Qua trận lũ lụt lịch sử tại các tỉnh miền Trung lại dấy lên câu chuyện thủy điện xả lũ. Thế giới đã giải bài toán này bằng những công cụ tài chính sòng phẳng và chế tài hình sự nghiêm khắc.
Hãy hình dung giả định phòng điều khiển của một nhà máy thủy điện với không khí căng như dây đàn. Mực nước trong hồ đang nhích dần lên từng centimet. Bên ngoài, mưa vẫn xối xả. Trên bàn điều khiển là văn bản chỉ đạo của Ban chỉ huy phòng chống thiên tai: “Vận hành xả lũ với lưu lượng từ 0 đến 5.000 m³/s”.
Đây chính là lúc tư duy “đánh đu” xuất hiện. Với chủ đầu tư, nước trong hồ là tiền. Mỗi mét khối nước xả qua đập tràn thay vì chạy qua tuabin là một khoản doanh thu bị dòng nước cuốn trôi vĩnh viễn. Nếu xả sớm để đón lũ theo kịch bản an toàn nhất, nhưng sau đó mưa dừng và lũ không về, nhà máy sẽ đối mặt với rủi ro kép: mất nước để phát điện cho mùa khô năm sau và tuabin bị mài mòn nhanh chóng do phải vận hành ở cột nước thấp.
Vì tiếc rẻ “vàng trắng” và vì mệnh lệnh hành chính cho phép một biên độ quá rộng (từ 0 đến 5.000), người vận hành thường chọn cách “câu giờ”. Họ xả cầm chừng, “nhỏ giọt” 200-300 m³/s vào buổi sáng với hy vọng cơn mưa sẽ ngớt. Đó là một ván cược với thiên nhiên.
Thủy điện xả lũ gây chết người phải bị truy tố hình sự, và phải bị phá bỏ.
Ở Mỹ, anh Hoành nói, có những vụ kiện mà đám đông kiện 1 hay vài công ty, gọi là Class Action. Trong những vụ kiện này, 1 công ty Luật sẽ đại diện cho đám đông kiện các công ty gây thiệt hại cho dân, những người dân bị thiệt hại chỉ cần đăng ký với công ty Luật mà không phải trả lệ phí gì cho công ty Luật, các luật sư bỏ công sức ra làm. Đến khi thắng, công ty Luật sẽ xin tòa bắt bên kia trả tiền luật phí cho mình, và trả tiền bồi thường lẫn tiền phạt cho đám đông. Và công ty Luật sẽ nhận được 1/3 số tiền mà tòa bắt bên kia bồi thường và bị phạt. Trong những vụ kiện này, các luật sư sẽ rất cố gắng làm việc để chiến thắng, vì nếu thua thì các luật sư không được đồng nào hết.
Đây là thời điểm rất tốt để các công ty Luật VN áp dụng mô hình này.
Trong những trường hợp nghiêm trọng, thì kiện để đòi bồi thường và tiền phạt cũng không đủ. Chủ đập thủy điện xả lũ gây tai hại lớn, phải bị truy tố hình sự về tội, chẳng hạn, giết người và phá hoại nhà cửa và tài sản của người dân, và phải bị vô tù, và phải phá bỏ đập thủy điện đó.
PTH
Cập nhật ngày 24-11: Mưa lũ miền Trung làm 102 người chết và mất tích, thiệt hại hơn 13.000 tỉ đồng
Người dân Hòa Thịnh thất thần giữa ngôi nhà đổ nát
***
Cập nhật ngày 24-11: Mưa lũ miền Trung làm 102 người chết và mất tích, thiệt hại hơn 13.000 tỉ đồng
Cô bé Lò Thị Chang đã sống ở chỗ cao nhất trên mái nhà sàn của một gia đình Thái đen gồm 5 người suốt ba ngày đêm. Nước lũ ngập vào bản em từ hôm ấy đến tối nay chỉ rút được chút ít, rồi như trêu ngươi, làm lộ rõ hơn các mái nhà sàn và các ngọn cây cao đang chơi vơi tô điểm cho những xác trâu bò, gà lợn nổi lềnh phềnh – tựa cuộc “trình diễn” chưa bao giờ có của bản em giữa đất trời xám xịt…
BHP found liable for 2015 dam disaster by London court
Lawsuit was brought by over 600,000 Brazilians
BHP intends to appeal, says settlements cut claim in half
BHP (BHP.AX), opens new tab is liable for the 2015 collapse of a dam in southeastern Brazil, London’s High Court ruled on Friday, in a lawsuit the claimants’ lawyers previously valued at up to 36 billion pounds ($48 billion).
The Reuters Daily Briefing newsletter provides all the news you need to start your day. Sign up here.
Hundreds of thousands of Brazilians, dozens of local governments and around 2,000 businesses sued BHP over the collapse of the Fundao dam in Mariana, southeastern Brazil, which was owned and operated by BHP and Vale’s (VALE3.SA), opens new tabSamarco joint venture.
Brazil’s worst environmental disaster unleashed a wave of toxic sludge that killed 19 people, left thousands homeless, flooded forests and polluted the length of the Doce River.
A separate claim against Vale was filed in Dutch courts in 2024 on behalf of nearly 1,000 businesses and more than 77,000 individuals hit by the dam break.
Judge Finola O’Farrell said in her ruling that continuing to raise the height of the dam when it was not safe to do so was the “direct and immediate cause” of the dam’s collapse, meaning BHP was liable under Brazilian law.
BHP said it would appeal against the ruling and continue to fight the lawsuit.
BHP’s President Minerals Americas Brandon Craig said in a statement that 240,000 claimants in the London lawsuit “have already been paid compensation in Brazil”.
“We believe this will significantly reduce the size and value of claims in the UK group action,” he added.
RBC Capital Markets analyst Marina Calero said a final resolution was unlikely before 2030, with significant uncertainty around which claims would ultimately be considered valid.
“Based on BHP’s estimates of overlap with Brazil’s compensation scheme, Vale and BHP could each face roughly $2.2 billion in additional payments,” Calero said in a note.
CLAIMANTS CELEBRATE MAJOR RULING
Gelvana Rodrigues da Silva, who lost her seven-year-old son Thiago in the flood, said in a statement: “Finally, justice has begun to be served, and those responsible have been held accountable for destroying our lives.”
“The judge’s decision shows what we have been saying for the last 10 years: it was not an accident, and BHP must take responsibility for its actions,” she added.
The claimants’ lawyers accused BHP, the world’s biggest miner by market value, of “cynically and doggedly” trying to avoid responsibility as the mammoth trial began in October.
BHP contested liability and said the London lawsuit duplicated legal proceedings and reparation and repair programmes in Brazil.
In the trial’s first week, Brazil signed a 170 billion reais ($31 billion) compensation agreement with BHP, Vale and Samarco, with BHP saying nearly $12 billion has been spent on reparation, compensation and payments to public authorities since 2015.
BHP said after Friday’s judgment that settlements in Brazil would reduce the size of the London lawsuit by about half.
A second trial to determine the damages BHP is liable to pay is due to begin in October 2026.
($1 = 0.7451 pounds)
($1 = 5.4039 reais)
Reporting by Sam Tobin. Additional reporting by Clara Denina. Editing by Kate Holton and Mark Potter
Chúng ta chỉ nghĩ đến vài hồ thủy điện vĩ đại khi xả đập, nhưng không biết rằng xả đập và tạo lũ chính là tội của hàng nghìn con đập tư nhân nhỏ mà không ai để ý và quản lý.
PTH
Âu, Mỹ rộ xu hướng phá bỏ đập thủy điện cứu môi trường
Đã đến lúc phải tính tới dừng phát triển thủy điện
***
Âu, Mỹ rộ xu hướng phá bỏ đập thủy điện cứu môi trường
Trong khi nhiều nước đang phát triển ở châu Á và châu Phi đầu tư xây dựng vô số đập thủy điện trên sông, các chính phủ ở châu Âu và Mỹ đã bắt đầu cho phá bỏ những công trình kiểu này.
Theo Viện Trái đất thuộc Đại học Columbia (Mỹ), động thái trái ngược của các quốc gia phát triển ở Âu, Mỹ diễn ra sau khi có nhiều nghiên cứu đánh giá về tác hại của các đập thủy điện với môi trường, hệ sinh thái và những cộng đồng dân cư xung quanh.
danviet.vn Tư Giang Thứ bảy, ngày 22/11/2025 08:03 GMT+7
Cần phân biệt rõ ràng: Thủy điện không tạo ra lũ, nhưng cách vận hành hồ chứa có thể khiến lũ nặng hơn hoặc nhẹ đi. Và mùa lũ năm nay ở miền Trung đã phơi bày những giới hạn rất nghiêm trọng của cách vận hành ấy.
Thủy điện trong tâm lũ miền Trung
Những ngày vừa qua, dải đất từ Quảng Trị đến Khánh Hòa trải qua một đợt lũ mà nhiều cán bộ phòng chống thiên tai phải gọi là “nghiệt ngã nhất trong nhiều năm”.
Mưa lớn trên diện rộng, nước dồn về nhanh, thủy triều dâng, hàng loạt con sông vượt báo động 3; riêng sông Ba tại trạm Củng Sơn đã vượt đỉnh lũ lịch sử năm 1993 tới 1,09 mét.
Hơn 52.000 ngôi nhà tại 128 xã, phường chìm sâu trong nước, nhiều khu dân cư bị chia cắt trong nhiều ngày, lực lượng cứu hộ không thể tiếp cận, nhiều nơi nguy cơ thiếu lương thực rất rõ rệt.
Trong lúc đó, người dân hạ du nhìn thấy những cửa xả trắng xóa mở hết công suất và đặt câu hỏi mà năm nào mùa mưa bão cũng lặp lại: “Nếu thủy điện không xả, có lũ lớn như thế này không?”.
Lực lượng tỉnh Đắk Lắk ưu tiên đưa người già, phụ nữ và trẻ em ra khỏi vùng nguy trước. Ảnh Công Nam
Câu hỏi ấy có thể hiểu được, nhưng nó chỉ là bề nổi của một câu chuyện phức tạp hơn nhiều. Những trận mưa năm nay không phải mưa lớn bình thường, chúng là một dạng mưa cực đoan, vượt qua mọi kịch bản lịch sử.
Và hệ thống thủy điện – vốn được kỳ vọng là tấm lá chắn của hạ du – đã bước vào trận chiến này với một chiếc khiên quá mỏng.
Ông Nguyễn Đức Phú, Tổng Giám đốc Công ty Thủy điện Sông Ba Hạ, khẳng định trên báo chí, việc xả hoàn toàn nằm trong quy trình và nếu không xả kịp thời thì “hồ sẽ mất an toàn, kéo theo thảm họa lớn hơn cho toàn bộ vùng hạ du”.
Về mặt kỹ thuật, điều đó đúng khi lưu lượng về quá lớn, hồ không có quyền lựa chọn giữa “xả” và “không xả”, mà chỉ có lựa chọn giữa “xả có kiểm soát” và “vỡ đập”.
Nhưng nói vậy không có nghĩa là trách nhiệm được phủi sạch. Bởi điểm then chốt không nằm ở thời điểm xả mà nằm ở tình trạng của hồ trước khi lũ đến. Nhiều hồ trong khu vực giữ mực nước cao suốt thời gian dài đầu mùa mưa. Riêng Sông Ba Hạ duy trì mức hơn 102–105m trước khi mưa lớn xuất hiện. Khi đó, dung tích phòng lũ gần như bằng không.
Hồ chứa không đón được lũ thì lũ sẽ đè hồ, và hồ bắt buộc phải đẩy nước xuống hạ du gần tương đương lượng nước về. Đó là lỗi vận hành mang tính hệ thống, không thể chỉ quy về kỹ thuật viên trực ca.
Một nghịch lý nữa là người dân luôn được nghe cụm từ “xả đúng quy trình”, nhưng thông tin cảnh báo lại không đến được với họ, hoặc có đến thì cũng muộn… Nhiều người chỉ kịp thấy nước lên đến bậc cửa, rồi đến chân giường, rồi đến nửa mái nhà mà không biết hồ đã bắt đầu xả từ bao giờ, xả bao nhiêu, nước còn lên bao nhiêu nữa.
Một quy trình đúng trên giấy nhưng không đến được tay người dân thì không thể coi là đúng trong thực tế. Trong thời đại mà dữ liệu có thể cập nhật theo phút, việc hạ du mù mờ thông tin đến mức không kịp trở tay là điều khó chấp nhận.
Đặt trong bối cảnh ấy, không thể chỉ trích thủy điện một chiều, nhưng cũng không thể bênh vực thủy điện bằng cách đổ hết lên trời, lên mưa và lên “tình huống bất khả kháng”.
Cần phân biệt rõ ràng: Thủy điện không tạo ra lũ, nhưng cách vận hành hồ chứa có thể khiến lũ nặng hơn hoặc nhẹ đi. Và mùa lũ năm nay đã phơi bày những giới hạn rất nghiêm trọng của cách vận hành ấy.
Tuy vậy, cũng phải nhìn nhận công bằng rằng các hồ vẫn thực hiện được một phần nhiệm vụ cắt lũ. Sông Ba Hạ báo cáo đã cắt được 93 triệu m³ trong 19 giờ đầu và thêm 53 triệu m³ trong ngày tiếp theo.
Nếu toàn bộ lượng nước khổng lồ ấy lao thẳng xuống hạ du theo địa hình dốc – đặc trưng của miền Trung – thì mức độ tàn phá sẽ còn lớn hơn nhiều.
Cần tư duy mới để vận hành hồ chứa
Không thể vì một trận xả lũ cực đại mà phủ nhận vai trò điều tiết của hồ chứa; càng không thể quên rằng hồ còn giữ nước cho mùa khô – điều tối quan trọng với Tây Nguyên và Nam Trung Bộ, nơi hạn hán ngày càng khốc liệt.
Nhưng tất cả những điều đó chỉ đúng khi hồ được vận hành bằng một tư duy mới, phù hợp với một kiểu khí hậu đã bước sang giai đoạn bất định. Không thể giữ nước cao quanh năm chỉ để tối ưu hóa phát điện mà hy sinh dung tích phòng lũ; cũng không thể trông chờ vào các kịch bản lịch sử trong khi thực tế đang vượt ra khỏi mọi số liệu quá khứ.
Bối cảnh thiệt hại nặng nề buộc Chính phủ phải hành động khẩn cấp. Trong công điện ngày 21/11, Thủ tướng đã yêu cầu các tỉnh rà soát toàn bộ quy trình vận hành hồ chứa; đồng thời phân bổ ngay 700 tỷ đồng hỗ trợ bốn tỉnh bị thiệt hại nặng nhất: Khánh Hòa 200 tỷ, Lâm Đồng 200 tỷ, Gia Lai 150 tỷ, Đắk Lắk 150 tỷ.
Quy mô hỗ trợ lớn cho thấy mức độ phá hủy của lũvượt khỏi khả năng tự khắc phục của từng địa phương. Đây không chỉ là hỗ trợ tài chính trước mắt, mà là lời cảnh tỉnh rằng hệ thống ứng phó thiên tai hiện nay chưa đủ mạnh để chống đỡ trước các đợt mưa cực đoan.
Trận lũ này vì thế cần được xem như một dấu mốc quan trọng để nhìn lại toàn bộ hệ thống quản trị hồ chứa.
Phòng lũ phải là nhiệm vụ trung tâm, không thể đứng sau mục tiêu phát điện; mực nước hồ trước mùa mưa phải được hạ xuống theo một ngưỡng bắt buộc; dự báo khí tượng phải gắn chặt với vận hành hồ theo thời gian thực; cảnh báo xả lũ phải tới được từng thôn, từng buôn, từng hộ dân; và dung tích phòng lũ phải được tính toán lại theo mô hình khí hậu mới.
Thủy điện không phải “tội đồ” khi lũ lụt miền Trung năm nay quá khắc nghiệt và khó đoán định. Nhưng nếu cách vận hành, cách phối hợp và cách cảnh báo vẫn như cũ, mỗi trận lũ lớn sẽ lại biến thủy điện thành “nghi phạm quen mặt”, còn người dân hạ du vẫn là những người hứng chịu cuối cùng.
Và đó là điều một quốc gia hướng tới quản trị hiện đại, an toàn và phát triển bền vững có trách nhiệm không thể để lặp lại cho dân.
Tiếp viên của hãng easyJet tiết lộ các ngôn ngữ bí mật mà thành viên tổ bay hay sử dụng để giao tiếp trên máy bay mà không muốn hành khách biết.
Một tiếp viên hàng không đã tiết lộ “ngôn ngữ bí mật” mà các thành viên tổ bay của easyJet sử dụng để giao tiếp trên máy bay, gồm những cử chỉ mô phỏng hành động của một số loài động vật một cách hài hước. Tiếng ồn động cơ, kích thước khoang máy bay rộng và nhu cầu giao tiếp kín đáo khi có hơn 200 hành khách khiến họ phải dùng một hệ thống ký hiệu “bí mật” bằng cử chỉ.
Tiếp viên của aesyJet nói về các ký hiệu thường dùng để giao tiếp với đồng nghiệp trên máy bay. Video: DM !–more–>
Những ký hiệu này giúp tiếp viên trao đổi nhanh chóng và lặng lẽ, đặc biệt hữu ích trong lúc phục vụ bữa ăn. Nếu hành khách muốn một chiếc bánh mì kẹp giăm bông và phô mai, các tiếp viên sẽ làm động tác chập hai bàn tay vào nhau như miệng cá sấu. Nếu khách gọi món bánh kẹp thịt gà, họ sẽ làm động tác tay đập giống cánh gà, rồi xoay vòng hai bàn tay.
Trong phần bình luận dưới video, nhiều người đã bày tỏ sự kinh ngạc. “Quá đỉnh”, một người viết. “Tôi từng thấy một tiếp viên làm động tác này với đồng nghiệp, giờ mới biết là ngôn ngữ ký hiệu nội bộ”, người khác chia sẻ thêm.
“Tôi thường nhìn họ làm các động tác này và cố đoán xem họ đang nói gì, buồn cười thật”, một hành khách từng bay easyJet nói.
Jay Robert, cựu tiếp viên cao cấp của Emirates kiêm quản lý website về hàng không nổi tiếng Fly Guy’s Cabin Crew Lounge, tổ bay của các hãng khác cũng có những ngôn ngữ riêng.
“Nếu họ gọi bạn là VIP không có nghĩa họ coi bạn là người quan trọng”, Jay nói. Từ này có nghĩa là Very Irritating Person (hành khách khó chịu). Mật mã BOB (Babe on board hoặc Best on board) là kí hiệu tổ bay dùng để miêu tả các hành khách dễ chịu hoặc thu hút. Từ POS (Passenger Of Size), để miêu tả các vị khách quá khổ, cần dây an toàn nới rộng. Thuật ngữ nàng tiên cá (mermaid) để chỉ hành khách nằm vắt ngang một hàng ghế trống nhằm ngăn cản vị khách khác ngồi vào. HOB (Hotty On Board) cũng có nghĩa tương tự VIP, chỉ các hành khách khó chịu.
Các tiếp viên hàng không trò chuyện trên máy bay. Ảnh: Cabin crew hq
SSR (Special Services Reques) là yêu cầu dịch vụ đặc biệt hay ám chỉ tổ bay phải xử lý các tình huống nhạy cảm liên quan đến khách hàng. Khi hành khách bị trục xuất, nhân viên mặt đất có thể dùng mã DEPA hoặc DEPU (This passenger is being deported) để truyền đạt thông tin một cách kín đáo cho tiếp viên thay vì tuyên bố công khai “hành khách bị trục xuất”.
INAD chỉ một hành khách bị từ chối nhập cảnh vào một quốc gia và phải ngồi lên chuyến bay tiếp theo để quay về. ABP (Able Bodied Passenger or Person) là hành khách cần được để ý hoặc quan tâm đặc biệt trong chuyến bay để hỗ trợ.
Ngoài ra, hành khách cũng có thể nghe thấy một số từ tiếp viên thường sử dụng khi trao đổi với nhau.
Red-eye: thuật ngữ quen thuộc chỉ các chuyến bay qua đêm, thường hạ cánh vào sáng sớm.
Pink-eye: chuyến bay muộn vào ban đêm nhưng sớm hơn red-eye và không phải bay qua đêm.
Holding pen: khu vực quanh cổng ra máy bay, nơi hành khách đứng chờ hoặc đi lại trước khi lên máy bay.
Runner: hành khách đến trễ hoặc nối chuyến muộn và phải chạy thật sự để kịp máy bay.
Spinner: hành khách không có số ghế hoặc chưa biết ghế của mình, đứng giữa lối đi và quay vòng vòng để tìm.
Cross-check: một hoặc hai tiếp viên kiểm tra chéo để chắc chắn rằng cửa máy bay đã được đặt đúng chế độ để sẵn sàng trước khi khởi hành hoặc trước khi mở cửa máy bay.
All call: thông thường sau cross-check sẽ có một cuộc gọi “all call”, nơi tất cả tiếp viên sử dụng hệ thống điện thoại nội bộ để xác nhận với nhau rằng các cửa máy bay đã được xử lý đúng.
Jump seat: ghế nhỏ mà tiếp viên dùng khi cất cánh, hạ cánh hoặc khi buộc phải ngồi. Ghế này tự bật lên khi tiếp viên đứng dậy.
Specials: thuật ngữ chỉ những hành khách cần hỗ trợ đặc biệt, ví dụ người gặp khó khăn về di chuyển hoặc bất kỳ ai cần giúp đỡ thêm.
U.M: viết tắt của “unaccompanied minor”, trẻ vị thành niên đi máy bay một mình và được tiếp viên chăm sóc.
Blue room: cách tiếp viên gọi phòng vệ sinh trên máy bay, ám chỉ loại dung dịch màu xanh dùng trong bồn vệ sinh.
Service: là lúc tiếp viên chuẩn bị xe phục vụ để xuống lối đi và cung cấp nước, đồ ăn nhẹ hoặc bữa ăn cho hành khách.
Galley: căn bếp nhỏ trên máy bay, nơi tiếp viên chuẩn bị đồ ăn, nước uống.
Galley queen: từ lóng chỉ một tiếp viên rất khó tính hoặc thích sở hữu khu vực galley và không thích người khác đụng vào không gian của mình.
Gia Lai – Bị kẻ gian móc túi mất hơn 50 triệu đồng tiền bán cá chạy lũ, Bích Hạ được những người lạ quyên góp ủng hộ 102 triệu, nhưng chị chỉ xin giữ lại đúng số vốn đã mất.
Ngày 20/11, chị Nguyễn Thị Bích Hạ, 28 tuổi, đứng bán hơn một tấn cá trên đường Lê Thanh Nghị, phường Quy Nhơn.
“Đến khoảng 20h khách vẫn rất đông. Đến khi vãn người, tôi sờ vào túi định cất tiền kỹ hơn thì thấy nhẹ bẫng”, chị Hạ nhớ lại. Hơn 50 triệu đồng bán cá từ sáng đến tối đã biến mất. Chị hoảng loạn, bật khóc giữa trời mưa lớn.
Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng cho biết dự thảo Luật Trí tuệ nhân tạo có nguyên tắc xuyên suốt là phát triển vì con người, lấy con người làm trung tâm.
Sáng 21/11, thừa ủy quyền Thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Nguyễn Mạnh Hùng trình Quốc hội dự án Luật Trí tuệ nhân tạo (AI). Dự luật điều chỉnh toàn bộ hoạt động nghiên cứu, phát triển, cung cấp, triển khai và sử dụng AI tại Việt Nam; áp dụng với cả tổ chức, cá nhân nước ngoài nếu sản phẩm AI của họ tạo tác động tại Việt Nam. Các hệ thống dùng riêng cho quốc phòng, an ninh được loại trừ để bảo đảm bí mật nghiệp vụ, song nếu sử dụng cho mục đích dân sự thì vẫn phải tuân thủ quy định chung.
Global Forest Watch’s (GFW) deforestation alerts provide information about loss of tree cover in near-real-time, making them a critical tool for those working to combat deforestation. Existing alerts on GFW have been used to help Indigenous and local communities protect their forests, halt and prosecute environmental crimes and protect threatened wildlife.
However, in the past, alerts only let users know there’s been a disturbance without identifying a cause, other than a few limited classes such as fires.
Now, new drivers of deforestation alerts data is available on GFW that shows the causes of alerts across the tropics. This innovative data set uses an AI method to assign drivers to GFW’s integrated deforestation alerts in the three major forested regions in the tropics, allowing users to see what’s driving loss in near-real-time in these regions for the first time.
Critically, this information helps users distinguish between tree cover loss from natural and human causes, enabling more targeted action from those managing forests and reducing the need for costly field visits. Further, the data also provides more rapid information to estimate ecological impacts and supports better understanding of carbon emissions related to forest disturbances.
GIR 2025 report emphasizes the urgent need to incorporate resilience into infrastructure planning and investment. It shows that economic losses from service disruptions after disasters are, on average, 7.4 times higher than direct infrastructure damage.
The report emphasizes the importance of risk assessments, faster reconstruction, and governance reforms to reduce these losses. It advocates for localized risk modelling, institutional readiness, and innovative financing, including insurance and risk pooling. Businesses must also build end-to-end resilience across supply chains.
With over 75 case studies, GIR 2025 provides actionable insights across key pillars, including technology, finance, governance, and nature-based solutions. It calls for global cooperation to ensure infrastructure systems can withstand, adapt to, and recover from disasters, turning resilience into a driver of sustainable, inclusive growth.
Key points
Economic losses from service disruptions exceed direct infrastructure damage costs.
Faster reconstruction halves the GDP impact compared to delayed recovery efforts.
Risk assessments guide resilient investments and infrastructure planning decisions.
Businesses need resilient supply chains to reduce disaster vulnerabilities.
Financing resilience requires layered tools like insurance and risk pooling.
Governance reforms strengthen infrastructure recovery and long-term development stability.
Thành ngữ là cụm từ hay ngữ cố định có tính nguyên khối về ngữ nghĩa, tạo thành một chỉnh thể định danh có ý nghĩa chung khác tổng số ý nghĩa của các thành tố cấu thành nó tức là không có nghĩa đen và hoạt động như một từ riêng biệt trong câu.
Như vậy có thể hiểu thành ngữ là tổ hợp từ cố định, hoàn chỉnh, bền vững về hình thái – cấu trúc và bóng bẩy về ý nghĩa. Tức là nghĩa của chúng có tính hình tượng hoặc/và gợi cảm.
Thành ngữ tiếng Hán phần lớn có nguồn gốc từ những câu truyện lịch sử, những điển cố, và sau khi hình thành thì cấu trúc của nó thường ổn định từ cổ chí kim. Hay nói cách khác, thành ngữ được dùng trong tiếng Hán hiện đại phần lớn được giữ nguyên trạng từ thành ngữ trong tiếng Hán cổ.
I’m Korean and I recently got interested in Vietnam through director Park Hang-seo.
Vietnam is a very attractive country. Particularly attractive thing is that they defeated the Yuan Dynasty, China and the USA. This is something that is always mentioned in the video and textbook introducing Vietnam in Korea.
I know that they are doing their best to acquire their own technology, recently establishing VINFAST and launching cars. They also performed well at the Mathematical Olympiad and also won the Fields Medal. They also get a high score in the PISA test. Their enthusiasm for soccer is very similar to the way Koreans cheered their country in 2002. Tiếp tục đọc “How do the Koreans view the Vietnamese?”→
I’ve been living in Vietnam for a year plus and it’s not a bad place to live if you are middle class or above in the large cities. Lots of foreigners are teaching English and earning $15+ an hour, which is a lot of money in Vietnam. I realize that is way more than the average Vietnamese salary (around $300–500 a month in Saigon I believe). But a lot of these people would be earning a similar wage back in their home country, but the cost of living would be 2–10 times more. For instance, my Vietnam apartment would cost at least 4–5 times more in a large US city like NYC or SF. I spend $4 a month for 3.5 gb of data, in the US that would cost me at least $60 or more. I can get a nice meal for $2 if I wanted, even more expensive restaurants are only $5–12. Even a hole in the wall restaurant in the big US city is $10+ nowadays.
Four years after it first approved Bitcoin mining projects powered by surplus hydropower, Laos is beginning to rethink whether the energy-hungry industry — now linked to massive transnational cryptocurrency scams — is worth keeping alive
High-rise buildings stand in the Boten Special Economic Zone in northern Laos, near the border with China. The area is suspected to be a hotspot for scam operations, including schemes that store fraudulent money in crypto for later laundering. PHOTO: Thanh Hue
Houaphanh Province, LAOS — Bitcoin is a world far away from 19-year-old Chai, an ethnic Hmong and a college student who has never owned a computer.
But its shadow has already crept into his mountainous village, where power outages are common—often a side effect of the vast energy demands elsewhere, including cryptocurrency mining.
Despite the national grid being connected to his remote community seven years ago, he and his classmate studied by candlelight, oil lamp, or mobile flashlight at night to prepare for university entrance exams. The blackout worsens during the dry seasons when hydropower drops.
CVD 