Loạn Ili và Cộng hòa Đông Turkestan đệ Nhị – Lịch sử từ độc lập tới bị bán đứng của Tân Cương

Nghiên cứu lịch sử Đăng Phạm

1

Các lãnh đạo Cộng hòa Đông Turkestan đệ Nhị

Ngày nay, chúng ta thường xuyên được chứng kiến những màn đối đầu ngoại giao xung quanh vấn đề Tân Cương. Trong khi nhiều nước liên tục chỉ trích, thậm chí trừng phạt Trung Quốc vì vấn đề người Duy Ngô Nhĩ, thì Trung Quốc bác bỏ cáo quốc và luôn bảo vệ ”sự thống nhất toàn vẹn Trung Quốc”, tố cáo ”chủ nghĩa ly khai Duy Ngô Nhĩ” bị các nước phương Tây lợi dụng chống Trung Quốc.

Nhưng nếu để ý, sẽ thấy một nước lớn là Nga lại khá im tiếng trong vấn đề này, không hùa theo chống Trung Quốc, nhưng cũng không công khai ủng hộ Trung Quốc về vấn đề Tân Cương. Có gì khó lý giải ở đây? Điều đó hoàn toàn lý giải được nếu biết được lịch sử vùng đất Tân Cương từ những năm 1930-1950, để thấy rằng: không ai khác ngoài Stalin và Liên Xô đã đỡ đầu cho Tân Cương độc lập. Và thậm chí trước kia, chính Đảng Cộng sản Trung Quốc của Mao Trạch Đông từng ủng hộ Tân Cương ly khai khỏi Trung Hoa.

Tiếp tục đọc “Loạn Ili và Cộng hòa Đông Turkestan đệ Nhị – Lịch sử từ độc lập tới bị bán đứng của Tân Cương”

Vietnam exporters fret over potential trade fallout of U.S. rules on Xinjiang

February 14, 20233:32 PM – By Francesco Guarascio

A woman works at a yarn weaving plant in Ha Nam province, outside Hanoi, Vietnam

[1/4] A woman works at a yarn weaving plant in Ha Nam province, outside Hanoi, Vietnam October 7, 2015. REUTERS/Kham/File

HANOI, Feb 14 (Reuters) – Concerned Vietnam-based exporters are seeking to ensure they comply with a U.S. ban on imported products using raw materials from China’s Xinjiang as lucrative trade in goods like garments and solar panels comes under closer scrutiny in Washington.

As U.S. Trade Representative Katherine Tai visits Vietnam this week, executives and other people familiar with the situation said some industries in Vietnam may be importing, sometimes unwittingly, raw material from Xinjiang – or might find it hard to prove they were not doing so.

Tiếp tục đọc “Vietnam exporters fret over potential trade fallout of U.S. rules on Xinjiang”

ETIM – nhóm khủng bố Hồi giáo khiến Trung Quốc lo sợ nhất

Thứ Năm, 07:17, 08/07/202

VOV.VNPhong trào Hồi giáo Đông Turkestan (viết tắt theo tiếng Anh là ETIM) đe dọa gây bất ổn định ở Tân Cương và trên “Con đường Tơ lụa” sau khi Mỹ rút hết quân khỏi Afghanistan. ETIM là nhóm chiến binh khiến Trung Quốc lo sợ nhất.

Khi Mỹ thúc đẩy tiến trình rút quân khỏi Afghanistan, Trung Quốc lo lắng về những bất ổn mà họ sắp phải đối mặt do việc rút quân này.

Vào tháng 5/2021, sau một chuỗi các vụ nổ ở thủ đô Kabul (Afghanistan) khiến 60 người thiệt mạng, trong đó có cả các nữ sinh, người phát ngôn của Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hoa Xuân Oánh nói rằng việc Mỹ rút quân “đột ngột” là một nhân tố dẫn tới tình trạng bạo lực này.

Bản đồ khu vực phía bắc của Afghanistan (màu đỏ), địa bàn hoạt động chủ yếu của Phong trào Hồi giáo Đông Turkestan (ETIM). Ảnh: Facebook.
Bản đồ khu vực phía bắc của Afghanistan (màu đỏ), địa bàn hoạt động chủ yếu của Phong trào Hồi giáo Đông Turkestan (ETIM). Ảnh: Facebook.

Bà Hoa cho rằng Mỹ cần rút quân “một cách có trách nhiệm” nhằm tránh “gây ra tình trạng hỗn loạn và khổ đau cho người dân Afghanistan”.

Người phát ngôn của Bộ Ngoại giao Trung Quốc đã không nói ra điều mà Trung Quốc e sợ nhất trước việc Mỹ rút quân khỏi Afghanistan: Điều này có thể làm hồi sinh Phong trào Hồi giáo Đông Turkestan (ETIM) cực đoan, đồng thời có thể kích thích hoạt động khủng bố ở vùng Tân Cương của Trung Quốc.

Tiếp tục đọc “ETIM – nhóm khủng bố Hồi giáo khiến Trung Quốc lo sợ nhất”

Người Duy Ngô Nhĩ và vấn đề Tân Cương – 3 bài

  • Bài 1: Người Duy Ngô Nhĩ và vấn đề Tân Cương
  • Bài 2: Người Hồi giáo Duy Ngô Nhĩ chống lại Bắc Kinh
  • Bài 3: Người Duy Ngô Nhĩ và Tân Cương: ‘Quân xanh chống quân đỏ’

***

(BĐV) – Xin giới thiệu những nghiên cứu của học giả Nga Aleksei Volynhets trên báo “Russkaia Planheta” tháng 2/2014 về Tân Cương.

Bài viết gồm hai phần, xin lần lượt giới thiệu (người dịch không có ý kiến cá nhân).

Cảnh sát Trung Quốc trước bức tranh về người Duy Ngô Nhĩ. Ảnh: Andy Wong/AP
Cảnh sát Trung Quốc trước bức tranh về người Duy Ngô Nhĩ. Ảnh: Andy Wong/AP

Tiếp tục đọc “Người Duy Ngô Nhĩ và vấn đề Tân Cương – 3 bài”

Phong trào Hồi giáo cực đoan Tân Cương và mạng lưới khủng bố quốc tế

MTG – 22/08/2016 10:30


Các tay súng người Duy Ngô Nhĩ tham chiến tại Syria – Ảnh: Twitter

 Phong trào Hồi giáo cực đoan của người dân tộc Duy Ngô Nhĩ tại Tân Cương đã phát triển lớn mạnh ra khỏi lãnh thổ Trung Quốc để liên kết với mạng lưới khủng bố quốc tế. Hiện nay đã có vài ngàn tay súng người Duy Ngô Nhĩ từ Trung Quốc sang Syria tham chiến. Tiếp tục đọc “Phong trào Hồi giáo cực đoan Tân Cương và mạng lưới khủng bố quốc tế”