• Báo DT – Cảnh nhếch nhác của hàng loạt nhà vệ sinh công cộng tại Hà Nội
• Báo LĐ – Điều Hà Nội cần làm ngay sau lời kêu gọi khách sạn, hộ dân mở nhà vệ sinh miễn phí

***

Cảnh nhếch nhác của hàng loạt nhà vệ sinh công cộng tại Hà Nội

DT – Nguyễn Hải – Thành Đông  07/03/2025 – 05:30

(Dân trí) – Thiếu nước, mất điện, hỏng cửa, bong tróc, hoen gỉ… là thực trạng chung của hàng loạt nhà vệ sinh công cộng tại Hà Nội.

Những năm gần đây, vấn đề nhà vệ sinh công cộng tại (NVSCC) tại Hà Nội và các thành phố lớn luôn thu hút sự quan tâm đông đảo của người dân. Tại Hà Nội, NVSCC mới chỉ đáp ứng được một phần nhu cầu nhưng chưa đảm bảo, nhiều địa điểm xuống cấp nghiêm trọng, bong tróc, hoen gỉ phần kết cấu gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến cảnh quan đô thị.

Mới đây, Chủ tịch UBND TP Hà Nội Trần Sỹ Thanh chỉ đạo các quận, huyện, thị xã trên địa bàn tiếp tục tuyên truyền, vận động chủ các nhà hàng, khách sạn, trung tâm thương mại, siêu thị,… tự nguyện phối hợp, cam kết mở cửa phục vụ, giải quyết nhu cầu vệ sinh cá nhân của du khách, nhân dân trên địa bàn miễn phí.

Theo khảo sát của phóng viên Dân trí, ở những điểm thường tập trung đông người tại quận trung tâm của Hà Nội như Đống Đa, Hoàn Kiếm, Hai Bà Trưng,… đã cơ bản có NVSCC nhưng hầu hết xuống cấp, thiếu trang thiết bị. Thậm chí có những NVSCC đã xây dựng cách đây 50-60 năm nên nhiều đồ đạc, trang bị đã hư hỏng.

Đơn cử là NVSCC tại ngõ 62 phố Trần Quý Cáp (quận Đống Đa, Hà Nội). Bà Trần Thị Xuân (66 tuổi), có 25 năm trông coi tại đây cho biết, NVSCC trên xây dựng cách đây gần 60 năm. Theo quan sát, nhà vệ sinh này được xây dựng kiên cố, rộng khoảng 40m2, chia thành 2 khu nam và nữ. 

<

Cả 2 khu vệ sinh đều được trang bị 3 bồn cầu, 2 phòng tắm. Song nhiều năm qua các phòng tắm đã hư hỏng, không thể sử dụng. Đặc biệt, cả 3 cánh cửa của khu vệ sinh nam đã hỏng do mối mọt. 

“Người nào đi vệ sinh mà không để ý có thể bị cánh cửa đổ ập xuống đầu. Nhiều năm qua nhà vệ sinh không được đầu tư, cải tạo nên tôi luôn phải tận dụng các đồ đạc hiện có để đảm bảo sạch sẽ”, bà Xuân chia sẻ.

Mặc dù các trang thiết bị đã xuống cấp nhưng NVSCC này được bà Xuân lau dọn thường xuyên nên cơ bản sạch sẽ, không bốc mùi hôi thối.

“Công việc của tôi bắt đầu từ 5h30 và kết thúc vào 22h. Để nhà vệ sinh sạch sẽ, không bốc mùi tôi phải dọn dẹp liên tục, có ngày 30-40 lần”, bà Xuân chia sẻ.

Cũng giống NVSCC tại phố Trần Quý Cáp, NVSCC ở số 5 phố Lê Duẩn (quận Hoàn Kiếm) đã xây dựng được gần 50 năm, rộng hơn 40m2 và chia thành 2 khu nam, nữ. 

Là tài xế xe ôm công nghệ thường sử dụng NVSCC, anh Nguyễn Quỳnh Lưu (33 tuổi, quê Thái Nguyên) đánh giá, hầu hết các nhà vệ sinh ở Hà Nội thiếu thiết bị như bồn rửa tay, vòi xịt, thậm chí thiếu kín đáo.

“Kinh khủng nhất là những NVSCC ở khu công viên, bến xe bởi mùi hôi thối luôn nồng nặc và ít có người dọn dẹp”, anh Lưu chia sẻ.

Trần nhà bong tróc, các thiết bị như vòi xịt, bồn nước rửa tay, vòi xả nước,… bị mất, hỏng nên người dân sau khi “giải quyết” phải dội bằng xô và thực trạng này không chỉ diễn ra tại NVSCC ở phố Trần Quý Cáp hay Lê Duẩn mà còn rất nhiều nơi trên địa bàn Hà Nội.

Một góc NVSCC được tận dụng để chứa các đồ đồng nát. Bà H. trông coi tại đây chia sẻ, nhiều du khách sau khi sử dụng đã phàn nàn về việc nhà vệ sinh cũ kỹ nhưng không được thay thế, nâng cấp.

“Mọi người hỏi vậy tôi chỉ cười, không biết phải trả lời như thế nào. Công việc của mình là phải luôn dọn dẹp để khách đến thấy cũ nhưng không bẩn, hôi thối”, bà H. nói.

Nhà vệ sinh công cộng tại ngã 3 Lê Thái Tổ – Hàng Trống (quận Hoàn Kiếm) có rất đông du khách, người qua đường ghé vào sử dụng nhưng cũng trong tình trạng xuống cấp, thiếu thiết bị.

“NVSCC cái thì hỏng xả nước bồn cầu, nơi lại hỏng chốt cửa, cháy bóng đèn, mất nước tại bồn rửa tay nên chỉ khi “bí bách” lắm tôi mới vào sử dụng còn không sẽ nhịn về nhà hoặc vào quán nước”, anh Hoàng Lâm Bảo (37 tuổi, quê Xuân Trường, Nam Định) đạp xích lô tại hồ Hoàn Kiếm chia sẻ.

Bà Dương Thị Nhẫn (người trông coi, dọn dẹp) cho biết, trung bình mỗi ngày có khoảng 300-400 người sử dụng nhà vệ sinh. Đặc biệt, vào những ngày cuối tuần du khách đổ về đông, con số này có thể tăng lên đến 700 người. Mặc dù người sử dụng đông, chủ yếu du khách nước ngoài nhưng 2 cánh cửa của nhà vệ sinh đã hư hỏng từ lâu, bên ngoài trông nhếch nhác, mất mỹ quan.

“Nhiều người đi vệ sinh xong còn không xả nước nên mỗi khi dọn dẹp rất kinh khủng”, bà Nhẫn chia sẻ và mong muốn các cơ quan chức năng cần sớm kiểm tra, sửa chữa lại các thiết bị hư hỏng.

Chủ tịch UBND TP Hà Nội Trần Sỹ Thanh mới đây đã giao các quận, huyện, thị xã chủ động phối hợp với sở liên quan thống nhất rà soát, bàn giao các nhà vệ sinh công cộng về địa phương quản lý, hoàn thành trước ngày 30/3.

Trên cơ sở đó, Hà Nội yêu cầu các quận, huyện có kế hoạch cải tạo, nâng cấp, đầu tư xây dựng mới, đảm bảo tăng về số lượng, chất lượng các nhà vệ sinh công cộng. Việc xây dựng các nhà vệ sinh phải đảm bảo tiêu chí văn minh, hiện đại, trang thiết bị tiện lợi, phù hợp với thói quen và mục đích sử dụng chung, đảm bảo phục vụ tốt nhu cầu của nhân dân và du khách.

Trạm trung chuyển xe buýt Long Biên có 2 NVSCC nhưng một chiếc đã bỏ hoang từ lâu. Mặc dù có nhà vệ sinh ngay bên cạnh nhưng nhiều người vẫn phóng uế bừa bãi.

NVSCC ở khu công viên nằm trên đường Trần Phú – Hoàng Diệu (Hà Nội) hoen gỉ, xuống cấp, gây mất mỹ quan đô thị.

Tại nhiều NVSCC trên địa bàn Hà Nội, khi vừa bước vào bên trong mùi hôi, khai nồng nặc xộc thẳng vào mũi khiến người sử dụng cảm thấy rùng mình, sợ hãi, thậm chí buồn nôn.

“Bước vào bên trong tôi phải nín thở, cố đi thật nhanh để mau chóng ra ngoài”, Nguyễn Hoàng Việt (28 tuổi, trú tại quận Hoàn Kiếm) chia sẻ, sau khi sử dụng NVSCC tại trạm trung chuyển xe buýt Long Biên.

Hà Nội hiện có hơn 350 nhà vệ sinh công cộng, trong đó 176 nhà vệ sinh được xây dựng bằng gạch, 91 nhà vệ sinh kết cấu vỏ thép (inox), 84 nhà vệ sinh công cộng được lắp đặt.

Cuối tháng 1/2023, một khảo sát của QS Supplies (tổ chức tại Anh, được hãng Nikkei Asia, Nhật Bản dẫn lại) đã xếp hạng điều kiện nhà vệ sinh công cộng (NVSCC) tại 69 thành phố du lịch trên thế giới.

Trong đó, điều kiện NVSCC ở hai thành phố lớn nhất Việt Nam là Hà Nội và Hồ Chí Minh xếp gần áp chót bảng xếp hạng, chỉ đứng trên Johannesburg của Nam Phi và Cairo của Ai Cập.

***

Điều Hà Nội cần làm ngay sau lời kêu gọi khách sạn, hộ dân mở nhà vệ sinh miễn phí

LĐ – Hoàng Văn Minh  –  Chủ nhật, 20/07/2025 17:38 (GMT+7)

Thành phố Hà Nội vận động các cơ quan, doanh nghiệp, khách sạn, nhà hàng, trường học, hộ dân mở cửa nhà vệ sinh miễn phí cho du khách dịp kỷ niệm 2.9.

Tấm biển màu xanh có dòng chữ “Free Restroom” thông báo địa điểm đặt nhà vệ sinh miễn phí tại Hà Nội. Ảnh: Lê Tuyến

UBND TP Hà Nội vừa có công văn đề nghị các cơ quan, doanh nghiệp, khách sạn, nhà hàng, trường học, điểm sinh hoạt cộng đồng và hộ dân mở cửa nhà vệ sinh miễn phí phục vụ người dân, du khách trong dịp kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2.9.

Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội dự kiến, dịp lễ năm nay có khoảng 30.000 – 40.000 người tham gia diễu binh, diễu hành và hàng triệu du khách đến Hà Nội tham quan, trải nghiệm.

Dịp đó, hệ thống vệ sinh công cộng của Hà Nội chắc chắn sẽ quá tải, không thể nào đáp ứng được nhu cầu.

Nên việc đề nghị, kêu gọi xã hội hoá để đảm bảo điều kiện tối thiểu như chỗ đi vệ sinh sạch sẽ, văn minh là một yêu cầu cấp bách. Nhất là khi toàn thành phố hiện chỉ có 351 nhà vệ sinh công cộng, nhưng phần lớn đã xuống cấp, hư hại.

Đây cũng là cách làm được nhiều thành phố du lịch trong cả nước như TPHCM, Huế, Đà Nẵng và phường Trúc Bạch của chính Hà Nội áp dụng thành công.

Tuy vậy, xét cho cùng, thì việc kêu gọi, vận động xã hội hoá nhà vệ sinh miễn phí cũng chỉ là giải pháp có tính tạm thời để giải quyết tình thế.

Bởi mở cửa nhà vệ sinh cho một vài du khách ở một vài thời điểm thì không sao, nhưng hàng chục, hàng trăm du khách với thời gian kéo dài, khi số lượng người sử dụng tăng đột biến như trong các dịp lễ lớn, thì sự bất tiện sẽ bộc lộ rất rõ.

Thực tế từ nhiều địa phương, như thành phố Huế, bắt đầu từ năm 2017, đã có rất nhiều bài học thất bại từ việc xã hội hoá, miễn phí nhà vệ sinh liên quan đến đối tượng phục vụ.

Ví như có không ít cơ sở bị mất trộm, hư hại đồ đạc, bị vấy bẩn… sau khi cho một số người dân và du khách thiếu ý thức vào đi vệ sinh. Thậm chí còn có trường hợp những người nghiện hút vào các cơ sở có treo biển nhà vệ sinh miễn phí để chích hút.

Dĩ nhiên, đó chỉ là một bộ phận nhỏ người dân, du khách thiếu ý thức. Tuy vậy chính bộ phận này khiến những hộ kinh doanh, hộ dân cảm thấy e ngại khi chính quyền địa phương vận động tham gia.

Lâu dài và bền vững, song song với việc xã hội hoá, Hà Nội vẫn phải có kế hoạch dựng các khu vệ sinh công cộng, di động, đạt chuẩn, thậm chí chuẩn 5 sao như nhiều nhà vệ sinh công cộng ở Huế. Còn lại thu phí hay không là tùy chủ trương, ngân sách của địa phương.

Trước mắt, Hà Nội phải khẩn trương đầu tư nâng cấp 351 nhà vệ sinh công cộng trên địa bàn thành phố. Đây là vấn đề đã được dư luận, báo chí phản ánh rất nhiều năm, nhưng sự biến chuyển lại rất chậm.

Nhà vệ sinh công cộng là một yếu tố quan trọng để đánh giá mức độ phát triển và văn minh của một xã hội, một địa phương, một điểm đến du lịch, là một phần không thể tách rời của bộ mặt văn minh, hiện đại và thân thiện.

Hà Nội, với vai trò là Thủ đô và là một trong những điểm đến hàng đầu cả nước, không thể để việc đi vệ sinh trở thành nỗi ám ảnh của người dân và du khách.