ĐẮK NÔNG:
Nhà máy điện phân nhôm đầu tiên Việt Nam ‘ì ạch’ cả thập kỷ
11/08/2024 | 05:30
TPO – Được kỳ vọng tạo bước ngoặt quan trọng cho ngành nhôm và công nghiệp phụ trợ, nhưng hơn 10 năm qua Nhà máy điện phân nhôm đầu tiên của Việt Nam vẫn chưa hoàn thành.
Đó là Nhà máy điện phân nhôm Đắk Nông, đặt tại Khu công nghiệp Nhân Cơ (xã Nhân Cơ, huyện Đắk R’lấp, Đắk Nông).
Dự án do Công ty TNHH Luyện kim Trần Hồng Quân làm chủ đầu tư, tổng mức đầu tư xây dựng trên 12.000 tỷ đồng. Đây là dự án Nhà máy điện phân nhôm đầu tiên Việt Nam, được kỳ vọng tạo bước ngoặt quan trọng cho ngành nhôm và công nghiệp phụ trợ.
Bên trong dự án Nhà máy điện phân nhôm Đắk Nông.
Cách đây hơn 10 năm (năm 2014), UBND tỉnh Đắk Nông và nhà đầu tư tổ chức lễ khởi công dự án rất hoành tráng. Nhà máy được xác định là mắt xích quan trọng kết nối chuỗi sản phẩm từ alumin (sản phẩm được sản xuất ra từ 2 nhà máy alumin Nhân Cơ – Đắk Nông, Tân Rai – Lâm Đồng) và công nghiệp phụ trợ, đáp ứng nhu cầu tiêu thụ nhôm trong nước.
Theo dự kiến, cuối năm 2016 nhà máy đi vào hoạt động, công suất từ 300.000 – 450.000 tấn nhôm/năm, doanh thu ước khoảng 1,35 tỷ USD/năm… Thế nhưng, đến thời điểm này nhà máy vẫn chưa hoàn thành.
UBND tỉnh Đắk Nông cho biết, dự án đã hoàn thiện xong phần xây dựng các hạng mục và hạ tầng kỹ thuật với tổng vốn đã đầu tư khoảng 2.100 tỷ đồng. Nguyên nhân dự án chậm tiến độ do gặp phải một số khó khăn, vướng mắc, chủ yếu do khách quan.
Cụ thể, dự án được hưởng chính sách ưu đãi đặc biệt theo Quyết định 822/2014 của Thủ tướng Chính phủ. Tuy nhiên, quá trình triển khai vẫn còn nhiều thông tin trái chiều, chưa rõ ràng về chính sách của dự án, gây bất lợi cho nhà đầu tư, cần có những Kết luận của Trung ương để đẩy nhanh tiến độ.
Trước thực trạng trên, UBND tỉnh Đắk Nông đã đề nghị Chính phủ, các bộ ngành Trung ương thống nhất chủ trương cho tỉnh xây dựng chính sách miễn tiền sử dụng cơ sở hạ tầng Khu công nghiệp Nhân Cơ (trong hàng rào Khu công nghiệp), trong thời gian được giao và cho thuê đất đối với Dự án Nhà máy điện phân nhôm; Thống nhất chỉ đạo thực hiện về cơ chế, chính sách áp dụng đối với Dự án theo Quyết định số 822 của Thủ tướng Chính phủ…
Dự án đã hoàn thiện xong phần xây dựng các hạng mục và hạ tầng kỹ thuật.
Ông Lê Văn Chiến – Phó Chủ tịch thường trực UBND tỉnh Đắk Nông – cho biết, dự án Nhà máy điện phân nhôm Đắk Nông đang gặp rất nhiều khó khăn, đúng nghĩa “vạn sự khởi đầu nan”. Đây là dự án đầu tiên của cả nước để phát triển điện phân nhôm.
Từ khi khởi công đến nay, dự án gặp nhiều gian nan, trắc trở như: Thiếu hồ sơ thủ tục; phần hàng rào khu công nghiệp Nhân Cơ (bao quanh nhà máy) bị sạt trượt nghiêm trọng; thời điểm nhà đầu tư nhập hệ thống thiết bị từ nước ngoài về thì vướng đại dịch COVID-19 nên chuyên gia không qua được…
“Chúng tôi chờ Trung ương hướng dẫn hoàn thiện các thủ tục đối với dự án. Tỉnh cũng nóng ruột, lo lắng cho dự án này. Bởi đây là dự án được kỳ vọng cho bước đột phá trong chuyển đổi cơ cấu kinh tế và nền công nghiệp điện nhôm của tỉnh. Tỉnh đang xúc tiến, làm thủ tục, nếu được Trung ương thông qua sẽ thực hiện gia hạn giấy phép đầu tư”, ông Chiến nói.
Huỳnh Thủy
***
Dự án điện phân nhôm xin hỗ trợ hàng nghìn tỷ đồng tiền điện
 |
TP – Theo thông tin từ Bộ Công Thương, do dự án chế biến alumin Nhân Cơ (Lâm Đồng) vẫn lỗ theo kế hoạch dự kiến là 4-5 năm, thời gian thu hồi vốn phải kéo dài 11-12 năm nên Bộ Công Thương đang tính toán, đề nghị Chính phủ hỗ trợ bù lỗ giá điện cho dự án xây dựng Nhà máy điện phân nhôm của Công ty TNHH Thương mại Trần Hồng Quân (Hà Nội) khoảng 490 tỷ đồng/năm.
Lý do hỗ trợ về giá điện với mức khoảng 4.900 tỷ đồng trong 10 năm vì đây là dự án thuộc diện đặc biệt ưu đãi đầu tư ở địa bàn khó khăn, được Nhà nước hỗ trợ đầu tư.
Cụ thể, Bộ Công Thương dự kiến đề nghị Chính phủ hỗ trợ giá điện cho nhà máy này với mức 5 cent/kWh. Tuy nhiên, với việc giá điện có thể tăng đến 9 cent/kWh theo lộ trình, tổng mức hỗ trợ ước tính có thể lên tới 120 triệu USD/năm. Điều này đồng nghĩa, nếu dự án được chấp thuận hỗ trợ trong 10 năm (từ 2016-2025), ngân sách sẽ phải hỗ trợ tổng số tiền lên tới 1,2 tỷ USD.
Theo thông tin của Bộ Công Thương, không những chỉ được hỗ trợ về giá điện, dự án xây dựng nhà máy điện phân nhôm của doanh nghiệp Trần Hồng Quân còn được hỗ trợ 1.200 tỷ đồng (khoảng 54 triệu USD) tiền giải phóng mặt bằng. Số tiền này sẽ được trừ vào tiền nộp ngân sách của doanh nghiệp sau khi hoạt động.
***
Dự án điện phân nhôm 15.480 tỷ đồng: Ì ạch tiến độ
VGPIPE – Được hưởng hàng loạt siêu ưu đãi về đất đai, thuế, điện… nhưng dự án đầu tư xây dựng Nhà máy điện phân nhôm Đắk Nông vẫn bị chậm tiến độ ít nhất thêm 2 năm nữa.
Đến tháng 10/2017, Dự án Nhà máy điện phân nhôm Đắk Nông vẫn vẫn ngổn ngang các hạng mục xây dựng
Ưu đãi “khủng” cho dự án “khủng”
Dự án Nhà máy điện phân nhôm Đắk Nông (Dự án điện phân nhôm) do Cty TNHH Luyện kim Trần Hồng Quân làm chủ đầu tư có tổng vốn đầu tư “khủng”: khoảng 15.480 tỷ đồng, tương đương 688 triệu USD. Đây là dự án sản xuất nhôm kim loại đầu tiên của Việt Nam, xây dựng trên địa bàn tỉnh Đắk Nông.
Theo Giấy chứng nhận đầu tư, Cty TNHH luyện kim Trần Hồng Quân được miễn thuế thu nhập doanh nghiệp 4 năm kể từ khi có thu nhập chịu thuế; Giảm 50% số thuế phải nộp trong 9 năm tiếp theo; Áp dụng mức thuế suất 10% trong 30 năm kể từ khi có thu nhập chịu thuế. Được miễn thuế nhập khẩu đối với hàng hóa nhập khẩu để tạo tài sản cố định cho dự án; Được miễn tiền thuê đất, sử dụng đất có hạ tầng trong suốt thời gian được giao và cho thuê đất; Được miễn tiền thuê mặt nước sử dụng mặt nước để phục vụ giai đoạn thi công xây dựng và giai đoạn vận hành dự án.
Ngoài ra, chủ dự án còn được hỗ trợ đầu tư xây dựng các hạng mục trong và ngoài hàng rào khu công nghiệp từ nguồn ngân sách trung ương. Đặc biệt, EVN chịu trách nhiệm đầu tư đồng bộ lưới điện mạch vòng 220 kV đến điểm đấu nối trạm biến áp của nhà máy; được áp dụng giá điện là 1.052 đồng/kW (chưa bao gồm thuế giá trị gia tăng, tương đương 5,0 cen /kwh) trong 10 năm đầu kể từ khi nhà máy đi vào hoạt động. Giá bán điện được điều chỉnh theo biến động của tỉ giá đồng/USD.
Theo tiến độ đề ra, cuối năm 2016 nhà máy này sẽ có mẻ nhôm đầu tiên với công suất 150 ngàn tấn nhôm/năm và năm 2019 sẽ hoàn thành xây dựng nhà máy giai đoạn 2 với công suất 450 ngàn tấn nhôm/năm, doanh thu dự kiến lên đến hơn 27 ngàn tỷ đồng/năm. Thế nhưng, đến tháng 10/2017 nhà máy vẫn ngổn ngang các hạng mục xây dựng, ngay cả việc lắp đặt thiết bị cho nhà máy cũng không diễn ra theo đúng kế hoạch.
Chủ tịch UBND huyện Đắk R’ Lấp Lê Văn Thị cho hay: Chính quyền kỳ vọng nhà máy đi vào hoạt động sẽ tạo công ăn việc làm cho lao động địa phương, nâng cao đời sống xã hội. Tuy nhiên, đến nay dự án mới chỉ đạt hơn 60% khối lượng.
Dự án chậm do… chờ hạ tầng?
Theo tìm hiểu, dự án đầu tư cơ sở hạ tầng Khu công nghiệp Nhân Cơ chủ yếu phục vụ dự án Nhà máy điện phân nhôm Đắk Nông, được Chính phủ chấp thuận chủ trương đầu tư và hỗ trợ vốn hơn 1.658 tỷ đồng từ nguồn ngân sách; trong đó, ngân sách trung ương là hơn 1.540 tỷ đồng, còn lại ngân sách địa phương 118 tỷ đồng. Tính đến cuối năm 2016 khối lượng thi công đạt giá trị khoảng 1.100 tỷ đồng.
Đáng chú ý, vào cuối năm 2016, trong 16 hạng mục của dự án đầu tư cơ sở hạ tầng Khu công nghiệp Nhân Cơ, mới chỉ có 5 hạng mục cấp bách được Thủ tướng cho phép chỉ định thầu để thực hiện. Các hạng mục còn lại chưa thể tổ chức đấu thầu để lựa chọn nhà thầu theo quy định do chưa được bố trí vốn tiếp.
Trao đổi với PLVN, ông Trần Hồng Quân, Chủ tịch Hội đồng thành viên Cty TNHH luyện kim Trần Hồng Quân cho biết: Việc dự án chậm tiến độ là do tỉnh Đắk Nông chưa hoàn thiện, chưa đảm bảo cơ sở hạ tầng theo cam kết. Địa phương không có đủ nguồn vốn nên xin lên trên, tuy Chính phủ đồng ý nhưng cấp chậm nên việc xây dựng hạ tầng bị chậm. “Trách nhiệm của tỉnh và trung ương là xây dựng, hoàn thiện hệ thống hạ tầng nhưng tới giờ có gì đâu, đường sá không, thoát nước không. Thử hỏi cơ sở hạ tầng như thế làm sao chúng tôi lắp đặt thiết bị mà chạy được”- ông Quân cho hay.
Khi được hỏi khi nào Dự án Nhà máy điện phân nhôm Đắk Nông mới có thể cho “ra lò” sản phẩm nhôm đầu tiên? Ông Quân nói rằng nếu địa phương cam kết bàn giao mặt bằng đúng hẹn thì dự kiến đến đầu năm 2019 nhà máy sẽ đi vào sản xuất và cho ra lô sản phẩm đầu tiên.
Liên quan đến việc hỗ trợ giá điện cho dự án, báo chí ngày 5/3/2016 dẫn lời một cán bộ của Bộ Công Thương cho biết, do Dự án chế biến alumin Nhân Cơ (Lâm Đồng) vẫn lỗ theo kế hoạch dự kiến là từ 4-5 năm, thời gian thu hồi vốn kéo dài từ 11-12 năm nên Bộ Công Thương tính toán, đề nghị Chính phủ hỗ trợ bù lỗ giá điện cho dự án Nhà máy điện phân nhôm của Cty TNHH Trần Hồng Quân khoảng 490 tỉ đồng/năm.
“Bộ tính toán đề nghị Chính phủ hỗ trợ giá điện cho nhà máy này là 5 cent (Mỹ)/kWh nhưng với mức giá điện như hiện nay (khoảng 7 cent/kWh) và còn có thể tăng đến 9 cent/kWh theo lộ trình và Quy hoạch phát triển điện VII tính trên mức tiêu hao điện của nhà máy này thì mức hỗ trợ có thể lên tới 120 triệu USD/năm. Và trong 10 năm dự kiến được trợ cấp (2016-2025), số tiền hỗ trợ là rất lớn. Số tiền hỗ trợ có thể lên đến 1,2 tỉ USD trong giai đoạn này”, vị này cho hay.
Nguồn: baophapluat
CVD 