Thực trạng quản lý và sử dụng rừng ở Việt Nam ý nghĩa đối với các quyền và thị trường các-bon rừng trong tương lai

mkresourcesgovenance.org

Việt Nam đang đẩy mạnh triển khai các cam kết quốc tế về giảm phát thải khí nhà kính theo Công ước khung của Liên Hợp Quốc về Biến đổi khí hậu và Thỏa thuận Paris, với mục tiêu đạt phát thải ròng bằng “0” vào năm 2050 do Thủ tướng Chính phủ công bố tại COP26. Trong chiến lược đó, rừng được xác định là một trong những trụ cột quan trọng nhất nhờ vào khả năng hấp thụ và lưu giữ các-bon tự nhiên, đồng thời có tiềm năng hình thành thị trường các-bon rừng – một cơ chế tài chính mới nhằm thúc đẩy bảo vệ và phát triển rừng theo hướng bền vững.

Hiện nay, Cục Lâm nghiệp và Kiểm lâm đang chủ trì xây dựng Nghị định về các-bon rừng và Bộ tiêu chuẩn các-bon rừng quốc gia, nhằm tạo nền tảng pháp lý thống nhất cho đo đạc, thẩm tra, chứng nhận và giao dịch tín chỉ các-bon từ rừng. Mặc dù sau hơn ba thập kỷ bảo vệ và phát triển rừng, Việt Nam đã đạt được nhiều kết quả đáng kể, hệ thống pháp luật hiện hành vẫn thiếu các quy định cụ thể về quyền các-bon rừng — bao gồm quyền sở hữu, quyền giao dịch, quyền định đoạt và quyền hưởng lợi từ kết quả giảm phát thải. Những khoảng trống này đặt ra nhiều câu hỏi cho các nhà hoạch định chính sách và các chủ rừng, đặc biệt trong giai đoạn chuẩn bị vận hành thị trường các-bon.

Trong bối cảnh đó, Mạng lưới Nghiên cứu Chính sách tổ chức webinar “Thực trạng quản lý và sử dụng rừng ở Việt Nam – Ý nghĩa đối với các quyền và thị trường các-bon rừng trong tương lai” nhằm phân tích và thảo luận các vấn đề nêu trên.

Webinar tập trung vào các nội dung:

  • Phân tích thực trạng quản lý và sử dụng rừng tại Việt Nam, bao gồm cấu trúc quyền của các nhóm chủ rừng và các vấn đề pháp lý liên quan.
  • Làm rõ khái niệm và nội hàm của quyền các-bon rừng, bao gồm các rủi ro, khoảng trống pháp lý và tác động tới các chủ thể khác nhau.
  • Thảo luận các hàm ý chính sách cho thị trường các-bon rừng, trong bối cảnh Việt Nam chuẩn bị ban hành Nghị định và Bộ tiêu chuẩn các-bon rừng.

Khi rừng cộng đồng chưa thực sự thuộc về cộng đồng

Với anh chị em đồng bào thiểu số ở rừng núi của chúng ta, rừng là cha, là mẹ và là đấng rất mực thiêng liêng. Có lẽ không có ai hiểu rừng và yêu rừng bằng họ. Mấy ngàn năm nay, con cháu của 50 người con theo mẹ Âu Cơ lên núi đã duy trì danh tiếng gìn giữ và phát triển rừng rất tốt. 

Nay chúng ta đã có luật để cộng đồng (dân tộc thiểu số) làm chủ rừng, thì hãy để cộng đồng làm chủ rừng thật sự, thay vì “cộng đồng làm chủ, Nhà nước quản lý”, và Nhà nước cho doanh nghiệp phá rừng làm “dự án” mà không hỏi ý kiến của cộng đồng chủ.

Các cộng đồng dân tộc thiểu số đã là chủ rừng mấy ngàn năm nay, vậy chúng ta hãy tôn trọng truyền thống lâu đời đó.

PTH

  • Vi Chring: Khi rừng cộng đồng chưa thực sự thuộc về cộng đồng
  • Làm gì để cộng đồng thực sự thành chủ rừng, được hưởng lợi từ rừng?
  • Nhìn lại mô hình cộng đồng tham gia quản lý rừng:
    Bài 1: Hiệu quả từ sự chung tay
    Bài 2: Nhiều vướng mắc trong giao rừng

***

Vi Chring: Khi rừng cộng đồng chưa thực sự thuộc về cộng đồng

nature.org – 15/10/2020

Vi Chring - khi rừng cộng đồng chưa thực sự thuộc về cộng đồng -  ThienNhien.Net | Con người và Thiên nhiên

Từ năm 2007, cộng đồng thôn Vi Chring (xã Hiếu, huyện Kon Plông, tỉnh Kon Tum) được giao quản lý, bảo vệ 808 ha rừng sản xuất là rừng tự nhiên. Gần 15 năm trôi qua, họ đã bỏ ra không ít công sức miệt mài canh giữ với niềm tin sẽ được hưởng lợi từ rừng. Thế nhưng, bên cạnh một số hỗ trợ tài chính từ các dự án phi lợi nhuận và từ chính phủ, nhân dân thôn Vi Chring vẫn chưa được khai thác bền vững để thực sự hưởng lợi từ rừng.

Trong khi đó, việc thu hồi 9,87 ha rừng cộng đồng Vi Chring để xây dựng đường dây 500 kV mạch 3 đã cho thấy số phận mong manh của các khu rừng cộng đồng. Một mặt, người dân không được tiếp cận với phần gỗ vốn thuộc về họ được khai thác từ hành lang an toàn điện, nhưng mặt khác, một doanh nghiệp lại được giao tận thu gỗ, để rồi ngang nhiên tận thu cả vào phần rừng nằm ngoài phạm vi cho phép.

Tiếp tục đọc “Khi rừng cộng đồng chưa thực sự thuộc về cộng đồng”

Hậu họa phá rừng tự nhiên: Lũ ngập tràn, hạn khô khốc

thanhnien.vn Trang Thy 06/11/2024 05:28 GMT+7

Rừng tự nhiên ở xã Phổ Cường (TX.Đức Phổ, Quảng Ngãi) bị chặt phá để trồng keo và bạch đàn. Những chu kỳ từ 4 – 5 năm với việc phát dọn – đốt trụi – trồng mới – khai thác cứ thế tiếp diễn khiến rừng bị ‘tổn thương’ nghiêm trọng.

Nước lũ vào nhà

Bão số 6 (Trà Mi) đã tan nhưng người dân Phổ Cường vẫn còn lo lắng bởi chưa hết mùa mưa. Họ lo mưa lớn nước lũ tràn vào nhà gây nhiều thiệt hại. Trong tâm trí của họ vẫn còn ám ảnh đêm mưa vào tiết cuối thu 4 năm trước. Đêm đó, mưa như trút nước. Nửa đêm, nước tràn vào nhà khiến chị Nguyễn Thị Tươi và người thân phải kê cao đồ đạc bởi nền nhà bị ngập sâu hơn 20 cm.

“Mấy đợt trước, nước chỉ ngập ngoài sân rồi vô nhà bếp. Đêm đó ngập cả nhà trên lẫn nhà dưới luôn. Nước ngập là do mưa lớn, rừng phía sau nhà không còn giữ nước như xưa và cả việc làm đường nữa. Tuyến đường trước nhà (đường liên xã từ thôn Mỹ Trang, xã Phổ Cường đi thôn Vĩnh An, xã Phổ Khánh, TX.Đức Phổ) như đê ngăn nước nên rất nhiều nhà bị ngập”, chị Tươi cho biết.

Hậu họa phá rừng tự nhiên: Lũ ngập tràn, hạn khô khốc- Ảnh 1.
Không có sông suối nhưng nhà của người dân ở thôn Mỹ Trang vẫn bị ngập

Tiếp tục đọc “Hậu họa phá rừng tự nhiên: Lũ ngập tràn, hạn khô khốc”

Nỗi đau của đất – 6 bài

***

Bời Lời vốn là tên của một vùng đất nằm ở phía Đông Nam của tỉnh Tây Ninh. Sau ngày giải phóng miền Nam được lấy để đặt tên cho một nông trường ở Trảng Bàng. Trải qua gần nửa thế kỷ, lớp lớp đất Bời Lời gian khó thuở xưa nay đã trở thành miền xanh cây trái bạt ngàn.

Chỉ có điều, lẩn khuất dưới màu xanh tưởng như bình yên và trù phú ấy dường như đang có một Bời Lời khác, chất chứa nhiều nỗi đau nhức nhối, ngay trên đồng đất.

Tiếp tục đọc “Nỗi đau của đất – 6 bài”

Đất lấn biển, giấc mơ chưa trọn của Đoàn Văn Vươn

NN – Thứ Bảy 21/06/2025 , 07:29

Đoàn Văn Vươn, nhân vật chính vụ cưỡng chế đất đai Tiên Lãng hơn 13 năm trước nói: Cả cuộc đời tôi gắn chặt với đất, cuối cùng gói lại trong một chữ cay.

Ký sự đời biển “bạc”…
Bi kịch sau những chiến công
Phận… mô hình
Nga Sơn dậy sóng

Trang trại Đoàn Văn Vươn bây giờ. Ảnh: Tùng Đinh.

 

Cống Rộc ngày trở lại

13 năm sau vụ cưỡng chế đất đai Tiên Lãng, tôi hẹn gặp ông Đoàn Văn Vươn, ông vui vẻ nhận lời và không quên dặn: Vẫn ngay chỗ ngày trước thôi, từ Cống Rộc rẽ vào độ trăm bước, vẫn thuộc xã Vinh Quang, huyện Tiên Lãng, Thành phố Hải Phòng.

Tiếp tục đọc “Đất lấn biển, giấc mơ chưa trọn của Đoàn Văn Vươn”

Ấm ức vì không được đứng tên tài sản nhà chồng

VNE – Thứ ba, 31/12/2024, 06:00 (GMT+7)

Vân Anh nói chưa bao giờ trải qua những cảm xúc dữ dội như khi mẹ chồng đưa tờ giấy “khước từ tài sản”, yêu cầu cô ký.

Trong cuộc họp gia đình cuối tháng 11, bố mẹ chồng Vân Anh tuyên bố sẽ cho con trai họ một mảnh đất với điều kiện chỉ đứng tên chồng cô để “tránh phức tạp pháp lý có thể xảy ra”.

Yêu cầu này khiến cô con dâu 36 tuổi “ngỡ ngàng, xấu hổ và cảm thấy ê chề như một kẻ bị phản bội”. Hơn 12 năm về làm dâu, cô thay mẹ chồng gánh vác mọi trách nhiệm trong nhà cũng như trong dòng họ. Khi ông bà ốm đau, Vân Anh cũng chăm lo chu đáo. Trước mặt họ hàng, mẹ chồng cô từng khẳng định “coi con dâu như con gái”.

“Tôi thấy mình bị hắt hủi. Đó cũng là lúc tôi biết mình phải sống cho bản thân nhiều hơn, không cần hy sinh thêm vì nhà chồng nữa”, bà mẹ hai con nói.

Ảnh minh họa
Ảnh minh họa
Tiếp tục đọc “Ấm ức vì không được đứng tên tài sản nhà chồng”

Investigating mass evictions at Cambodia’s world-famous Angkor Wat

Al Jazeera English – 24-7-2024

Cambodia’s Angkor Wat, or “City of Temples”, is the largest religious structure in the world.

A truly spectacular place, it is deeply revered across Cambodia and depicted on its flag as the defining image of the nation.

In 1992, UNESCO designated Angkor as a World Heritage Site.

The UN agency also affirmed it as a “living” site whose traditional communities were as important as the stones.

But now, locals accuse the Cambodian government of the mass forced eviction of thousands of people from those communities, while the government claims each one has voluntarily moved after settling illegally in Angkor. It also says the relocations are at UNESCO’s behest.

People & Power went to Cambodia to investigate.

Cổ Cò vạn dặm…

QUẢNG NAM ONLINE – QUỐC TUẤN – 17/06/2023 08:00 

Tuyến sông Cổ Cò đoạn qua Quảng Nam kỳ thực chỉ dài chưa đầy 20km, thế nhưng hành trình để dòng sông phục sinh sau bao năm vẫn nghe xa xôi như vạn dặm…

Khung cảnh thường thấy với các dự án dở dang bên dòng sông Cổ Cò chưa nạo vét xong. Ảnh: Q.T

Những lời hứa bỏ lại

Loáng một cái đã hết nửa năm 2023, thời gian cũng vùi vào cát những lời cam kết về tiến độ phục sinh dòng sông Cổ Cò.

Trong số những “lời hứa” mà các bên liên quan ký kết thực hiện vào một ngày cuối năm 2021, chỉ có việc bàn giao mặt bằng toàn bộ cầu Ông Điền là về đích vượt thời hạn. Phần còn lại, đã 6 tháng hoặc hơn một năm trôi qua nhiều “lời hứa” vẫn ngủ quên theo con nước của dòng sông này.

Thực ra, những động thái cố gắng lay thức nhịp thở của Cổ Cò vẫn luôn thường trực nhưng con đường thông dòng của sông cũng dùng dằng tựa như số phận thăng trầm trăm năm của Cổ Cò.

Tiếp tục đọc “Cổ Cò vạn dặm…”

Một số bất cập của pháp luật về giá đất do cơ quan nhà nước xác định

tapchicongthuong.vn

17/05/2023 lúc 13:30 (GMT) Theo dõi Tạp chí công thương trên 

TCCT ThS. Nguyễn Đắc Văn (Khoa Luật, Trường Đại học Đà Lạt)

Tóm tắt: 

Giá đất là một chế định pháp lý quan trọng trong Luật Đất đai 2013, sau một thời gian áp dụng, những quy phạm về giá đất do cơ quan nhà nước xác định đã bộc lộ nhiều hạn chế cần phải sửa đổi, bổ sung. Bài viết tập trung phân tích, đánh giá làm rõ thực trạng pháp luật về giá đất do cơ quan nhà nước xác định tại Việt Nam hiện nay, cũng như chỉ ra một số bất cập của quy định pháp luật về vấn đề này, từ đó đề xuất một số kiến nghị hoàn thiện pháp luật về giá đất.

Từ khóa: giá đất, pháp luật đất đai, bất cập và phương hướng hoàn thiện.

1. Đặt vấn đề

Giá đất là một chế định pháp lý quan trọng trong Luật Đất đai 2013, sau một thời gian áp dụng, những quy phạm về giá đất do cơ quan nhà nước xác định đã bộc lộ nhiều hạn chế cần phải sửa đổi, bổ sung như: giá đất quy định trong khung giá đất, bảng giá đất thường thấp hơn nhiều lần giá đất phổ biến trên thị trường; những nguyên tắc xác định giá đất chưa được tuân thủ nghiêm chỉnh do sự thiếu rõ ràng của pháp luật; quy định về các phương pháp định giá đất, về Hội đồng thẩm định giá còn nhiều bất cập… Thực trạng pháp luật này đặt ra nhu cầu cần nghiên cứu để làm rõ những hạn chế trong quy định hiện hành, từ đó đề xuất một số kiến nghị hoàn thiện pháp luật về giá đất. Bài viết phân tích thực trạng pháp luật về giá đất do cơ quan nhà nước có thẩm quyền xác định nhằm đáp ứng nhu cầu đó.

2. Một số vấn đề pháp lý về giá đất do cơ quan nhà nước xác định theo quy định của pháp luật đất đai hiện nay

2.1. Về xác định giá đất phù hợp với giá đất phổ biến trên thị trường của loại đất có cùng mục đích sử dụng đã chuyển nhượng

Tiếp tục đọc “Một số bất cập của pháp luật về giá đất do cơ quan nhà nước xác định”

Nhức nhối đất nông lâm trường ở Tây Nguyên – 2 bài

Nhức nhối đất nông lâm trường ở Tây Nguyên: [Bài 1] Dưới bóng ma ‘phát canh thu tô’ kiểu mới

NN – Thứ Ba 16/08/2022 , 10:41

Những hợp đồng khoán sản xuất thực chất vẫn theo kiểu phát canh thu tô ở tỉnh Đăk Lăk hệt như ‘bóng ma’ ám ảnh người nông dân nhận khoán suốt bao năm qua.

LTS: Doanh nghiệp ôm diện tích lớn đất đai màu mỡ nhưng hoạt động không hiệu quả, trong khi người dân liên kết nhận khoán phải chịu vô số các khoản thu. Mâu thuẫn, bất ổn đang ngày càng nhức nhối trên hàng vạn ha đất nông lâm trường ở Tây Nguyên.

Nông dân nhận khoán gánh hàng loạt các khoản thu ở Đăk Lăk. Ảnh: Minh Quý.
Tiếp tục đọc “Nhức nhối đất nông lâm trường ở Tây Nguyên – 2 bài”

Biển Quảng Ninh nổi sóng – 6 bài

Biển Quảng Ninh nổi sóng – [Bài 1]: Quả phao nổi, đời người chìm

Nông nghiệp – Thứ Tư 19/04/2023

Trên mặt biển Quảng Ninh sóng chỉ lăn tăn nhưng ẩn sâu là những ‘cơn sóng lớn’ của việc chuyển đổi phao xốp sang nhựa, của sự tha thiết muốn có sổ đỏ mặt nước.

Người dân Vân Đồn đang thay phao xốp bằng phao nhựa. Ảnh: Dương Đình Tường.

Tiếp tục đọc “Biển Quảng Ninh nổi sóng – 6 bài”

TPHCM qua 20 năm xây trường, mở lớp – 3 bài

TPHCM qua 20 năm xây trường, mở lớp – Bài 1: Dấu ấn tiên phong

SGGP – 10/04/2023 13:03 (GMT+7)

Nhờ “cú hích” từ Quyết định 02/2003/QĐ-UB ngày 3-1-2003 (Quyết định 02) của UBND TPHCM, mỗi đầu năm học, thành phố có thêm hàng chục ngôi trường mới đưa vào sử dụng, góp phần giải quyết nhu cầu về chỗ học, đồng thời tạo thêm điểm nhấn cho bức tranh chuẩn hóa trường lớp tại TPHCM.

Trường THCS Nguyễn Văn Tố, quận 10 được xây dựng theo mô hình tiên tiến hội nhập. Ảnh: HOÀNG HÙNG

Tiếp tục đọc “TPHCM qua 20 năm xây trường, mở lớp – 3 bài”

Nam Định ‘đổi thủy sản lấy công nghiệp’ – 4 bài

NN – Thứ Hai 27/03/2023 , 11:36 (GMT+7)

Nam Định ‘đổi thủy sản lấy công nghiệp’: [Bài 1] Thu hồi trắng gần 100ha đầm bãi làm kênh thoát nước khu công nghiệp

Gần 100ha đầm bãi nuôi trồng thuỷ sản của huyện Nghĩa Hưng bị thu hồi trắng làm kênh thoát nước thải khu công nghiệp. Nhiều hộ dân lo lắng mất kế sinh nhai.

Ông Vũ Đình Phú, xã Nghĩa Lợi (áo xanh), một trong số những hộ dân nhận được thông báo đơn phương chấm dứt hợp đồng thuê đầm bãi để làm Kênh thoát nước KCN rạng Đông.

LTS: Ngày 19/12/2018, UBND tỉnh Nam Định phê duyệt Quy hoạch Phát triển kinh tế thủy sản và Bảo vệ nguồn lợi thuỷ sản đến năm 2025, định hướng đến năm 2030 tại Quyết định số 2896. Tuy nhiên, chưa đầy 2 năm sau, ngày 10/7/2020, tỉnh Nam Định ban hành QĐ số 1645 về việc chấm dứt hiệu lực thi hành Quy hoạch nói trên. Người thay mặt UBND tỉnh ký ban hành cả hai Quyết định trên là ông Nguyễn Phùng Hoan, Phó chủ tịch UBND tỉnh Nam Định.

Đằng sau hai Quyết định này là số phận của hàng trăm hộ dân nuôi trồng thuỷ sản bị ảnh hưởng trực tiếp bởi họ đã đầu tư tiền bạc, công sức để khai phá, cải tạo vùng sình lầy, bãi triều hoang hoá… thành những đầm bãi trù phú, nhưng thời gian sử dụng chưa được bao lâu.

Tiếp tục đọc “Nam Định ‘đổi thủy sản lấy công nghiệp’ – 4 bài”

11 năm sau vụ cưỡng chế đất đai ở Tiên Lãng (Hải Phòng) ông Đoàn Văn Vươn giờ ra sao?

DV – Nhóm PV Thứ hai, ngày 20/02/2023 15:48 PM

Từng là người nổi tiếng trong vụ án cưỡng chế đất đai ở Tiên Lãng (Hải Phòng) hơn 10 năm trước, đến nay ông Đoàn Văn Vươn đang mở rộng đầu tư trang trại chăn nuôi vịt biển và trồng chuối bao tử để ổn định cuộc sống gia đình.

Những ngày đầu năm 2023, PV Báo Dân Việt về với khu đầm của ông Đoàn Văn Vươn ở Cống Rộc, xã Vinh Quang, huyện Tiên Lãng, Hải Phòng. Từ xa chúng tôi đã nghe tiếng vịt biển quang quác đòi ăn làm vui thêm khu đầm vắng lặng.

Đón chúng tôi bằng chiếc xe máy cà tàng, nhìn khuôn mặt tươi cười, khỏe mạnh của ông Đoàn Văn Vươn, chúng tôi biết ký ức của câu chuyện sóng gió gần 11 năm trước với ông đã trôi qua.

11 năm sau vụ cưỡng chế đất đai ở Tiên Lãng (Hải Phòng) ông Đoàn Văn Vươn bây giờ ra sao? - Ảnh 1.
ông Đoàn Văn Vươn tại trang trại nuôi vịt của gia đình. Ảnh NĐ

Tiếp tục đọc “11 năm sau vụ cưỡng chế đất đai ở Tiên Lãng (Hải Phòng) ông Đoàn Văn Vươn giờ ra sao?”