Hồi Xuân bội tín
Nghe chúng tôi hỏi đường đến cầu bản Pan bắc qua sông Mã thuộc xã Phú Xuân, huyện Quan Hóa (Thanh Hóa), một người đàn ông chạy theo hỏi: “Khi nào thì tiếp tục xây cây cầu này vậy các chú?”.
Cầu bản Pan chỉ mới thi công được hai mố cầu thì dừng lại nhiều năm nay. Ảnh: Võ Dũng.
PGS.TS. Nguyễn Khắc Sử đã từng đứng bên sông Đà rơi nước mắt chứng kiến các di chỉ khảo cổ nổi tiếng Đông Nam Á như Bản Phố, Cụm Đồn, Sập Việt, Thọc Kim… của huyện Phù Yên và Bắc Yên mới được nghiên cứu sơ bộ đã vĩnh viễn nằm dưới cốt nước của hồ thủy điện Hòa Bình. Ông xúc động: “Dẫu sau này khảo cổ học dưới nước phát triển cũng không dễ tìm lại vị trí di tích chứ chưa nói đến việc khai quật dưới đáy hồ”.
Sáng nay 10-8, Tập đoàn Điện lực Việt Nam thông tin, EVN đã ký kết 3 biên bản ghi nhớ hợp tác nghiên cứu mua bán điện với các chủ đầu tư thủy điện tại Lào.
Chủ tịch HĐTV EVN Dương Quang Thành (đứng bên trái) ký kết biên bản hợp tác dưới sự chứng kiến của Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc và Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Thongloun Sisoulith. Ảnh: TTXVN
Cụ thể, ngày 9-8, tại nước CHDCND Lào, Chủ tịch HĐTV Tập đoàn Điện lực Việt Nam Dương Quang Thành và các lãnh đạo doanh nghiệp của Lào đã ký kết các biên bản ghi nhớ dưới sự chứng kiến của Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc và Tổng Bí thư, Chủ tịch nước CHDCND Lào Thongloun Sisoulith.
Từ năm 2013, Quốc hội đã loại gần 500 thủy điện ra khỏi quy hoạch để bảo vệ môi trường. Nhưng tỉnh Kon Tum lại phê duyệt 5 dự án thủy điện trong 1 ngày.
Với nguồn thủy năng phong phú, tỉnh Kon Tum là điểm đến lý tưởng cho các nhà đầu tư xây dựng thủy điện trong nhiều năm qua. Hệ quả, các dự án thủy điện ngày càng gia tăng, kéo theo tình trạng hạn hán, lũ lụt ngày một lớn. Quan ngại hơn, cuộc sống người dân đang sinh sống quanh lưu vực các con sông càng trở nên cơ cực.
Đăk Pxi đã thành dòng sông chết
Gánh trên mình hàng chục nhà máy thủy điện, sông Đăk Pxi được ví như “dòng sông chết”. Mùa khô thì dòng sông Đăk Pxi (Kon Tum) khô hạn, mùa mưa thì ngập lụt nặng nề. Chưa bao giờ, người dân đang sinh sống quanh lưu vực sông Đăk Pxi trở nên bất an như bây giờ.
Thủy điện Đăk Pxi bậc 2 (Công ty cổ phần thủy điện Đức Nhân) xây dựng chắn ngang dòng sông Đăk Pxi khiến phía hạ du khô hạn, người dân không có nước phục vụ sản xuất. Ảnh: T.A.
NN – Phan Thanh, Tân Lập là hai xã phía Nam của huyện Lục Yên, một vùng đất sầm uất bên dòng sông Chảy, khi thủy điện Thác Bà hoàn thành nơi đây trở thành ‘ốc đảo’…
Con đường Tân Lập – Phan Thanh được người dân góp tiền mở rộng các khúc cua. Ảnh: Thái Sinh.
Trong ký ức của nhiều người trước khi nhà máy thủy điện Thác Bà chưa được xây dựng, dòng sông Chảy trở thành tuyến giao thông huyết mạch nối các tỉnh Phú Thọ, Tuyên Quang, Yên Bái, Lào Cai. Hai anh em Vũ Văn Uyên, Vũ Văn Mật đã chọn vùng đất ven sông Chảy lập đại bản doanh chống lại quan lại địa phương hà hiếp dân chúng, sau đó mở rộng sang tận Tuyên Quang, Lào Cai đào thành đắp lũy giúp vua Lê Anh Tông và Lê Trang Tông chống lại nhà Mạc, được phong là Gia quốc công, hay còn gọi là Chúa Bầu. Phần lớn những thành quách đã trở thành phế tích hay chìm dưới lòng hồ Thác Bà.
*** Lỗ hổng an ninh năng lượng – Bài 1: Trĩu nặng “nỗi lo than”
Thanh Hương – 15/05/2019 14:22
Trong 3 năm trở lại đây, đầu tư cho ngành năng lượng, gồm điện – than – dầu khí, suy giảm đã tạo ra khoảng trống, gây áp lực lớn lên an ninh năng lượng của nước ta. Với một nền kinh tế có tốc độ tăng trưởng cao, liên tục, để thoát “bẫy thu nhập trung bình”, thì an ninh năng lượng phải là trụ cột trong chính sách phát triển, chứ không thể là “gót chân Asin” của nền kinh tế.
(TN&MT) – Với việc đóng thuế 1 tỷ đồng/1MW, thủy điện ở Lào Cai đã đóng góp rất lớn vào sự phát triển kinh tế của tỉnh. Tuy vậy, những hệ lụy do thủy điện gây ra là nỗi ám ảnh cho các dòng sông và người dân sống xung quanh.
Những ám ảnh kinh hoàng
Năm 2012, tỉnh Lào Cai phê duyệt cấp phép và thi công dự án Thủy điện Sử Pán 1. Công trình nằm vắt qua 3 xã là Hầu Thào, Tả Van và Bản Hồ của huyện Sa Pa. Đơn vị đầu tư là Công ty CP công nghiệp Việt Long, trụ sở tại tại tầng 2, Tòa nhà Hội trường, số 12 Đào Tấn, TP. Hà Nội.
Cuối năm 2018, Thủy điện Sử Pán 1 đi vào hoạt động với công suất lắp máy 30MW, dùng hệ thống hầm xả lũ. Vào đêm 23/6/2019, trên địa bàn huyện Sa Pa xảy ra mưa lớn tạo thành lũ, Thủy điện Sử Pán 1 đã tiến hành xả lũ gây thiệt lớn đến nhà cửa, hoa màu của 59 hộ dân vùng hạ du, làm đứt cầu treo Bản Dền, trên suối Mường Hoa.
Thủy điện Sử Pán 1 xả lũ cuốn phăng cây cầu treo tại xã Bản Hồ rạng sáng ngày 24/6/2019.
Khi người Trung Quốc đến làng Lat Thahae – ngôi làng tọa lạc trên một khúc cong đục ngầu của một nhánh sông Mê Kông, họ vẽ nguệch ngoạc mấy chữ tiếng Trung lên các bức tường nhà cửa, trường học và chùa chiền.
Một gia đình sống trôi nổi trên sông Mê Kông ở Campuchia vào tháng 12, gần khu vực con đập được đề xuất. Các quan chức và công ty Trung Quốc hy vọng rằng việc xây dựng các đập mới trong khu vực sẽ bù đắp cho sự tăng trưởng chậm lại ở quê nhà. (Ảnh: Sergey Ponomarev/The New York Times).Không ai trong ngôi làng biệt lập ở miền bắc Lào này hiểu những chữ đó có nghĩa là gì. Nhưng chữ có nghĩa là “phá bỏ” ấy ảnh hưởng đến số phận của hàng trăm cộng đồng dọc theo dòng sông lớn châu Á.
Dù sống giữa 4 nhà máy thủy điện, đã có 3 nhà máy hòa lưới điện quốc gia, nhưng tại huyện Bảo Lâm (Cao Bằng) có 196 xóm thì có đến 109 xóm chưa có điện sử dụng. Không có điện, khiến cuộc sống sinh hoạt, sản xuất, kinh doanh của hàng nghìn người dân nơi đây gặp nhiều khó khăn.
Ông Tẩn Dấu Quẩy tự sửa chữa điện do đường dây xuống cấp, thường xuyên bị đứt.
Dù sống trên địa bàn có Nhà máy thủy điện Bảo Lâm 3A với công trình 2 tổ máy, công suất hoạt động 8MW đã hòa điện lưới quốc gia hơn 2 năm nay, nhưng 64 hộ dân ở xóm Phiêng Pẻn, xã Lý Bôn, huyện Bảo Lâm (Cao Bằng) vẫn chưa có hộ dân nào được sử dụng điện lưới quốc gia. Tiếp tục đọc “Nơi có 4 nhà máy thủy điện vẫn không có điện”→
Hà Nội, ngày 13 tháng 5 năm 2019 – Trong bối cảnh hàng ngàn đập thuỷ điện đang được quy hoạch trên toàn cầu, trong đó có cả khu vực Tiểu vùng sông Mekong Mở rộng, một báo cáo mới đây của WWF và Uỷ ban Bảo vệ Thiên nhiên khẳng định năng lượng tái tạo có thể giải quyết thách thức toàn cầu về năng lượng và khí hậu mà không cần phải hy sinh những dòng sông chảy tự do cũng như những lợi ích đa dạng mà chúng mang lại cho con người và thiên nhiên. Tiếp tục đọc “Năng lượng tái tạo có thể giúp đạt mục tiêu toàn cầu về khí hậu và năng lượng đồng thời giữ được các dòng sông chảy tự nhiên”→
“Vỡ trận quy hoạch” thủy điện nhỏ ở các tỉnh miền núi phía Bắc
Sau 10 năm quay hoạch phát triển thủy điện ồ ạt, các tỉnh Hà Giang, Cao Bằng đã phải hứng chịu hàng loạt hệ lụy như thủy điện gây mất rừng, sông suối cạn trơ đáy, ảnh hưởng tới danh lam thắng cảnh…
NN – 02/08/2018, 13:05 (GMT+7) Thủy điện đã từng được xem là nguồn năng lượng sạch, và một nguồn không gây ô nhiễm không khí nhưng các nhà khoa học bắt đầu lo ngại về các tác động môi trường từ các đập thủy điện. Việc xây dựng một con đập có thể thay đổi dòng chảy tự nhiên, ảnh hưởng đến hệ sinh thái địa phương và cộng đồng dân cư sống gần đó.
Việc xây dựng các đập thủy điện tạo ra rủi ro cho môi trường
Năm 1882, nhà máy thủy điện đầu tiên trên thế giới bắt đầu hoạt động ở Wisconsin, Mỹ và vào những năm 1940, các nhà máy thuy điện đã cung cấp tới 40% tổng năng lượng cho nước Mỹ. Hiện nay, thủy điện chỉ còn cung cấp khoảng 7% tổng điện năng của Mỹ. Tiếp tục đọc “Đập thủy điện, một cuộc ‘đặt cược’ ngày càng rủi ro”→
BVR&MT – “Cái chết dưới Nước – bài học toàn cầu từ mô hình thuỷ điện điểm của Ngân hàng Thế giới (WB) Lào” là cuốn sách mô tả một chuỗi các phát hiện về dự án Nam Theun 2 từ quá trình lên kế hoạch vào cuối những năm 1980, lấy ý kiến các bên từ cuối những năm 1990 đến đầu những năm 2000, xây dựng và hoàn thành vào năm 2010. Con đập vốn là niềm tự hào của WB về quy mô và vẫn thường được WB ca ngợi về tính bền vững cũng như những đóng góp của nó đối với công cuộc xóa đói giảm nghèo tại Lào – một quốc gia đang phát triển. Tuy nhiên, đồng hành với dự án này là những chỉ trích của dư luận về sự ủng hộ của WB cùng các tổ chức tài chính đối với các con đập lớn có tác động xấu đến môi trường và xã hội trên toàn cầu và Nam Theun 2 là một trong số đó.
Tác giả Bruce Shoemaker tại buổi ra mắt sách tại Hà Nội ngày 29/10/2018
NZ – Mực nước sông Đà đoạn chảy qua địa phận xã Xuân Lộc (Thanh Thủy, Phú Thọ) thấp kỷ lục trong 4 năm trở lại đây khiến người nuôi cá lồng lao đao, nhiều hộ có nguy cơ mất trắng.
Chiếc lồng cá mắc cạn
Những chiếc lồng trơ trọi vươn mình nghễu nghện trên bãi cát. Không giọt nước, không con cá. Những chiếc thùng phao vốn dùng để giữ nổi những chiếc lồng giờ được “nhấc bổng” trên không gắn với các khung sắt hoen gỉ cùng những mảnh lưới rách tươm. Đây là bãi của những chiếc lồng mắc cạn – khung cảnh mới xuất hiện dọc sông Đà thuộc xã Xuân Lộc (Thanh Thủy, Phú Thọ). Tiếp tục đọc ““Canh bạc” khắc nghiệt bên dòng sông Đà mắc cạn”→
A beach resort on Cửa Đại beach is damaged by erosion. The most beautiful beach in Hội An has been eroded on an 8km section since 2004. VNS Photo Công Thành
HỘI AN — The appearance of a 15ha sandbank, 1.8km off the Cửa Đại Beach since early this year offers a chance to research changing riverhead flows and sand sedimentation at lower lands, according to experts.
CVD 
