Conversations on Vietnam Development
In just a few short hours on Wednesday afternoon, what began as a small fire on the first floor of an apartment building swelled into a raging inferno that consumed seven high-rise towers on a Hong Kong public housing estate.
At least 128 people have died, as many as 200 are missing, and thousands are now homeless in a city that is chronically short of space – and where property prices are among the world’s most expensive.
laodong.vn Thứ sáu, 28/11/2025 11:14 (GMT+7)
Ngay sau bão số 15, cơn bão Senyar được đánh giá là cơn bão có một không hai trong lịch sử hơn 180 năm qua.
Bão Senyar – hiện tượng khí tượng được đánh giá là “chưa từng có tiền lệ” trên eo biển Malacca – không chỉ lập hàng loạt kỷ lục hiếm gặp mà còn để lại một vùng áp thấp có khả năng tác động trực tiếp đến Biển Đông trong vài ngày tới.
Dưới ảnh hưởng của bão số 15, vùng áp thấp này có thể bị hút ngược ra Biển Đông và mạnh lên trở lại thành áp thấp nhiệt đới vào khoảng ngày 29.11.
Nếu hình thành xoáy thuận mới, đây sẽ là xoáy thuận nhiệt đới thứ 21 trên Biển Đông năm 2025, vượt kỷ lục 20 cơn của năm 2017, qua đó lập kỷ lục lịch sử về số xoáy thuận hoạt động trong 1 năm.
Senyar: Cơn bão “có một không hai” trong lịch sử khí tượng
Bão Senyar tan sau khi đổ bộ vào bờ Tây Malaysia rạng sáng 28.11, nhưng ngay lập tức được ghi nhận là một trong những hiện tượng khí quyển đặc biệt nhất khu vực Ấn Độ Dương – Tây Bắc Thái Bình Dương.
Theo tin bão của Cục Khí tượng Malaysia (MetMalaysia), bão đổ bộ khoảng 1h sáng 28.11 vào giữa Banting và Port Dickson, sau đó suy yếu khi đi vào Pahang, nhưng vẫn gây mưa từng đợt tại nhiều bang do hoàn lưu thấp còn sót lại.
Lý do Senyar gây chấn động giới khí tượng nằm ở hàng loạt kỷ lục mới được xác lập:
Cơn bão nhiệt đới đầu tiên trong lịch sử hơn 180 năm qua hình thành ngay trên eo biển Malacca, khu vực vốn được xem là không có bão. Kể từ năm 1842, chưa từng có xoáy thuận nhiệt đới mạnh nào được ghi nhận tại vị trí Senyar xuất hiện.
Cơn bão đầu tiên được Cục Khí tượng Ấn Độ (IMD) đặt tên tại vị trí này.
Cơn bão có vĩ độ hình thành thấp thứ hai kể từ khi IMD đặt tên bão năm 2004.
Cơn bão đầu tiên đổ bộ Sumatra (Indonesia) trong tháng 11 trong hơn 1 thế kỷ dữ liệu.
Cơn bão có sức gió mạnh nhất khi đổ bộ Sumatra, vượt qua bão Vamei (2001).
Cơn bão có tên đầu tiên đổ bộ Indonesia trong lưu vực Bắc Ấn Độ Dương.
Cơn bão thứ hai trong lịch sử đổ bộ phần lãnh thổ Indonesia thuộc Bắc Bán Cầu.
Cơn bão đầu tiên đổ bộ Indonesia trong tháng 11 kể từ bão 03S (2001).
MetMalaysia nhấn mạnh rằng Malaysia vốn nằm ngoài đường đi của bão nhiệt đới, do đó sự xuất hiện của Senyar là “cực kỳ bất thường”. Cơ quan này tiếp tục phát cảnh báo mưa lớn đến hết ngày 29.11 và theo dõi sát diễn biến của hoàn lưu còn lại.
Vùng áp thấp sau Senyar: Nguy cơ tái sinh thành xoáy thuận trên Biển Đông
Điều đáng lo ngại hơn nằm ở vùng áp thấp hình thành sau khi bão Senyar tan. Vùng xoáy yếu này đang tồn tại phía Tây Malaysia và hiện di chuyển chậm.
Dưới tác động của cơn bão số 15 (lúc 7h sáng 28.11 ở vào khoảng 12,5 độ vĩ bắc, 113,0 độ kinh đông, cách đảo Song Tử Tây khoảng 190km về phía tây bắc), vùng áp thấp có thể bị hút sang phía đông, một hiện tượng lần đầu tiên được ghi nhận giữa hai lưu vực khí hậu Ấn Độ Dương và Tây Bắc Thái Bình Dương.
Các mô hình dự báo bão cho thấy, khi tiến ra Biển Đông, vùng áp thấp này có thể mạnh lên thành áp thấp nhiệt đới trong khoảng ngày 29.11. Nếu điều này xảy ra, đây sẽ là cơn áp thấp hoặc bão thứ 21 hoạt động ở Biển Đông năm nay – con số chưa từng có.
Thị trường xuất khẩu lao động (XKLĐ) ở VN đã có hơn 40 năm qua nhưng vẫn còn sơ khai.
“Phải minh bạch về cơ hội lao động ở nước ngoài, về giấy tờ, luật pháp. Nhà nước cần liệt kê tất cả các công ty tham gia ngành dịch vụ XKLĐ, buộc họ tuân thủ pháp luật để người dân đi lao động qua những công ty có trách nhiệm và phải chế tài thật nặng những cá nhân – tổ chức hoạt động môi giới chợ đen.” (Trích Trách nhiệm của nhà nước với thị trường xuất khẩu lao động).
PTH
***
Đó là thông tin được đại tá Nguyễn Huy Khích – Phó cục trưởng Cục An ninh chính trị nội bộ (Bộ Công an) – cho biết tại cuộc đối thoại với doanh nghiệp đưa người Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng.
Thứ trưởng Bộ Nội vụ Vũ Chiến Thắng – Ảnh: CHÍ TÂM
Credit…Video by Lam Yik Fei
The authorities said flammable netting and foam boards may have fueled the city’s deadliest blaze in nearly 70 years, killing more than 90 and prompting arrests.
Credit…Video by Lam Yik Fei
Listen to this article · 6:43 min Learn more
By Alexandra StevensonJoy DongTiffany May and Keith Bradsher, New York Times
Alexandra Stevenson, Joy Dong and Tiffany May reported from Hong Kong, and Keith Bradsher from Beijing.
In Hong Kong, a city where millions of residents sleep, eat and work high above the ground in towers pressed together like books on a shelf, there has long been the threat that a massive fire could trap people inside their high-rises.
By Thursday, the scale of that nightmare emerged, as an inferno that had begun a day earlier with one 32-story building and quickly engulfed six other towers at an aging apartment complex became the deadliest fire in Hong Kong’s modern history. On Friday morning, the authorities said that at least 94 people had died in the blaze and dozens of others were still unaccounted for.
Tiếp tục đọc “Hong Kong’s Worst Fire in Generations Fuels Scrutiny of Safety Lapses”Business insider
Build, baby, build. That’s the mantra behind the AI boom sweeping America.
This year, alone, Amazon, Meta, Microsoft, and Google are projected to spend about $320 billion in capex, mostly for AI infrastructure, according to an analysis of financial statements by Business Insider.
At the heart of this AI infrastructure growth are data centers that house the specialized hardware and high-speed networking equipment, driving the intensive computations behind large language models. However, AI needs more.
Because AI learns by processing increasingly large amounts of data, improving it requires more computational power, which in turn necessitates more data centers.
Cyclone Senyar https://en.wikipedia.org/wiki/Cyclone_Senyar
Facts regarding this extremely rare cyclone.
• The first tropical cyclone in recorded history to form in the Strait of Malacca.
• The first tropical cyclone to make landfall in the western part of Peninsular Malaysua in history.
• The first tropical cyclone to have been named in the Strait of Malacca by the India Meteorological Department (IMD)
• The second most-southerly named storm by IMD since naming storms in the North Indian Ocean (IMD) began in 2004.
• The first tropical cyclone to make landfall in Sumatra Indonesia in the month of November in recorded history.
• The strongest landfalling tropical cyclone in the Sumatra on record, surpassing cyclone in in 2001.
• The first named landfalling tropical cyclone in Indonesia in the NIO basin.
• The second landfalling tropical cyclone in the Northern Hemisphere part of Indonesia in history.
• The first tropical cyclone to make landfall in Indonesia for the month of November since 03S in 2001.
• The third tropical cyclone to make landfall in the whole Malaysia in history – after Greg (1996) and Vamei (2001) (NOAA archives).
Giữa nhiều mặt hàng cứu trợ quen thuộc, có một số vật phẩm gần đây được nhắc đến nhiều hơn – băng vệ sinh và đồ lót sạch. Đây là tín hiệu đáng mừng vì những sản phẩm vệ sinh và kinh nguyệt – vốn rất thiết yếu với phụ nữ và trẻ em gái – đã được nhìn nhận đúng vai trò của chúng trong các gói cứu trợ khẩn cấp.
Tuy nhiên, đâu đó vẫn có người hoài nghi về tầm quan trọng của băng vệ sinh và đồ lót sạch: “Đồ cá nhân sao lại đưa vào danh sách?”, “Người ta cần ăn, cần uống, đâu cần băng vệ sinh?”… Những phản ứng ấy cho thấy vẫn tồn tại khoảng cách trong nhận thức về kinh nguyệt, đặc biệt là trong cứu trợ thiên tai – khi những nhu cầu cơ bản nhất lại trở nên khó tiếp cận hơn bao giờ hết.
BĂNG VỆ SINH, ĐỒ LÓT SẠCH LÀ NHU CẦU THIẾT YẾU
Trong bối cảnh biến đổi khí hậu, thiên tai đang trở nên bất thường, dữ dội và khó dự đoán với nhiều quốc gia, trong đó có Việt Nam. Khi thiên tai xảy ra, hàng nghìn, thậm chí là chục nghìn hộ dân phải sơ tán hoặc rơi vào cảnh thiếu thốn trầm trọng: mất điện, thiếu nước sạch, khan hiếm thực phẩm, nhà cửa hư hại, đường sá bị chia cắt khiến nhiều nơi bị cô lập.
Tiếp tục đọc “Vật dụng thiết yếu trong hàng cứu trợ thảm hoạ: Đồ lót và băng vệ sinh”
fulcrm.sg Published 19 Nov 2025 Le Hong Hiep
In Vietnam, an impasse over feed-in-tariffs for renewable energy producers threatens foreign investors’ confidence in government policies
Afestering legal crisis is threatening to derail Vietnam’s energy development plans. 173 solar and wind projects, representing about US$13 billion in investments, are stuck in limbo due to ongoing disputes regarding their feed-in-tariffs (FITs) – the guaranteed payments that the government would pay for their contribution to the power grid. This situation raises concerns about Vietnam’s business environment and the consistency of its economic policy. If Vietnam does not resolve these disputes promptly, the country could face significant legal, financial, and reputational repercussions.
Between 2018 and 2021, Vietnam experienced a significant boom in renewable energy, primarily fuelled by the government’s commitment to offer attractive 20-year FITs to investors for projects that began commercial operations before designated deadlines. However, in 2023, an investigation by the Government Inspectorate found that many of these projects had not obtained their Construction Completion Acceptance (CCA) certificates before their Commercial Operation Date (COD). Following the inspection, the Ministry of Industry and Trade issued a new circular, effective June 2023, stipulating that renewable energy projects must obtain a CCA certificate before being recognised for COD. This effectively disqualified the affected projects from receiving the original FIT rates.
Tiếp tục đọc “Time for Vietnam to Resolve Its Renewable Energy Legal Quagmire”
[English below]
Tại Việt Nam và các nước trong khu vực, nhiều người, đặc biệt là phụ nữ và thanh niên, vẫn chủ yếu làm các công việc có năng suất thấp hoặc công việc phi chính thức. Trong khi đó, dân số trong độ tuổi lao động đang thu hẹp đúng vào lúc việc nâng cao kỹ năng và năng suất trở nên quan trọng hơn bao giờ hết để duy trì tăng trưởng.
👩💼 Vậy Việt Nam cần làm gì để tạo nhiều việc làm chất lượng hơn, nâng cao năng suất và tăng khả năng chống chịu cho nền kinh tế?
Tìm hiểu thêm trong báo cáo mới nhất của Ngân hàng Thế giới: https://www.worldbank.org/vi/publication/east-asia-and-pacific-economic-update
In Viet Nam and across the region, many people, especially women and youth, remain in low-productivity or informal jobs. At the same time, the working-age population is shrinking just as strengthening skills and productivity becomes more critical than ever to sustain growth.
👩💼So what will it take for Viet Nam to create more quality jobs, boost productivity, and build a more resilient economy
Find out more in World Bank’s latest report: https://www.worldbank.org/en/publication/east-asia-and-pacific-economic-update
VNE – 26-11-2025
Toàn thân anh Hần tê dại. Gió quất hạt mưa trên da, rát buốt. Nhìn biển nước mênh mông, đen mịt mùng, không thể liên lạc với ai, anh hình dung ở nhà, nước có thể gần chấm mái. Nghĩ đến cha mẹ già và hai đứa con nhỏ ở nhà, rồi người vợ mới trở dạ còn nằm bệnh viện cách đó 25 km, anh lo thắt ruột.
“Mình đoán là ông nội, bà nội cũng khó rồi”, Hần trào nước mắt khi kể lại tình cảnh đêm 19/11 – khi lũ ở Đăk Lăk lên đỉnh.
Cha mẹ anh cùng hai đứa con – 16 và 6 tuổi – chỉ cách đó hơn một km, nhưng giờ lại quá xa. Trong 9 anh chị em, anh Hần là con út, và là người gần cha mẹ nhất. Mới năm trước, anh xây nhà sát vách căn nhà cấp bốn của ông bà để tiện chăm sóc. Nhưng lúc này, tay chỉ có chiếc điện thoại “cục gạch” không sóng, anh không thể ở bên cha mẹ, cũng không thể cầu cứu anh chị nào.
Tiếp tục đọc “Đêm vô vọng ở rốn lũ Hòa Thịnh”Hình như mình chưa nghe lãnh đạo Việt Nam nào cúi đầu xin lỗi về những mất mát và đau khổ của dân vùng lũ. Có lẽ là các quý vị chỉ ngón tay vào Ông Trời vì Ông làm mưa làm bão. Chúng tôi chẳng có lầm lỗi gì hết để mà xin. Nếu ở Nhật hay Hàn, có lẽ nguyên dàn lãnh đạo cấp cao nhất đã từ chức hoặc bị văng chức vì áp lực của nhân dân. Tiếp tục đọc “Lãnh đạo xin lỗi dân vùng lũ”
Studied at Washington University in St. Louis7y
Did the north Vietnamese really win 3 wars (French, USA, China) like they claimed to have?
Since 1945, the Vietnamese defeated the French politically and militarily, overcame military setbacks against the United States to win politically and militarily and politically defeated U.S. ally South Vietnam, and fought the Chinese to a draw. It wasn’t a bad showing by Vietnam …
Yes, yes, and no …
With the Battle of Dien Bien Phu, the Viet Minh beat the French and, after a nine-year war (1945–1954), re-established independence (Vietnam was briefly independent at the end of World War II). It was a clear and decisive military and political victory.
Tiếp tục đọc “Did the north Vietnamese really win 3 wars (French, USA, China) like they claimed to have?”Nguyễn Cung Thông
Phần này bàn về khuynh hướng lẫn lộn (có người gọi là ngọng) n – l trong tiếng Việt từ TK 17. Phần này đánh số là 32C vì tiếp theo hai bài viết phần 32 và phần 32B trước đây.
Đây là lần đầu tiên cách dùng này hiện diện trong tiếng Việt qua dạng con chữ La Tinh/Bồ (chữ quốc ngữ), điều này cho ta dữ kiện để xem lại một số cách đọc chính xác hơn so với các dạng chữ Nôm cùng thời. Ngoài ra, phần này sẽ bàn rộng ra để cho thấy lẫn lộn n – l có thể là một hiện tượng vùng miền (areal feature/A), đặc biệt là từ góc độ lịch đại cho thấy đóng góp của khuynh hướng lẫn lộn n – l vào quá trình hình thành tiếng Việt mà ít người biết đến.
Tiếp tục đọc ““Lẫn lộn (‘ngọng’) n – l qua lăng kính tiếng Việt từ TK 17 và mở rộng” (phần 32C)”VNE – 24-11-2025
“Nước lên rất nhanh, nhiều lúc tôi lo chết tới nơi. Năm 1993, lũ lịch sử mà nước mới vô sân, nhưng lần này lũ nhà tôi lên tới giáp mái”, cụ Chín (70 tuổi, xã Hòa Thịnh) kể lại những ngày dầm mình trong lũ lịch sử tháng 11 tại Đăk Lăk. Nhiều lần, cụ nghĩ sẽ không kịp nhìn mặt con cháu lần cuối.
Đăk Lăk bắt đầu mưa từ ngày 15/11 và kéo dài, nhưng cụ Chín không thấy lũ lên. Khu vực này thường xuyên ngập nhưng mực nước thấp nên tối 19/11, cụ đi ngủ sớm như mọi hôm.
19h, nước lớn bất ngờ đổ về thôn Phú Hữu và lên nhanh. Hai tiếng trước đó, thuỷ điện Sông Ba Hạ xả lũ vượt mức lịch sử, kéo dài đến 19h, nước dồn dập đổ xuống hạ du. Tối nửa chừng thức giấc, cụ Chín giật mình thấy nước đã lên tới chân giường, vội vàng sang nhà hàng xóm chạy lũ.
“Không ai nghĩ nước sẽ cao như lần này, vượt mức tưởng tượng”, cụ Chín nói.
Theo Cục Khí tượng Thủy văn (Bộ Nông nghiệp và Môi trường), hàng loạt sông ở Nam Trung Bộ cùng vượt đỉnh lũ lịch sử các ngày 15-21/11, nhiều nhất tại Đăk Lăk, gồm sông Kỳ Lộ vượt kỷ lục 2009 và sông Ba vượt 1993. Đỉnh lũ trên sông Ba tại trạm Phú Lâm có chu kỳ lặp lại ước tính 50 năm (tần suất hiếm).
Đăk Lăk là nơi mất mát lớn nhất với 63 người thiệt mạng, chiếm 70% cả nước (91 người), tính đến 23/11. Trong đợt lũ lịch sử năm 2009, Phú Yên cũ (nay thuộc Đăk Lăk) cũng là nơi hứng chịu thiệt hại nặng nề nhất với 72 người thiệt mạng, chiếm 67% toàn miền Trung.
Không có đê, hệ thống phòng lũ cơ bản của Đăk Lăk phụ thuộc vào các hồ chứa lũ dọc lưu vực sông Ba. Thế nhưng, lớp phòng thủ vốn mong manh gần như “bất lực” trước lũ lịch sử.
VNE – Thứ ba, 25/11/2025, 06:00 (GMT+7)
Cả đêm vật lộn với lũ, chị Nguyễn Thị Phương, 35 tuổi, thôn Mỹ Điền, xã Hòa Thịnh, một tay ôm đứa nhỏ, tay còn lại luồn qua mái ngói, kéo đứa lớn để không chìm trong nước.
“Có lúc tôi nghĩ chỉ giữ được đứa nhỏ”, người mẹ hai con nhớ lại đêm kinh hoàng từ tối 19/11 đến rạng sáng hôm sau. Chồng đi làm xa, ba mẹ con chị Phương sống trong căn nhà cấp 4 nằm dọc sông. Trước đó, chị nhận thông báo về mưa, lũ qua nhóm Zalo của khu dân cư. Chiều 19/11, điện mất, mạng Internet và sóng điện thoại chập chờn, khiến chị gần như không theo kịp các tin nhắn mới.
Cùng thời điểm, khu vực mưa rất lớn, thủy điện Sông Ba Hạ cách Hòa Thịnh gần 60 km xả lũ kỷ lục 16.100 m3/s. Lượng nước trong một giây đủ làm đầy khoảng 80 căn nhà rộng hơn 50 m2, cao tầm 4 m như của chị Phương. Tuy nhiên, chị không hình dung được mức độ nguy hiểm, chỉ kê đồ dễ hư lên cao hơn đầu gối và chuẩn bị thức ăn cho 1-2 ngày.
Chiều cùng ngày, nước bò vào phòng khách, ngập lút đồ đạc. Nghĩ nước sẽ rút như mọi năm, chị chưa quá lo. Nhưng càng về đêm, nước càng dâng nhanh. Gần nửa đêm, nước ngập qua bộ ghế phòng khách, chị vội bế hai con lên dầm nhà – phần khung sắt dưới mái ngói. Song đây vẫn chưa phải đỉnh lũ, dòng nước tiếp tục dâng, nhấn chìm cả phần khung.
CVD 