vietnamfinance.com – 21/02/2025 08:30 (GMT+7)
(VNF) – Trong những năm gần đây, các hoạt động lừa đảo xuyên biên giới tại khu vực Đông Nam Á đã gia tăng mạnh mẽ, đặc biệt là những tổ chức lừa đảo có sự tham gia của các nhóm tội phạm Trung Quốc. Những tổ chức này không chỉ gây thiệt hại tài chính mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến an ninh và trật tự xã hội của các quốc gia trong khu vực.
Các chiến dịch quốc tế nhằm đối phó với tình trạng này, bao gồm việc hồi hương hàng chục nghìn tội phạm lừa đảo về Trung Quốc, đã cho thấy sự tham gia của tội phạm nước này trong các vụ lừa đảo tại Đông Nam Á là rất lớn.
Theo một báo cáo mới đây của Trung tâm nghiên cứu chiến lược và quốc tế (CSIS, Mỹ), những hang ổ lừa đảo cắm rễ sau sự xuống dốc của lĩnh vực kinh doanh cờ bạc tại Đông Nam Á và gắn liền với các băng nhóm tội phạm người Trung Quốc.
Sau phong tỏa trong đại dịch Covid-19, nhiều khu casino và khách sạn bỏ trống đã biến thành các trung tâm lừa đảo qua mạng, nơi các nạn nhân buôn người bị chúng dụ dỗ và cưỡng ép đã lừa hàng tỷ USD từ nhiều người.
Quy mô và mức độ tham gia của tội phạm Trung Quốc
Kể từ khi các tổ chức lừa đảo trực tuyến bùng nổ tại Đông Nam Á, nhiều nhóm tội phạm đã lợi dụng tình trạng bất ổn và lỗ hổng pháp lý trong khu vực để thực hiện các hoạt động phi pháp.
Những băng nhóm này, theo thống kê, phần lớn xuất phát từ Trung Quốc, đã tiến hành các hành vi lừa đảo tinh vi qua mạng, dụ dỗ người dân Đông Nam Á tham gia vào các hoạt động như cờ bạc trực tuyến, lừa đảo đầu tư và các hình thức lừa đảo tài chính khác.
Trong năm 2023, Bộ Công an Trung Quốc cho biết Bộ này đã triệt phá 391.000 vụ lừa đảo qua mạng, bắt giữ 79.000 nghi phạm, trong đó có 263 cá nhân đứng đầu hoặc phụ trách các hoạt động lừa đảo.
Trong chiến dịch “Hải Âu” kéo dài từ tháng 8 – 12/2024, hơn 70.000 nghi phạm đã bị bắt giữ, trong đó có một số lượng lớn là người Trung Quốc. Các vụ bắt giữ này chủ yếu liên quan đến các tổ chức lừa đảo qua mạng và cờ bạc trực tuyến tại các quốc gia Đông Nam Á. Các băng nhóm này sử dụng công nghệ tiên tiến để đánh lừa và chiếm đoạt tài sản của nạn nhân, tạo ra một mạng lưới tội phạm rộng lớn xuyên suốt khu vực Đông Nam Á.
Liên hiệp quốc ước tính rằng hàng trăm nghìn người đã bị các băng nhóm tội phạm dụ dỗ và buộc phải làm việc tại các trung tâm lừa đảo qua hoạt động trực tuyến bất hợp pháp trên khắp Đông Nam Á.
Các tổ chức này không chỉ gây thiệt hại tài chính mà còn khiến nhiều người lao động rơi vào tình trạng bị cưỡng bức, ép buộc làm việc. Những nạn nhân này phần lớn là những người có hoàn cảnh khó khăn, bị dụ dỗ bởi các lời hứa hẹn về công việc với mức lương cao tại nước ngoài, nhưng thực chất lại rơi vào các cạm bẫy trung tâm lừa đảo.
Một khu phức hợp casino, giải trí và du lịch tại thị trấn Shwe Kokko ở Myanmar gần biên giới Thái Lan. (Ảnh: Reuters)
Trong những năm qua, các quốc gia Đông Nam Á đã phối hợp với Trung Quốc để hồi hương tội phạm lừa đảo.
Myanmar được coi là điểm nóng của các tổ chức lừa đảo Trung Quốc, với nhiều băng nhóm hoạt động tại các thành phố lớn như Mandalay và Yangon. Từ tháng 1 – 11/2024, Trung Quốc đã bắt giữ và hồi hương hơn 40.000 người liên quan đến lừa đảo viễn thông ở miền Bắc Myanmar. Sau cuộc đảo chính quân sự năm 2021, nước này trở thành “trung tâm tội phạm có tổ chức lớn nhất thế giới”.
Tháng 1/2024, chính quyền Myanmar cho biết đã trục xuất về Trung Quốc hơn 53.000 người, do bị nghi liên quan hoạt động lừa đảo trên mạng.
Trung Quốc cũng đã phối hợp với các quốc gia như Campuchia, Việt Nam, Thái Lan, Lào trong việc trả tội phạm lừa đảo về Trung Quốc. Trong năm 2024, hơn 10.000 người liên quan đến các hoạt động lừa đảo đã bị dẫn độ về Trung Quốc từ Campuchia.
Giới chức Philippines cũng đã bắt giữ 277 người Trung Quốc trong cuộc bố ráp chống lại băng nhóm lừa đảo đầu tư qua mạng, gây thiệt hại cho hàng trăm nạn nhân tại nước này.
Tháng 3/2024, cảnh sát Philippines đột kích một trung tâm lừa đảo rộng lớn, giải cứu tổng cộng 57 người Việt, 432 người Trung Quốc, 371 người Philippines, 8 người Malaysia, 3 người Đài Loan, 2 người Indonesia và 2 người Rwanda là nạn nhân bị cưỡng ép lừa đảo qua mạng.
Trong các chiến dịch lớn, hàng chục nghìn tội phạm từ các tổ chức lừa đảo ở Đông Nam Á đã được trả về Trung Quốc. Những tội phạm này được cho là đã tham gia vào các hoạt động lừa đảo liên quan đến đầu tư giả mạo và các hình thức lừa đảo tài chính trực tuyến.
Gây thiệt hại hàng tỷ USD cho khu vực Đông Nam Á
Các hoạt động lừa đảo đã gây thiệt hại hàng tỷ USD cho người dân và nền kinh tế khu vực. Các nạn nhân không chỉ mất tiền bạc mà còn gặp phải những tổn thất nghiêm trọng về tinh thần và cuộc sống. Tại nhiều quốc gia, những nạn nhân này đã mất đi hy vọng và phải đối mặt với khó khăn tài chính trong suốt thời gian dài.
Năm 2024, riêng Việt Nam đã mất gần 20 tỷ USD do bị lừa đảo qua mạng, với nhiều nạn nhân là người cao tuổi và người có thu nhập thấp.
Sự gia tăng của các băng nhóm tội phạm xuyên biên giới đã làm suy giảm an ninh và trật tự xã hội, gây lo ngại cho các quốc gia trong khu vực. Những tổ chức này đã lợi dụng những lỗ hổng trong hệ thống pháp lý và quản lý của các quốc gia Đông Nam Á để phát triển và mở rộng các hoạt động lừa đảo. Điều này đã tạo ra một môi trường không an toàn cho người dân và ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống.
Trung Quốc cũng đã hợp tác chặt chẽ cùng với các quốc gia trong khu vực Đông Nam Á nỗ lực để truy bắt và giải cứu các nạn nhân, đồng thời xử lý nghiêm minh các băng nhóm tội phạm xuyên biên giới.
Chẳng hạn, chiến dịch “Hải Âu” đã thu hút sự tham gia của 6 quốc gia, bao gồm Campuchia, Trung Quốc, Việt Nam, Lào, Myanmar và Thái Lan, nhằm triệt phá các hoạt động lừa đảo viễn thông và buôn lậu vũ khí.
Trung Quốc và Thái Lan cũng đã cam kết phối hợp để dẹp bỏ hàng chục băng nhóm lừa đảo qua mạng ở Myanmar và tình trạng buôn người. Các chiến dịch giải cứu và trả lại tội phạm về Trung Quốc đã cho thấy một mối quan hệ hợp tác chặt chẽ giữa các quốc gia trong khu vực để cùng giải quyết vấn đề.
CVD 