Đường trở thành luật sư của cô gái Mông ba lần bị bắt làm vợ

VNE – Thứ tư, 6/3/2024, 06:00 (GMT+7)

YÊN BÁI – Lần thứ ba bị người lạ “kéo vợ”, Sùng Thị Sơ đã định nhảy xuống vách núi nhưng sợ bị thương, không đi thi đại học được.

Kế hoạch của cô gái 18 tuổi cách đây gần bốn năm là chờ tới đêm rồi trốn khỏi nhà người đã bắt mình. Nhưng điện thoại đã bị thu mất, xung quanh không có đèn, đường lại toàn vách núi nên kế hoạch bị phá sản. Để tránh bị xâm hại, Sơ thức trắng hai đêm kể cả khi bị họ ép buộc, thậm chí đánh đập. Khi gọi điện được cho bố mẹ, thuyết phục gia đình người “kéo vợ” đưa về nhà, Sơ vẫn không tin vào may mắn này bởi chưa cô gái nào trong bản bị bắt mà được trở về.

Vài tháng sau đó Sùng Thị Sơ, sinh năm 2002, quê huyện Trấn Yên đã đỗ Đại học Luật Hà Nội với số điểm 28,5. Cùng năm, cô được trao giải học sinh, sinh viên dân tộc xuất sắc nhất năm học 2020-2021.

“Sau ba lần bị bắt làm vợ, tôi quyết tâm thi vào ngành Luật. Tôi muốn những bạn gái vùng sâu vùng xa như mình được đi học, được tôn trọng và tự do lựa chọn trong hôn nhân”, Sơ nói.

Sùng Thị Sơ trong lễ tốt nghiệp cấp 3 năm học 2020-2021. Ảnh: Nhân vật cung cấp
Tiếp tục đọc “Đường trở thành luật sư của cô gái Mông ba lần bị bắt làm vợ”

Quay về dãy Trường Sơn trồng rừng

A RÂL DIÊU – 27/02/2024 05:32 GMT+7

TTCTCâu chuyện trồng rừng của anh A Râl Diêu, sinh năm 1997, ở xã Chà Val, huyện Nam Giang, tỉnh Quảng Nam.

Diêu và con gái

Là người Cơ Tu, sinh ra và lớn lên ở dãy Trường Sơn hùng vĩ và huyền thoại, từ nhỏ mình đã theo chân cha đi rừng, nghe cha kể chuyện rừng sâu nơi không ai dám tới.

Năm 2015, mình đậu Đại học Nông lâm Huế chuyên ngành lâm nghiệp. Bỏ lại rừng núi phía sau, mình gói ghém đồ đạc ra đi với mong muốn thay đổi cuộc đời.

Tiếp tục đọc “Quay về dãy Trường Sơn trồng rừng”

Vòng lặp đói nghèo trước sự bất định của tự nhiên

tia sáng – 18-1-2024

Sự suy giảm nghiêm trọng của không gian sinh tồn là đại ngàn và sự bất trắc của thiên tai, biến đổi khí hậu đã khép chặt vòng lặp đói nghèo ở người dân tộc thiểu số. Liệu có lối thoát cho họ?

Bơ vơ trong không gian sinh tồn

“Lúc chập tối, tầm 7 giờ, cả nhà đang ăn cơm thì mưa to, tôi nghe tiếng sạt ở nhà bên cạnh nên cầm đèn pin soi xung quanh thấy ầm ầm toàn cây, nước và đất đá đen sì đổ từ phía bản Đề Sủa (xã Lao Chải) về nên gọi vợ con bế hai đứa cháu chạy lên núi. Tôi chẳng kịp mặc thêm áo, chỉ mặc mỗi cái quần, tay cầm điện thoại, đèn pin và cây gậy to đi khắp các nhà trong khu, đập cửa, hô hoán “có chạy không là chết, lũ về” ”.

“Không kịp mang theo cái gì ngoài cái thân mình thôi”, A Lầu kể lại điều diễn ra trong ngày mà ông và dân làng không bao giờ quên, ngày 5 tháng 8, “Không kịp nghĩ gì nữa, phản xạ lao ra khỏi nhà. Không có đường, cứ bò, men theo núi”, trong đêm đen, A Lầu cùng 47 hộ trong bản Trống Là, sát ven suối Nậm Kim của xã Hồ Bốn, huyện Mù Cang Chải, Yên Bái, vượt núi đến gần sáng mới tới được bản Nả Tà trú ẩn.

Gia đình A Lầu vẫn còn may mắn hơn hàng xóm Cứ A Tùng và Giàng Thị Chù. Trong cơn tứ tán, gia đình A Tùng chạy vào trạm y tế xã vì ngỡ nơi đây kiên cố nhưng rồi lũ tiếp tục cuốn vào, hai vợ chồng bế hai đứa trẻ vội băng qua suối “nước dâng tới bụng, tới lưng” người lớn và quay lại đã không còn thấy bố của Tùng nữa. Hai ngày sau, người ta tìm thấy ông ở thủy điện Huội Quảng, huyện Mường La, Sơn La.

Lũ phá tan toàn bộ tuyến đường huyết mạch vào xã Hồ Bốn. Ảnh một ngày sau trận lũ 5/8/2023. Tác giả: Việt Cường.
Tiếp tục đọc “Vòng lặp đói nghèo trước sự bất định của tự nhiên”

Giáo dục cho trẻ dân tộc thiểu số: Bất cập và cản trở

Tia sángĐỖ THỊ NGỌC QUYÊN

Trong bối cảnh các nguồn lực tài chính ở vùng dân tộc thiểu số rất hạn hẹp, nguồn lực tự nhiên ngày càng suy kiệt thì cơ hội vươn lên với từng cá nhân, từng gia đình, cơ hội phát triển với các vùng dân tộc thiểu số nằm ở nguồn lực con người. Tuy nhiên, trẻ em ở vùng trũng về giáo dục này khó có cơ hội vươn lên, nếu chính sách giáo dục cho vùng dân tộc thiểu số chưa thay đổi cách tiếp cận.

Tỷ lệ trẻ không đi học ở các DTTS Khmer, Mông và các dân tộc ít người khác cao gấp 4-7 lần so với trẻ thuộc nhóm người Kinh – Hoa, Tày, Thái, Mường, Nùng. Ảnh: Shutter

Tiếp tục đọc “Giáo dục cho trẻ dân tộc thiểu số: Bất cập và cản trở”

Human rights top of agenda in Việt Nam

VNN – November 23, 2023 – 17:16

What is more impressive is that some EM groups with a population of fewer than 1,000 have had a say in the legislative body.

EM deputies from Cao Bằng Province in their meeting with the president in 2022. — VNA/VNS Photo Thống Nhất

HÀ NỘI — Ethnic minorities’ (EM) representation in the National Assembly (NA) is a fundamental tenet of Việt Nam’s political doctrine; the country has spared no effort in ensuring they are presented from the top.

Tiếp tục đọc “Human rights top of agenda in Việt Nam”

Nhuộm chàm ở thung lũng Khói xanh và 3 cô gái Sín Chải

CODET HANOI 23/11/2023 11:58 GMT+7

TTCT Ở nơi kỹ thuật cắt may hiện đại và kỹ thuật nhuộm chàm cổ xưa gặp nhau.

Tháng 11 này, những người đến xem triển lãm Khói xanh của ba cô gái Sín Chải (Sa Pa) với các nhà thiết kế, học viên tại Trường London College Design & Fashion (LCDF) đã được chứng kiến một sự kết hợp duyên dáng giữa hiện đại và truyền thống trên những sản phẩm có hiệu ứng thị giác và tính ứng dụng cao.

Thế hệ trẻ Mông vùng Tây Bắc đất nước đã tiếp nhận kỹ thuật hiện đại và các nhà thiết kế trẻ đã khám phá những tinh tế tiềm ẩn trong chất liệu vải lanh bản địa, trong kỹ thuật nhuộm chàm, thêu, xe sợi, vẽ sáp ong

Đằng sau những sản phẩm đó, điều gì đã và đang diễn ra?

Nguyễn Thị Phương Mai và Nguyễn Bình Đức là những người thuộc thế hệ 8X tại Hà Nội, một người là kiến trúc sư, một người làm công nghệ và viết văn.

Nhiều năm trước, trong một lần leo Fansipan, vợ chồng họ gặp anh Vàng A Chư lúc đó đang làm trưởng đội porter dẫn đoàn leo Fansipan. Người thủ lĩnh porter ấy đã gây ấn tượng mạnh đến mức Mai – Đức tìm tới tận nhà Vàng A Chư tại bản Sín Chải, xã San Sả Hồ, Sa Pa.

Tiếp tục đọc “Nhuộm chàm ở thung lũng Khói xanh và 3 cô gái Sín Chải”

Soldiers teach special classes for ethnic people in Tây Nguyên

VNN – November 11, 2023 – 08:09

The classes not only help Jrai ethnic people in the village learn to read and write, but also contribute to raising people’s awareness and responsibility in protecting the national borders.

Many JRai students have to bring their children to literacy classes. — VNA/VNS Photo

GIA LAI — Border soldiers in the Tây Nguyên (Central Highlands) province of Gia Lai are assuming the role of teachers to eliminate illiteracy among local ethnic people. 

The residential area of Suối Khôn in the border commune of Ia Mơ, Chu Prông District has 561 residents of the Jrai ethnic minority group, with most of them being very poor.

Currently, there are 71 illiterate people, accounting for 10 per cent of the area’s population.

Ia Lốp Border Guard Station opened classes to teach people and the soldiers are their teachers.

The classes not only help Jrai ethnic people in the village learn to read and write, but also contribute to raising people’s awareness and responsibility in protecting the national borders.

To get to Suối Khôn Residential Area, it takes more than two hours to travel from the city of Pleiku to Ia Pier Commune, then through a dirt road of more than ten kilometres full of mud and slush.

Lieutenant Colonel Nguyễn Văn Thành, secretary of the station’s Party Committee, said that there were 71 Jrai ethnic people who were illiterate, of which 45 people wanted to learn.

The station’s leaders decided to open classes to teach the illiterate people.

Since earlier this year, Ia Lốp Border Guard Station has organised two four-month literacy classes for the Jrai ethnic minority with 25 students.

The teachers are soldiers including Lieutenant Colonel Vũ Văn Hoàng, who teaches math, and Captain Nguyễn Văn Luân, who teaches Vietnamese language.

The entire programme uses literacy learning materials compiled by the Ministry of Education and Training.

The classes, which take place three evenings per week, received the professional support of Hoàng Hoa Thám Primary School in neighbouring Ia Piơr Commune.

Captain Nguyễn Văn Luân said that the journey of mobilising people to come to class encountered many hardships.

“The weather conditions here are very harsh. People mainly work in agriculture and their lives are very difficult,” Luân said.

“Ethnic minorities often feel an inferiority complex and have low self-esteem so they are timid in communication,” Luân said.

“Therefore, we had to go to each household to mobilise and encourage them to boldly come to class,” the captain said.

Soldiers cum teachers of Ia Lốp Border Guard Station come directly to local residents’ houses to urge them to attend literacy classes. — VNA/VNS Photo

Getting people to come to school was difficult, and maintaining class size was even more difficult.

Lieutenant Colonel Vũ Văn Hoàng said that the classes started in the evening, but in the afternoon the teachers had to go to each house to remind people of the class.

Because the students’ ages ranged from 16 to 60, organising classes and teaching methods must be flexible, especially during the crop season. Students have to work hard during the day so many of them cannot attend classes in the evening, said Hoàng.

“So to maintain the classes, the border guard soldiers had to come to help people with farm work or take care of their children to help them feel secure and focus on their studies,” said Hoàng.

Change of life

Kpui H’Lép, 27, is one of the outstanding students. After only four months of studying, she was able to read and write fluently.

H’Lep happily said: “Before, I was illiterate, very self-conscious and shy. I was always oppressed when doing business and criticised when doing housework.”

“But now it is different. I learned how to read and calculate. I thanked the teachers for helping me and other people in the village to have a better life,” she said.

Another student, Rơ Lan H’Cúc, 26, residing in Sâm Village, Ia Piơr Commune, has a two-year-old daughter whom she has to carry to evening classes.

Rơ Lan H’Cúc often sits at the back of the class but is very diligent and serious.

“I regretted not being literate earlier. Now I have the opportunity to learn many things from teachers. The teachers not only taught us how to read and write but also gave us books, pens, babysitting and farming instructions,” Rơ Lan H’Cúc said.

“I am very grateful to the teachers,” she said.

Suối Khôn residential area was formed in 2003. Most of residents are the Jrai ethnic minority.

Since its formation until now, this residential area has not yet received basic investment in electricity, roads, and schools, and people haven’t fully benefited from social security policies.

The reason is because this land belongs to the administrative boundaries of Ia Mơ Commune but the population is managed by another commune, Ia Piơr Commune.

Hà Văn Tin, vice chairman of the People’s Committee of Ia Piơr Commune, Chu Prông District, said that the authorities of Ia Piơr and Ia Mơ communes and the people in the area hoped that the competent authorities would soon allow the establishment of Khôl Village under Ia Mơ Commune according to a project since April 2022.

This is a condition for Suối Khôn Residential Area to be better managed and develop in the future, Tin said. — VNS

Soldiers of the Ia Lốp Border Guard Station teach literary classes for JRai ethnic minority people. — VNA/VNS Photo

Trước khi gọi nhau lên Tây Bắc, hãy hiểu những người điêu khắc núi…

NGUYỄN THU QUỲNH – 30/09/2020 02:09 GMT+7

TTCT – Cái bụng anh thương em nhiều như lá rừng, em không có lòng thì thôi, có lòng thì về ta ở với nhau một đêm. Em không có lòng thì thôi, có lòng thì về, ta ở với nhau một ngày”.

Những thửa ruộng bậc thang ở Hoàng Su Phì (Hà Giang). Ảnh: Huy Thọ  

Sau những ngày tù cẳng, chán phố thị bêtông bít bùng, người miền xuôi thèm ít không khí thanh sạch và cảnh trí mới mẻ. Nhưng đi đâu? Ngắm mãi những cánh đồng, bờ biển miên man phẳng lặng cũng nhạt. Thế là, người người gọi nhau đi săn những đường nét thật mới mẻ của núi của đồi, với những đèo gấp khúc giăng mây phủ, đột ngột lên cao rồi bất ngờ hẫng xuống, mở ra hết cổng trời này đến cổng trời khác.

Tháng Chín, tháng Mười, người ta lại rủ nhau khám phá những bức tranh miền núi đượm nắng rót vàng như mật ong, những thửa ruộng bậc thang óng ả, uốn lượn mải miết mà dễ chẳng có khung hình nào đóng vừa.

Tiếp tục đọc “Trước khi gọi nhau lên Tây Bắc, hãy hiểu những người điêu khắc núi…”

“Chàng hiệp sỹ núi rừng” Hoàng Hoa Trung: Dấn thân vì điều tốt đẹp cho trẻ em bản xa

Báo đầu tưThanh Hương – 29/01/2023 08:08

Không có khó khăn nào làm khó hành trình thiện nguyện được xác định là trọn đời của “chàng hiệp sỹ núi rừng” Hoàng Hoa Trung.

Những “bữa cơm kẹp con chữ”

Cuối tháng 11/2022, sáng kiến “Hệ sinh thái nuôi em” của Hoàng Hoa Trung đã được trao giải A Cuộc thi Sáng kiến vì cộng đồng. Lời nhận xét “là một trong những chương trình thiện nguyện hướng tới trẻ em vùng cao, vùng sâu, vùng xa có phương thức hoạt động giàu tính sáng tạo, tính lan tỏa cao, minh bạch và đã triển khai trong thời gian dài, mang lại hiệu quả quan trọng” khiến Trung thêm phấn trấn.

Ở tuổi 32, Hoàng Hoa Trung vẫn tràn đầy nhiệt huyết như khi 17 tuổi – lúc bắt đầu bước vào hoạt động thiện nguyện, khi lần đầu tận mắt nhìn thấy những lớp học cắm bản được dựng tạm bợ bằng tranh, tre, nứa, lá; thấy nhiều em học sinh không thể đến trường; thấy hình ảnh các cô giáo mỗi sáng đi mấy cây số đường rừng gọi từng em đi học…

Tiếp tục đọc ““Chàng hiệp sỹ núi rừng” Hoàng Hoa Trung: Dấn thân vì điều tốt đẹp cho trẻ em bản xa”

Ngày mới Chen – Chự – Hồ

 Chủ nhật, 01/01/2023 | 14:25 GMT+7

baophutho.vnChen- Chự – Hồ là ba bản người Dao nằm cheo leo cuối dãy núi Tu Tinh, nhìn xuống dòng suối Cái cuộn chảy và những dãy núi sừng sững như cột chống trời. Đây là ba bản cao và xa nhất, cách trung tâm xã Yên Sơn (huyện Thanh Sơn) gần 20km. Từng là địa bàn “sơn cùng, cốc thẳm”, lọt thỏm giữa bạt ngàn rừng, biệt lập với các thôn bản khác bởi giao thông cách trở nhưng nhờ Chương trình mục tiêu Quốc gia phát triển kinh tế- xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, nhất là từ khi triển khai chương trình xây dựng nông thôn mới, Chen – Chự – Hồ đã ngày một đổi thay.

Đường từ bản Dao về trung tâm xã được mở rộng và trải nhựa, thuận lợi cho việc đi lại, giao thương, phát triển kinh tế – xã hội của người dân. Tiếp tục đọc “Ngày mới Chen – Chự – Hồ”

Traditional forest ritual protects Mother Nature

VNN – May 03, 2023 – 08:35

RITUAL: Under shaggy vines, Sui Dơih (centre) – the celebrant – prepares offerings including a roasted pig, grilled meat, wine, chicken liver and a piece of raw pork.

For ethnic minorities in the Tây Nguyên (Central Highlands) and mountainous regions across the country, the forest does not simply refer to materials and resources, but also a broad spiritual culture.

Forest worship practices have existed in the consciousness and life of ethnic minorities for a long time, featured in local ceremonies and festivals based on concepts of the universe and animism and represented by sacred forest gods.

Among them is the religious practice of cúng rừng (forest god worship) of the Jrai community in the Central Highlands province of Gia Lai. The event is a major tradition showing attachment to Mother Nature. Tiếp tục đọc “Traditional forest ritual protects Mother Nature”

Nụ cười mùa Roya Haji

25/06/2023 – 08:42

AGO – Bà con nhiều làng Chăm tỉnh An Giang sống dọc theo dòng Hậu Giang hiền hòa, cũng mang tính cách hiền hòa, chất phác như phù sa. Một mùa Tết chịu tuổi (Roya Haji) sắp về, phủ đầy ước vọng bình yên, hạnh phúc, may mắn ở từng mái nhà, từng thánh đường, trong từng nụ cười…

Trong nắng chiều, Thánh đường Masjid Al Ehsan (xã Đa Phước, huyện An Phú) bàng bạc một màu cổ tích, như trong chuyện “Nghìn lẻ một đêm”.

Tiếp tục đọc “Nụ cười mùa Roya Haji”

Một ngày của Nâu

04/06/2023 – 07:51

AG –   Nâu là tên tôi đặt cô ngựa 10 tuổi của ông Chau Da, ở ấp Vĩnh Lập, xã Vĩnh Trung (TX. Tịnh Biên, tỉnh An Giang). Hôm tôi về xứ núi, Nâu đã có một ngày làm việc rất vất vả, trong cái nắng hầm hập hè biên giới, thi thoảng lại chuyển sang lâm râm những giọt mưa đầu mùa…

Sáng sớm, ông Chau Da đưa Nâu ra khỏi nhà, bắt đầu hành trình mưu sinh quen thuộc. Tiếng vó ngựa lộc cộc lạc lõng giữa dòng xe cộ hiện đại. Tuy nhiên, với người dân xã Vĩnh Trung, hình ảnh này đã quen thuộc vô cùng, bởi vì đây là nơi duy nhất trong tỉnh An Giang có tập tục nuôi ngựa kéo xe, phần lớn do đồng bào dân tộc thiểu số Khmer duy trì mấy chục năm nay.

Tiếp tục đọc “Một ngày của Nâu”

Nậm Củm bây giờ có khác xưa?

BDT – Sỹ Hào – 15:30, 19/03/2021

Sau 7 năm, chúng tôi mới có dịp trở lại Nậm Củm, một trong 5 bản có đồng bào dân tộc Mảng sinh sống tập trung của huyện Mường Tè (Lai Châu), nơi đã từng có việc: “nhà khá nhất bản chỉ có cây đu đủ”. Diện mạo Nậm Củm bây giờ đã mang sắc màu nông thôn mới, nhưng đời sống người dân cơ bản vẫn nghèo, nhiều tệ nạn vẫn còn âm ỉ …

>> Bài liên quan: Ở nơi nhà có cây đu đủ được coi là giàu nhất bản

Bản Nậm Củm nép mình bên dòng suối Nậm Sì Lường (Ảnh chụp ngày 1/3/2021)

Tiếp tục đọc “Nậm Củm bây giờ có khác xưa?”

Em vui – Một cách tiếp cận truyền thông mới

Tia sáng – 18/6/2023 – BẢO NHƯ

Ở trường tôi có em Cháng T.G 14 tuổi là một học sinh năng động, học tập tốt, ngoan và được các bạn trong trường bầu làm liên đội trưởng.

12 tập phim hoạt hình “Hành trình của Mỷ” được đông đảo các em chờ đón theo dõi.

“Ở trường tôi có em Cháng T.G 14 tuổi là một học sinh năng động, học tập tốt, ngoan và được các bạn trong trường bầu làm liên đội trưởng. Vậy mà chỉ sau dịp nghỉ tết Nguyên Đán, em G đã bỏ học để lấy chồng, một thanh niên cùng xóm. Nhà trường đã báo cáo chính quyền xã can thiệp nhưng em nhất quyết không đi học nữa để ở nhà lấy chồng. Một buổi chiều đầu năm, chúng tôi đến vận động em G đi học. Trước mái nhà em nhỏ bé, sân vườn ướt không có nổi một chỗ khô ráo để bước chân vào… Tôi hỏi ‘sao em không đi học’, em đáp ‘em cũng muốn học nhưng gia đình em bắt em lấy chồng’ vì con gái học nhiều làm gì, vì học thì cũng ăn ngô, không học cũng ăn ngô’”…

 “Lấy chồng từ thuở mười ba”, câu chuyện của giáo viên trong một xã của huyện Yên Minh, tỉnh Hà Giang kể lại cho chúng ta thấy, kết hôn trẻ em là một thực tế phổ biến ở nhiều tỉnh miền núi trong cả nước. Thậm chí, tỉ lệ tảo hôn ở một số tộc người như người H’mông, Cơ Lao, Mảng… vẫn lên tới 50%, các em đều rời bỏ ghế nhà trường sau khi kết hôn. 

Tiếp tục đọc “Em vui – Một cách tiếp cận truyền thông mới”