Lộng hành “cát tặc” sông Hồng (4 kỳ)

Nhu cầu xây dựng tăng cao, việc khai thác cát trái phép đem lại lợi nhuận lớn. Vì vậy, với thủ đoạn bảo kê và lách luật tinh vi, cát tặc vẫn lộng hành không chỉ trên sông Hồng mà còn trên nhiều con sông khắp đất nước. Hành vi này không chỉ vi phạm pháp luật mà còn phá hoại môi trường, gây sạt lở nghiêm trọng và ảnh hưởng đến đời sống của người dân.

An An

***

Lộng hành “cát tặc” sông Hồng (Kỳ 1)

Những tháng cuối năm 2023, có nguồn tin cho chúng tôi biết: có tình trạng cát tặc diễn ra phức tạp, lộng hành trên sông Hồng. Quá trình tìm hiểu của nhóm phóng viên báo Thời Nay, thực tế vượt xa những thông tin ban đầu. Suốt dọc chiều dài sông Hồng từ Hà Nội ngược lên Vĩnh Phúc, xuất hiện nhiều điểm nóng hoạt động khai thác cát trái phép.

Thứ Năm, ngày 18/01/2024 – 15:20

Các tàu khai thác cát trái phép tại khu vực cầu Vĩnh Thịnh (Vĩnh Phúc) lúc 11 giờ 15 phút ngày 24/12/2023.
Các tàu khai thác cát trái phép tại khu vực cầu Vĩnh Thịnh (Vĩnh Phúc) lúc 11 giờ 15 phút ngày 24/12/2023.
Tiếp tục đọc “Lộng hành “cát tặc” sông Hồng (4 kỳ)”

Thượng nguồn suối du lịch Đà Nẵng bị cày xới vì nạn khai thác cát trộm

tuoitre.vn THANH NGUYÊN

Tại khu vực thượng nguồn sông Cu Đê (Đà Nẵng), một đoạn sông Bắc đang bị những kẻ trộm cát cày xới, xâm hại đến cảnh quan và môi trường tự nhiên.

Thượng nguồn suối du lịch Đà Nẵng bị cày xới vì nạn khai thác cát trộm - Ảnh 1.
Hình ảnh tại hiện trường bãi khai thác cát trái phép ở một đoạn sông Bắc (xã Hòa Bắc, huyện Hòa Vang, Đà Nẵng) – Ảnh: THANH NGUYÊN

Xe múc, phương tiện âm thầm đào trộm cát

Xã Hòa Bắc (huyện Hòa Vang) đang được xây dựng thành điểm du lịch sinh thái ở Đà Nẵng với nhiều con suối trong lành. Vào mùa hè, dòng sông Cu Đê và những con suối nằm ở thượng nguồn như sông Bắc thu hút đông đảo người dân và du khách đến vui chơi, nghỉ mát.

Tuy nhiên, một đoạn sông Bắc đang bị “cày xới” bởi các đối tượng khai thác cát lậu.

00:01:44

Xe múc đào trộm cát trên thượng nguồn sông Cu Đê ở Đà Nẵng, chính quyền nói gì? – Video: THANH NGUYÊN

Theo ghi nhận của Tuổi Trẻ Online, tình trạng khai thác cát trái phép ở khu vực này đã diễn ra được một thời gian.

Trước đó vào tháng 8-2024, phóng viên ghi nhận nhiều người đã đưa máy móc, xe tải tiến về khu vực sông Bắc (phía trên vũng Bọt) để múc trộm cát.

Các hoạt động khai thác cát trái phép này thường diễn ra vào ban đêm hoặc rạng sáng để tránh bị lực lượng chức năng phát hiện.

Theo ghi nhận, khoảng 22h, một người lái xe tải chở theo máy xúc tiếp cận đến điểm khai thác. Người này nhanh chóng xúc cát đổ đầy thùng xe tải dưới ánh sáng lờ mờ của chiếc đèn pin.

Đà Nẵng - Ảnh 2.
Hình ảnh khai thác cát trái phép trong đêm – Ảnh: THANH NGUYÊN

Trước khi chở cát rời đi, người này gom cát lại thành đống để thuận tiện cho việc khai thác lần tiếp theo.

Sau một thời gian, các hoạt động khai thác tạm ngưng khi nước suối dâng cao vào mùa mưa cuối năm 2024. Tuy nhiên, thời gian gần đây, việc khai thác cát trộm tái diễn ở khu vực này. Các đối tượng tiếp tục tuồn đi nhiều m3 cát, sỏi dọc bờ suối.

Hậu quả để lại là một đoạn bờ suối bị cày xới, biến dạng, nguy cơ làm thay đổi dòng chảy và tiềm ẩn nhiều nguy cơ sạt lở vào mùa mưa.

Tiếp tục đọc “Thượng nguồn suối du lịch Đà Nẵng bị cày xới vì nạn khai thác cát trộm”

A Thirst for Sand:

The rising demand for sand to resume post-pandemic growth drives unregulated and illegal sand mining in the Mekong River, where people living along its banks have lost their houses and fortunes to severe erosion.

By Le Dinh Tuyen, Pratch Rujivanarom, Teng Yalirozy and Lay Sopheavotey

mekongeye.com

One October morning in Vietnam’s Dong Thap province, 72-year-old Nguyen Thi Cam sat on the banks of the Mekong River, staring at dredgers hoovering up sand in the distance.

“My house was over there before,” she said, pointing to a raft floating about 50 meters from the riverbank.

“After running away from erosion twice, the house is now located here,” she said of the old, dilapidated building by the river, where the shore was jagged and looked as if it could collapse at any time.

For more than a decade, sand mining had eaten away at the foundations of Cam’s old houses. A 25-hectare islet where she used to source corn and vegetables had disintegrated too.

The insatiable hunger for sand has intensified in the Mekong region – the home to Cambodia, Laos, Myanmar, Thailand and Vietnam – in the past decade due to urbanization and growing construction sectors that promise development in these countries.

Many expressways are planned or have been built, especially in Cambodia and Vietnam, where road networks are seen as the main source of investment. Infrastructure projects – ranging from airports and ports to railways – will likely be revived in the post-Covid-19 pandemic era for economic recovery.

The demand for real estate is strong in Thailand as the growing number of middle-class seek new houses and condominium units, while the sector remains one of the most profitable investment opportunities.

Tiếp tục đọc “A Thirst for Sand:”

Đồng bằng sông Cửu Long: Cát không phép chiếm 86% thị trường

congan.com.vn

Thứ Ba, 20/12/2022 16:59  | Nguyễn Nhân

(CATP) Ngày 19-12 tại TP.Cần Thơ, Tổ chức quốc tế về bảo tồn thiên nhiên Việt Nam (WWF – Việt Nam) phối hợp với Báo Nông nghiệp Việt Nam tổ chức tọa đàm với chủ đề “Quản lý cát bền vững ở ĐBSCL và giải pháp nào cho tình trạng khan hiếm cát dưới góc nhìn chuyên gia và truyền thông” với sự tham gia các nhà quản lý, chuyên gia, cơ quan báo, đài. Tại đây, nhiều chuyên gia cho rằng không nên khai thác “cát biển” để làm nguồn vật liệu thay thế, bởi như vậy là chúng ta đang “cắt đứt đôi chân” của mình.

40% Diện tích đồng bằng sẽ biến mất?

Vùng ĐBSCL là một trong những khu vực kinh tế trọng điểm của Việt Nam, đóng góp 31,37% GDP ngành nông nghiệp, 50% sản lượng lúa, 65% sản lượng nuôi trồng thủy sản, 70% sản lượng trái cây, 95% lượng gạo xuất khẩu và 60% sản lượng cá xuất khẩu. Tuy nhiên, nơi đây đang chịu tác động mạnh do biến đổi khí hậu cùng các hiện tượng cực đoan như: hạn hán, xâm nhập mặn, sạt lở. Tình trạng khai thác cát quá mức đã làm gia tăng sạt lở bờ sông, ảnh hưởng không nhỏ đến đời sống người dân đồng bằng. Do đó, việc quản lý khai thác cát một cách hiệu quả và bền vững cần những giải pháp căn cơ và lâu dài.

Tiếp tục đọc “Đồng bằng sông Cửu Long: Cát không phép chiếm 86% thị trường”

The problem with our dwindling sand reserves: Sand and Sustainability: 10 Strategic Recommendations to Avert a Crisis,

UNEP.org

Report from UNEP, titled Sand and Sustainability: 10 Strategic Recommendations to Avert a Crisis,

Sand is the foundation of human construction and a fundamental ingredient in concrete, asphalt, glass and other building materials.

But sand, like other natural resources, is limited and its ungoverned extraction is driving erosion, flooding, the salination of aquifers and the collapse of coastal defences.

The United Nations Environment Programme (UNEP) has partnered with Kenyan spoken word poet Beatrice Kariuki to shed light on the problems associated with sand mining, part of a wider push towards a zero waste world.

“We must redouble our efforts to build a circular economy, and take rubble to build structures anew,” Kariuki says in a new video. “Because without new thinking, the sands of time will run out.”

https://youtube.com/watch?v=4yzOGcDCX9o%3Fenablejsapi%3D1%26origin%3Dhttps%253A%252F%252Fwww.unep.org

Sand is the second-most used resource on Earth, after water. It is often dredged from rivers, dug up along coastlines and mined. The 50 billion tonnes of sand thought to be extracted for construction every year is enough to build a nine-storey wall around the planet.

A 2022 report from UNEP, titled Sand and Sustainability: 10 Strategic Recommendations to Avert a Crisis, found that sand extraction is rising about 6 per cent annually, a rate it called unsustainable. The study outlined the scale of the problem and the lack of governance, calling for sand to be “recognized as a strategic resource” and for “its extraction and use… to be rethought.”

The report builds on UNEP research from 2019 that found increasing demand for sand, which saw a three-fold growth over 20 years, had caused river pollution and flooding, while also shrinking aquifers and deepening droughts.

UNEP has identified solutions to the problems linked to sand mining, including the creation of legal frameworks for sand extraction. There is also a need to develop a circular economy for sand and other building materials, accurately map and monitor sand resources, and restore ecosystems damaged by sand mining.

Recycling construction material from demolition sites and developing the potential of ore-sand are two simple ways to reduce the consumption of new sand, while contributing to global circular economy ambitions, the Sand and Sustainability report found. Ore-sand is a by-product of mineral processing designed for construction and industrial application that reduces the production of mine tailings and potentially provide an alternative source of sand.

To fight the pervasive impact of pollution on society, UNEP launched #BeatPollution, a strategy for rapid, large-scale and coordinated action against air, land and water pollution. The strategy highlights the impact of pollution on climate change, nature and biodiversity loss, and human health. Through science-based messaging, the campaign showcases how transitioning to a pollution-free planet is vital for future generations.

The Mekong Delta is drowning in ‘sand debt’ – it urgently needs a sand budget

thethirdpole.net

With data on the flow of sand from the upstream Mekong and the amount being extracted, scientists can now calculate how much sand can be mined without further harm to Vietnam’s Mekong Delta

<img src="https://www.thethirdpole.net/content/uploads/2022/12/Dredged-sand-transported-in-Mekong-Delta_Alamy_HFPKCG-scaled.jpg&quot; alt="

Dredged sand is transported in the Mekong Delta, Vietnam. The Mekong Delta is sinking due to unsustainable sand mining and the impacts of upstream dams. (Image: Josef Kubes / Alamy)

“>

Dredged sand is transported in the Mekong Delta, Vietnam. The Mekong Delta is sinking due to unsustainable sand mining and the impacts of upstream dams. (Image: Josef Kubes / Alamy)

Marc Goichot

December 7, 2022

Many people will be familiar with the dread when your income no longer covers your expenses; when you’ve exhausted your savings and are sinking ever deeper into debt. In the Mekong Delta, a similar downward spiral is happening. But it’s not the delta’s finances that are draining away – it’s the sand that sustains it. Not its economic stability that is being undermined, but its very foundations.

The Mekong is literally drowning in ‘sand debt’: far more sand is being removed than is being replenished. Without a budget setting out how much sand can be extracted sustainably, this debt will turn into disaster.

If you only look at the headline figures, all seems well with Vietnam’s Mekong Delta and the connected Dong Nai Delta – home to a combined 40 million people, growing cities, thriving economies, and a major regional rice bowl and seafood source. But a closer look reveals some real cause for alarm. The Mekong Delta is sinking. Saltwater is intruding ever further inland. The water table is dropping. All these come with significant costs to communities and nature, as infrastructure, livelihoods and the survival of species are negatively affected.

house collapse due to Mekong delta erosion

RECOMMENDEDAs the Mekong delta washes away, homes and highways are being lost

Tiếp tục đọc “The Mekong Delta is drowning in ‘sand debt’ – it urgently needs a sand budget”

In Vietnam’s Mekong Delta, sand mining means lost homes and fortunes

mekongeyeResidents of the Mekong Delta are seeing houses tumble into rivers and livelihoods disappear due to erosion driven by sand mining

Local government workers use sandbags to fill in areas of subsidence along the Hau River in Chau Phu district, An Giang province, Vietnam (Image: Dinh Tuyen)

Dinh Tuyen – July 5, 2022

Editor’s note: In light of increasingly volatile seasons, the unquantified effects from hydropower, and continued sand mining, mainland Southeast Asia finds itself combating ever more mercurial sandbanks. For the highly populated Mekong Delta region of Vietnam, homes being washed away has become a regular facet of the wet season. But the effects of overdevelopment on the Mekong are felt across the Mekong basin. In Cambodia, the recent consequences have been stark: in May, Vannak Si and Bun Thoeun Srey Leak, both 12, died when a bank gave way in Kandal province, on the border with Vietnam. As the land beneath river-dwellers’ feet becomes ever more unstable, the sand mining and concrete industry defy solutions, as mainland Southeast Asia continues with breakneck development.

When a riverbank subsided and gave way four years ago, Tran Van Bi’s house collapsed into a river in Vietnam’s Mekong Delta. Everything his family had accumulated over 32 years was gone in an instant.

Tiếp tục đọc “In Vietnam’s Mekong Delta, sand mining means lost homes and fortunes”

Hết cát – Thử thách sống còn cho Đồng Bằng Sông Cửu Long

Thanh NiênKhi nhu cầu về cát ở ĐBSCL càng lớn, dự báo lên tới hàng trăm triệu mét khối/năm thì việc quản lý, khai thác cát bền vững, hạn chế tác động môi trường, ảnh hưởng đến người dân là bài toán vô cùng nan giải.

1

Dưới cơn mưa tầm tã trắng cả sông Hậu, những xáng cạp khai thác cát vẫn gầm rú như những con quái vật làm náo động đoạn sông giáp ranh giữa tỉnh Vĩnh Long và TP.Cần Thơ. Mỗi khi chiếc cần cẩu vươn dài như một cánh tay khổng lồ quăng gầu sắt xuống sông, sóng nước tung tóe như một vụ nổ mìn. Tiếng động cơ rú lên, khói đen phả ra, từng gầu cát được cần cẩu lôi lên khỏi mặt nước, từ từ di chuyển sang ngang rồi há miệng nhả cát vào khoang của những chiếc xà lan đậu cặp bên. Ngay khi chiếc xà lan đầy khẳm cát, nhổ neo rời đi, lập tức một chiếc xà lan khác đang sắp tài gần đó lại thế chỗ “ăn cát”. Quanh khu vực mỏ cát, hàng chục chiếc xà lan khác đang neo chờ tới lượt. Cách đó chừng trăm mét là cồn Sơn, một cù lao nằm giữa sông Hậu, thuộc quận Bình Thủy, TP.Cần Thơ. Phía đuôi cồn, người dân đã đóng một hàng cọc dài hệt như một bức tường để ngăn sạt lở.

Tiếp tục đọc “Hết cát – Thử thách sống còn cho Đồng Bằng Sông Cửu Long”

Con sông quan trọng nhất Đông Nam Á đang đi vào vùng nước lạ

mekong-cuulong.blogspot.com

Southeast Asia’s most critical river is entering uncharted waters
Stefan Lovren – Bình Yên Đông lược dịch

National Geographic – January 31, 2020

Không ảnh, chụp ngày 28 tháng 10 năm 2019, cho thấy khúc sông Mekong dài 185 miles từ đập Xayaburi ở Lào.   Đáy sông khô cạn ở hạ lưu đập đã khuấy động sự phản đối  của các nhà bảo tồn và dân làng dựa vào hệ sinh thái đa dạng để sinh sống.

Dòng sông nầy đã nuôi dưỡng nhiều nền văn minh hàng ngàn năm.  Ngày nay, nó đang khô cạn, bị tấn công bởi việc xây đập, đánh bắt bừa bãi, và khai thác cát.

PHNOM PENH, CAMBODIA – Nhiều tháng trước, một con cá heo Irrawaddy hiếm hoi bị vướng vào lưới và mất phương hướng ở rất xa nơi cư trú thông thường ở đông bắc Cambodia trên sông Mekong đang vùng vẫy ở Đông Nam Á (ĐNA).  Các nhà bảo tồn đang tranh đua để đưa ra một kế hoạch giúp cho loài cá sắp tuyệt chủng trước khi quá trễ, nhưng thời gian không còn bao lâu. Tiếp tục đọc “Con sông quan trọng nhất Đông Nam Á đang đi vào vùng nước lạ”

Sand mining in the Mekong Delta revisited – current scales of local sediment deficits

Nature.com

Abstract

The delta of the Mekong River in Vietnam has been heavily impacted by anthropogenic stresses in recent years, such as upstream dam construction and sand mining within the main and distributary channels, leading to riverbank and coastal erosion. Intensive bathymetric surveys, conducted within the Tien River branch during the dry and wet season 2018, reveal a high magnitude of sand mining activities. For the year 2018, an analysis of bathymetric maps and the local refilling processes leads to an estimated sand extraction volume of 4.64 ±± 0.31 Mm33/yr in the study area, which covered around 20 km. Reported statistics of sand mining for all of the Mekong’s channels within the delta, which have a cumulative length of several hundred kilometres, are 17.77 Mm33/yr for this period. Results from this study highlight that these statistics are likely too conservative. It is also shown that natural sediment supplies from upper reaches of the Mekong are insufficient to compensate for the loss of extracted bed aggregates, illustrating the non-sustainable nature of the local sand mining practices.

Introduction

Anthropogenic stresses, such as groundwater extraction, river training, construction and operation of hydropower infrastructure as well as sand mining play an important role in the future evolution of the world’s largest river deltas1, https://doi.org/10.1038/516031a Tiếp tục đọc “Sand mining in the Mekong Delta revisited – current scales of local sediment deficits”

Krông Nô – tiếng kêu cứu từ dòng sông chảy ngược

14-10-2019

TTO – Hơn 10 năm trước, Krông Nô (sông Bố – một trong hai nhánh của dòng sông chảy ngược Sêrêpốk) còn uốn lượn êm đềm, cấp nước cho các ruộng đồng, làng xóm. Từ ngày có thủy điện, “cát tặc” lộng hành, dòng sông bị đục khoét, phình to hàng trăm mét, ruộng đất của dân theo đó lở ầm ầm xuống sông…

Hiện tại, dù tỉnh Đắk Nông đã có chủ trương nghiêm cấm khai thác, tác động tại 19 khu vực sạt lở nghiêm trọng trên chiều dài gần 10km dọc sông Krông Nô. Nhưng xuôi dòng, phóng viên Tuổi Trẻ vẫn chứng kiến hàng trăm điểm bị đục khoét, xói lở, phình to.

Nhiều người dân đã phải chấp nhận bán đi mảnh ruộng của mình vì không ngăn nổi lòng tham của “cát tặc”. Tiếp tục đọc “Krông Nô – tiếng kêu cứu từ dòng sông chảy ngược”

Sông Hồng biến dạng trong cơn đói cát

VNE – Biểu tượng của cả nền văn minh đang teo nhỏ trước sự lộng hành của tội phạm.

“Sông Hồng” là tên một nền văn minh của người Việt. Họ đã tạo dựng những nhà nước đầu tiên, hoàn thiện kết cấu xã hội, bồi đắp nền văn hóa và hình thành tập quán lao động quanh dòng chảy đỏ phù sa này, trước khi mở rộng xuống phía Nam.

Suốt nhiều thế kỷ, những người Việt vùng châu thổ mang thói quen cầu xin sông Hồng điều họ cần. Khắp một dải đồng bằng, từ Bạch Hạc (Phú Thọ), Lảnh Giang (Hà Nam) cho đến Nhật Tân, Xuân Trạch (Hà Nội), trung tâm của các nghi thức tín ngưỡng là múc và rước nước sông Hồng. Dòng sông, nhân cách hóa qua các vị thủy thần, được đề nghị giúp đỡ phần lớn hoạt động sản xuất, thương mại, an ninh quốc gia. Tiếp tục đọc “Sông Hồng biến dạng trong cơn đói cát”

Residents build river fence to oppose sand mining

People living near the Bo River in the central province of Thua Thien-Hue have erected a bamboo fence on the riverbed to prevent over-exploitation of river sand by an authorised company.

Locals monitor illegal sand mining
Residents fear losing homes to rampant erosion
Shifting sands: illegal VN sales to Singapore

Residents build river fence to oppose sand mining

The fence was built a week ago, starting from the southern bank of the river’s section in the province’s Lai Bang Village in Huong Tra District across the river. The fence occupies more than half of the river’s width. Tiếp tục đọc “Residents build river fence to oppose sand mining”

Vĩnh Phúc: Cát tặc đục khoét dòng sông Lô

16:59′ 14/02/2019 (GMT+7)

   |  

Hàng nghìn m2 ruộng canh tác của người dân chỉ sau vài tháng đã biến mất vĩnh viễn dưới dòng sông Lô, xã Đôn Nhân, huyện Sông Lô, tỉnh Vĩnh Phúc. Sự việc đang khiến người dân vô cùng bức xúc.

Hàng nghìn m2 ruộng canh tác của người dân bị sạt lở
Hàng nghìn m2 ruộng canh tác của người dân bị sạt lở

Xã Đôn Nhân (huyện Sông Lô, tỉnh Vĩnh Phúc) có khoảng 4,8 km đất chạy dọc theo bờ sông lô, đất đai màu mỡ, cây cối xanh tốt quanh năm. Nhưng những năm trở lại đây, “cát tặc” tung hoành khiến đất đai của người dân bị sạt lở hàng nghìn m2.

Tuy nhiên, điều người dân cho là bất thường đó là vào năm 2017, một số đơn vị được cấp phép khai thác cát trên khu vực sông đã từng làm việc với người dân về phương án đền bù đối với diện tích đất nông nghiệp bị sạt lở do hoạt động khai thác. Thế nhưng sau đó việc đền bù đã bị lờ đi. Từ đó đến nay các công ty này vẫn ngang nhiên khai thác mà không hề bị các cơ quan chức năng ngăn chặn. Tiếp tục đọc “Vĩnh Phúc: Cát tặc đục khoét dòng sông Lô”

From Tibet to the ‘Nine Dragons’, Vietnam’s Mekong Delta is losing sand

REUTERS asahi.com  January 14, 2019 at 11:00 JST

Photo/IllutrationThe Mekong River (Asahi Shimbun file photo)

MO CAY, Vietnam– In the dead of night, the entire front half of shopkeeper Ta Thi Kim Anh’s house collapsed. Perched on the sandy banks of the Mekong River, it took just a few minutes for one half of everything she owned to plunge into its murky depths.

“Our kitchen, our laundry room, our two bedrooms, all gone,” said Kim Anh, speaking amongst the twisted metal and rubble of her house, from which she still sells eggs, soap and instant noodles to villagers in Ben Tre, a province in Vietnam’s Mekong Delta region. Tiếp tục đọc “From Tibet to the ‘Nine Dragons’, Vietnam’s Mekong Delta is losing sand”